ยา ปน ทฺเว ญตฺติทุติยกมฺมวาจา วุตฺตาติ โยชนาฯ อิตีติอาทิ นิคมนํฯ

ญตฺติจตุตฺถกมฺมฏฺฐานเภเท โยชนานโย ปากโฏเยวฯ

[497] จตุวคฺคกรเณ กมฺเมติอาทิกาย เทสนาย สมฺพนฺธํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘อิติ กมฺมานิ จา’’ติอาทิฯ ตตฺถ อิตีติ เอวํ ทสฺเสตฺวาติ สมฺพนฺโธฯ ตสฺสตฺโถติ ตสฺส ‘‘จตุวคฺคกรเณ กมฺเม’’ติอาทิวจนสฺส อตฺโถ เวทิตพฺโพติ สมฺพนฺโธฯ

อิติ กมฺมวคฺควณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ

อตฺถวสวคฺคาทิวณฺณนา

[498] เอวํ กมฺมวคฺควณฺณนํ ทสฺเสตฺวา ตสฺสานนฺตเร วุตฺตาย ‘‘ทฺเว อตฺถวเส ปฏิจฺจา’’ติอาทิกาย เทสนาย อนุสนฺธิํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘อิทานี’’ติอาทิ, อิทานิ อารทฺธนฺติ สมฺพนฺโธฯ ยานิ ตานิ สิกฺขาปทานีติ โยชนาฯ ทิฏฺฐธมฺมิกเวรานนฺติ ทิฏฺฐธมฺเม ปวตฺตตฺตา จ วิรมิตพฺพตฺตา จ ทิฏฺฐธมฺมิกานํ เวรานํฯ สํวรายาติ เอตฺถ สํปุพฺโพ วรธาตุ ปิทหนตฺโถ, อายสทฺโท จ ตทตฺโถติ อาห ‘‘ปิทหนตฺถายา’’ติฯ วิปากทุกฺขสงฺขาตานนฺติ ปาณาติปาตาทีนํ วิปากภูตานํ ทุกฺขสงฺขาตานํฯ สมฺปรายิกานนฺติ สมฺปราเย ปวตฺตานํฯ อิธาติ อิมสฺมิํ สิกฺขาปทปญฺญตฺตานิสํสฏฺฐาเนฯ ‘‘วชฺชนียภาวโต’’ติ อิมินา วชฺเชตพฺพานีติ วชฺชานีติ วจนตฺถํ ทสฺเสติฯ ภายนฺติ เอเตหีติ ภยานิฯ อกฺขมฏฺเฐนาติ อสหณียฏฺเฐนฯ ‘‘อกุสลานีติ วุจฺจนฺตี’’ติ อิมินา วิปากทุกฺขานิ ผลูปจาเรน อกุสลานิ นามาติ ทสฺเสติฯ คณพนฺธเภทนตฺถาย สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตนฺติ เอวเมว ปาโฐฯ โปตฺถเกสุ ปน ‘‘คณโภชนสิกฺขาปทํ ปญฺญตฺต’’นฺติ ปาโฐ ลิขิโตฯ สพฺพตฺถาติ สพฺพสฺมิํ อตฺถวสวคฺเคฯ ยนฺติ วจนํฯ เอตฺถาติ อิมสฺมิํ วคฺเคฯ

อิติ อตฺถวสวคฺควณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ

[499] วตฺเตสุ วตฺตมาโน ปุคฺคโล โอสารียติ อเนนาติ โอสารณียํ, กมฺมํฯ