5. ชิณฺณสุตฺตํ

[148] เอวํ เม สุตํ…เป.… ราชคเห เวฬุวเนฯ อถ โข อายสฺมา มหากสฺสโป เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อายสฺมนฺตํ มหากสฺสปํ ภควา เอตทโวจ – ‘‘ชิณฺโณสิ ทานิ ตฺวํ, กสฺสป, ครุกานิ จ เต อิมานิ สาณานิ ปํสุกูลานิ นิพฺพสนานิฯ ตสฺมาติห ตฺวํ, กสฺสป, คหปตานิ [คหปติกานิ (สี.)] เจว จีวรานิ ธาเรหิ, นิมนฺตนานิ จ ภุญฺชาหิ, มม จ สนฺติเก วิหราหี’’ติฯ

‘‘อหํ โข, ภนฺเต, ทีฆรตฺตํ อารญฺญิโก เจว อารญฺญิกตฺตสฺส จ วณฺณวาที, ปิณฺฑปาติโก เจว ปิณฺฑปาติกตฺตสฺส จ วณฺณวาที, ปํสุกูลิโก เจว ปํสุกูลิกตฺตสฺส จ วณฺณวาที, เตจีวริโก เจว เตจีวริกตฺตสฺส จ วณฺณวาที, อปฺปิจฺโฉ เจว อปฺปิจฺฉตาย จ วณฺณวาที, สนฺตุฏฺโฐ เจว สนฺตุฏฺฐิยา จ วณฺณวาที, ปวิวิตฺโต เจว ปวิเวกสฺส จ วณฺณวาที, อสํสฏฺโฐ เจว อสํสคฺคสฺส จ วณฺณวาที, อารทฺธวีริโย เจว วีริยารมฺภสฺส [วีริยารพฺภสฺส (ก.)] จ วณฺณวาที’’ติฯ

‘‘กิํ [กํ (ก.)] ปน ตฺวํ, กสฺสป, อตฺถวสํ สมฺปสฺสมาโน ทีฆรตฺตํ อารญฺญิโก เจว อารญฺญิกตฺตสฺส จ วณฺณวาที, ปิณฺฑปาติโก เจว…เป.… ปํสุกูลิโก เจว… เตจีวริโก เจว… อปฺปิจฺโฉ เจว… สนฺตุฏฺโฐ เจว… ปวิวิตฺโต เจว… อสํสฏฺโฐ เจว… อารทฺธวีริโย เจว วีริยารมฺภสฺส จ วณฺณวาที’’ติ?

‘‘ทฺเว ขฺวาหํ, ภนฺเต, อตฺถวเส สมฺปสฺสมาโน ทีฆรตฺตํ อารญฺญิโก เจว อารญฺญิกตฺตสฺส จ วณฺณวาที, ปิณฺฑปาติโก เจว…เป.… ปํสุกูลิโก เจว… เตจีวริโก เจว… อปฺปิจฺโฉ เจว… สนฺตุฏฺโฐ เจว… ปวิวิตฺโต เจว… อสํสฏฺโฐ เจว… อารทฺธวีริโย เจว วีริยารมฺภสฺส จ วณฺณวาทีฯ อตฺตโน จ ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารํ สมฺปสฺสมาโน, ปจฺฉิมญฺจ ชนตํ อนุกมฺปมาโน – ‘อปฺเปว นาม ปจฺฉิมา ชนตา ทิฏฺฐานุคติํ อาปชฺเชยฺยุํ’ [อาปชฺเชยฺย (สี. สฺยา. กํ.)]ฯ

‘เย กิร เต อเหสุํ พุทฺธานุพุทฺธสาวกา เต ทีฆรตฺตํ อารญฺญิกา เจว อเหสุํ อารญฺญิกตฺตสฺส จ วณฺณวาทิโน…เป.… ปิณฺฑปาติกา เจว อเหสุํ …เป.… ปํสุกูลิกา เจว อเหสุํ… เตจีวริกา เจว อเหสุํ… อปฺปิจฺฉา เจว อเหสุํ… สนฺตุฏฺฐา เจว อเหสุํ… ปวิวิตฺตา เจว อเหสุํ… อสํสฏฺฐา เจว อเหสุํ… อารทฺธวีริยา เจว อเหสุํ วีริยารมฺภสฺส จ วณฺณวาทิโน’ติฯ เต ตถตฺตาย ปฏิปชฺชิสฺสนฺติ, เตสํ ตํ ภวิสฺสติ ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขายฯ

‘‘อิเม ขฺวาหํ, ภนฺเต, ทฺเว อตฺถวเส สมฺปสฺสมาโน ทีฆรตฺตํ อารญฺญิโก เจว อารญฺญิกตฺตสฺส จ วณฺณวาที, ปิณฺฑปาติโก เจว…เป.… ปํสุกูลิโก เจว… เตจีวริโก เจว… อปฺปิจฺโฉ เจว… สนฺตุฏฺโฐ เจว… ปวิวิตฺโต เจว… อสํสฏฺโฐ เจว… อารทฺธวีริโย เจว วีริยารมฺภสฺส จ วณฺณวาที’’ติฯ

‘‘สาธุ สาธุ, กสฺสปฯ พหุชนหิตาย กิร ตฺวํ, กสฺสป, ปฏิปนฺโน พหุชนสุขาย โลกานุกมฺปาย อตฺถาย หิตาย สุขาย เทวมนุสฺสานํฯ ตสฺมาติห ตฺวํ, กสฺสป, สาณานิ เจว ปํสุกูลานิ ธาเรหิ นิพฺพสนานิ, ปิณฺฑาย จ จราหิ, อรญฺเญ จ วิหราหี’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. โอวาทสุตฺตํ

[149] ราชคเห เวฬุวเนฯ อถ โข อายสฺมา มหากสฺสโป เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อายสฺมนฺตํ มหากสฺสปํ ภควา เอตทโวจ – ‘‘โอวท, กสฺสป, ภิกฺขู; กโรหิ, กสฺสป, ภิกฺขูนํ ธมฺมิํ กถํฯ อหํ วา, กสฺสป , ภิกฺขู โอวเทยฺยํ ตฺวํ วา; อหํ วา ภิกฺขูนํ ธมฺมิํ กถํ กเรยฺยํ ตฺวํ วา’’ติฯ

‘‘ทุพฺพจา โข, ภนฺเต, เอตรหิ ภิกฺขู, โทวจสฺสกรเณหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคตา, อกฺขมา, อปฺปทกฺขิณคฺคาหิโน อนุสาสนิํฯ อิธาหํ, ภนฺเต, อทฺทสํ ภณฺฑญฺจ [ภณฺฑุญฺจ (สี.)] นาม ภิกฺขุํ อานนฺทสฺส สทฺธิวิหาริํ อภิชิกญฺจ [อาภิญฺชิกญฺจ (สี. ก.), อาภิชฺชิกญฺจ (สฺยา. กํ.)] นาม ภิกฺขุํ อนุรุทฺธสฺส สทฺธิวิหาริํ อญฺญมญฺญํ สุเตน อจฺจาวทนฺเต – ‘เอหิ, ภิกฺขุ, โก พหุตรํ ภาสิสฺสติ, โก สุนฺทรตรํ ภาสิสฺสติ, โก จิรตรํ ภาสิสฺสตี’’’ติฯ