9. ปณีตโภชนสิกฺขาปทํ

[257] นวเม ปกฏฺฐภาวํ นีตนฺติ ปณีตนฺติ วุตฺเต ปณีตสทฺโท อุตฺตมตฺโถติ อาห ‘‘อุตฺตมโภชนานี’’ติฯ สมฺปนฺโน นาม น มธุรคุโณ, อถ โข มธุรคุณยุตฺตํ โภชนเมวาติ อาห ‘‘สมฺปตฺติยุตฺต’’นฺติฯ กสฺสาติ กรณตฺเถ เจตํ สามิวจนํ, เกนาติ หิ อตฺโถฯ ‘‘สุรส’’นฺติอิมินา สาทียติ อสฺสาทียตีติ สาทูติ วจนตฺถสฺส สรูปํ ทสฺเสติฯ

[259] ‘‘โย ปน…เป.… ภุญฺเชยฺยา’’ติ เอตฺถ วินิจฺฉโย เอวํ เวทิตพฺโพติ โยชนาฯ สุทฺธานีติ โอทเนน อสํสฏฺฐานิฯ โอทนสํสฏฺฐานิ สพฺพิอาทีนีติ สมฺพนฺโธฯ เอตฺถาติ อิมสฺมิํ สิกฺขาปเทฯ หีติ สจฺจํฯ ‘‘ปณีตสํสฏฺฐานี’’ติอิมินา ปณีเตหิ สพฺพิอาทีหิ สํสฏฺฐานิ โภชนานิ ปณีตโภชนานีติ อตฺถํ ทสฺเสติฯ ‘‘สตฺตธญฺญนิพฺพตฺตานี’’ติ อิมินา โภชนานํ สรูปํ ทสฺเสติฯ

‘‘สพฺพินา ภตฺต’’นฺติอาทีนํ ปญฺจนฺนํ วิกปฺปานํ มชฺเฌ ตีสุปิ วิกปฺเปสุ ‘‘ภตฺต’’นฺติ โยเชตพฺพํฯ เอวํ วากฺยํ กตฺวา วิญฺญาปเน อาปตฺติํ ทสฺเสตฺวา สมาสํ กตฺวา วิญฺญาปเน ตํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘สพฺพิภตฺตํ เทหี’’ติอาทิฯ

อิโตติ คาวิโต ลทฺเธนาติ สมฺพนฺโธฯ วิสงฺเกตนฺติ สงฺเกตโต ญาปิตโต วิคตํ วิรหิตนฺติ อตฺโถฯ หีติ สจฺจํฯ อิมินา วิสงฺเกตสฺส คุณโทสํ ทสฺเสติฯ

กปฺปิยสพฺพินา เทหีติ กปฺปิยสพฺพินา สํสฏฺฐํ ภตฺตํ เทหีติ โยชนาฯ เอเสว นโย เสเสสุปิฯ เยน เยนาติ เยน เยน สพฺพิอาทินาฯ ตสฺมิํ ตสฺสาติ เอตฺถาปิ วิจฺฉาวเสน อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพฯ ปาฬิยํ อาคตสพฺพิ นาม โคสพฺพิ, อชิกาสพฺพิ, มหิํสสพฺพิ, เยสํ มํสํ กปฺปติ, เตสํ สพฺพิ จฯ นวนีตํ นาม เอวเมวฯ เตลํ นาม ติลเตลํ, สาสปเตลํ, มธุกเตลํ, เอรณฺฑเตลํ, วสาเตลญฺจฯ มธุ นาม มกฺขิกามธุฯ ผาณิตํ นาม อุจฺฉุมฺหา นิพฺพตฺตํฯ มจฺโฉ นาม อุทกจโรฯ ปาฬิอนาคโต มจฺโฉ นาม นตฺถิฯ