อากาสคตํ สามเณรนฺติ สมฺพนฺโธฯ สงฺเฆนปีติ ปิสทฺโท น กมฺมารเหเนวาติ ทสฺเสติฯ ‘‘น กาตพฺพ’’นฺติ อิมินา สงฺโฆปิ กมฺมารโหปิ ภูมิคโตว วฏฺฏตีติ ทสฺเสติฯ

อสฺสาติ คาถาย วินิจฺฉโยติ สมฺพนฺโธฯ

‘‘น เทติ, น ปฏิคฺคณฺหาตี’’ติ กิริยาปทานํ กตฺตารํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘นาปิ อุยฺโยชิกา’’ติอาทิฯ ตสฺสาติ อวสฺสุตปุริสสฺสฯ ‘‘การเณนา’’ติ อิมินา เตนาติ ปทสฺส การณตฺถํ ทสฺเสติฯ เอวสทฺโท ปน สมฺภววเสน โยชิโต, น อญฺเญน การเณนาติ อตฺโถ, อวสฺสุตสฺส ปุริสสฺสาติ สมฺพนฺโธฯ คหเณติ อุยฺโยชิตาย คหเณฯ ตญฺจ ปริโภคปจฺจยาติ เอตฺถ ตสทฺทสฺส วิสยํ, ปริโภคสฺส จ สมฺพนฺธํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ตญฺจ ปนา’’ติอาทิฯ ตตฺถ ‘‘อาปตฺติ’’นฺติ อิมินา ตสทฺทสฺส วิสยํ ทสฺเสติฯ ‘‘ตสฺสา อุยฺโยชิตายา’’ติ อิมินา ปริโภคสฺส สมฺพนฺธํ ทสฺเสติฯ ตสฺสาติ อุยฺโยชิตายฯ

สตฺตรสเกสุ สงฺฆาทิเสเสสูติ สมฺพนฺโธฯ วชฺชํ น ผุสตีติ ปทสฺส อตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘อญฺญํ นวํ อาปตฺติ’’นฺติฯ

อิติ เสทโมจิกคาถาวณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ

ปญฺจวคฺโค