เนว สติมํ กลํ อุเปนฺติ น สหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ น สตสหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ สมฺเภชฺชอุทกํ ปริกฺขีณํ ปริยาทิณฺณํ อุปนิธาย ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อวสิฏฺฐานี’’ติฯ ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว…เป.… ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภ’’ติฯ จตุตฺถํฯ

5. ปถวีสุตฺตํ

[78] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘เสยฺยถาปิ , ภิกฺขเว, ปุริโส มหาปถวิยา สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อุปนิกฺขิเปยฺยฯ ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, กตมํ นุ โข พหุตรํ, ยา วา สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อุปนิกฺขิตฺตา อยํ [ยา (สฺยา. ก.)] วา มหาปถวี’’ติ?

‘‘เอตเทว, ภนฺเต, พหุตรํ, ยทิทํ มหาปถวี; อปฺปมตฺติกา สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อุปนิกฺขิตฺตาฯ เนว สติมํ กลํ อุเปนฺติ น สหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ น สตสหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ มหาปถวิํ อุปนิธาย สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อุปนิกฺขิตฺตา’’ติฯ ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว…เป.… ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภ’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. ทุติยปถวีสุตฺตํ

[79] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, มหาปถวี ปริกฺขยํ ปริยาทานํ คจฺเฉยฺย, ฐเปตฺวา สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกาฯ ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, กตมํ นุ โข พหุตรํ, ยํ วา มหาปถวิยา ปริกฺขีณํ ปริยาทิณฺณํ ยา วา สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อวสิฏฺฐา’’ติ?

‘‘เอตเทว ภนฺเต, พหุตรํ, มหาปถวิยา, ยทิทํ ปริกฺขีณํ ปริยาทิณฺณํ; อปฺปมตฺติกา สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อวสิฏฺฐาฯ เนว สติมํ กลํ อุเปนฺติ น สหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ น สตสหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ มหาปถวิยา ปริกฺขีณํ ปริยาทิณฺณํ อุปนิธาย สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อวสิฏฺฐา’’ติฯ ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว…เป.… ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภ’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. สมุทฺทสุตฺตํ

[80] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปุริโส มหาสมุทฺทโต ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อุทฺธเรยฺยฯ ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว , กตมํ นุ โข พหุตรํ, ยานิ วา ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อุพฺภตานิ ยํ วา มหาสมุทฺเท อุทก’’นฺติ?

‘‘เอตเทว , ภนฺเต, พหุตรํ, ยทิทํ มหาสมุทฺเท อุทกํ; อปฺปมตฺตกานิ ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อุพฺภตานิฯ เนว สติมํ กลํ อุเปนฺติ น สหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ น สตสหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ มหาสมุทฺเท อุทกํ อุปนิธาย ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อุพฺภตานี’’ติฯ ‘‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว…เป.… ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภ’’ติฯ สตฺตมํฯ

8. ทุติยสมุทฺทสุตฺตํ

[81] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, มหาสมุทฺโท ปริกฺขยํ ปริยาทานํ คจฺเฉยฺย, ฐเปตฺวา ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิฯ ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, กตมํ นุ โข พหุตรํ, ยํ วา มหาสมุทฺเท อุทกํ ปริกฺขีณํ ปริยาทินฺนํ ยานิ วา ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อวสิฏฺฐานี’’ติ?

‘‘เอตเทว, ภนฺเต, พหุตรํ มหาสมุทฺเท อุทกํ, ยทิทํ ปริกฺขีณํ ปริยาทิณฺณํ; อปฺปมตฺตกานิ ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อวสิฏฺฐานิฯ เนว สติมํ กลํ อุเปนฺติ น สหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ น สตสหสฺสิมํ กลํ อุเปนฺติ มหาสมุทฺเท อุทกํ ปริกฺขีณํ ปริยาทิณฺณํ อุปนิธาย ทฺเว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อวสิฏฺฐานี’’ติฯ ‘‘เอวเมว โข ภิกฺขเว…เป.… ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภ’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ปพฺพตสุตฺตํ

[82] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปุริโส หิมวโต ปพฺพตราชสฺส สตฺต สาสปมตฺติโย ปาสาณสกฺขรา อุปนิกฺขิเปยฺยฯ ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, กตมํ นุ โข พหุตรํ, ยา วา สตฺต สาสปมตฺติโย ปาสาณสกฺขรา อุปนิกฺขิตฺตา โย วา หิมวา [อุปนิกฺขิตฺตา, หิมวา วา (สี.)] ปพฺพตราชา’’ติ?

‘‘เอตเทว, ภนฺเต, พหุตรํ ยทิทํ หิมวา ปพฺพตราชา; อปฺปมตฺติกา สตฺต สาสปมตฺติโย ปาสาณสกฺขรา อุปนิกฺขิตฺตาฯ