อวิปฺปวาสสีมายาติ มหาสีมาย, ฐิตสฺสาปิ สนฺติเกติ สมฺพนฺโธฯ ปิสทฺเทน ‘‘ขณฺฑสีมาย ฐิตสฺสปี’’ติ อตฺถํ สมฺปิณฺเฑติฯ

[430] น ปริยตฺตนฺติ น สมตฺถํฯ อิมินา นาลนฺติ เอตฺถ อลํสทฺโท ปริยตฺตตฺโถว, นารหภูสนวารณตฺโถติ ทสฺเสติฯ อิธาปีติ ปญฺจเกปิฯ ปิสทฺเทน ปุริมปญฺจกํ อเปกฺขติฯ ‘‘สาสนโต’’ติ อิมินา จุธาตุยา อปาทานํ ทสฺเสติฯ ‘‘กาโม’’ติ อิมินา อธิปฺปายสทฺโท กามปริยาโยติ ทสฺเสติฯ

[432] มนฺทตฺตา โมมูหตฺตาติ เอตฺถ ตฺตปจฺจยสฺส ภาวตฺเถ, ปญฺจมีวิภตฺติยา จ การณตฺเถ ปวตฺตภาวํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘มนฺทภาเวน โมมูหภาเวนา’’ติฯ ปริภวาติ เอตฺถ ปริภวกามาติ อตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ปริภวํ อาโรเปตุกาโม หุตฺวา’’ติฯ อญฺญพฺยากรเณสุปีติ อรหตฺตพฺยากรเณสุปิฯ สพฺพตฺถาติ ทิฏฺฐาวิกมฺมวคฺเคฯ ยนฺติ วจนํฯ

อิติ ทิฏฺฐาวิกมฺมวคฺควณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ

มุสาวาทวคฺควณฺณนา

[444] ธมฺมปธานํ ธมฺมาธิฏฺฐานํ สนฺธาย ‘‘ปาราชิกํ คจฺฉตีติ ปาราชิกคามี’’ติ สุทฺธกตฺตุวเสน วุตฺตํ, ปุคฺคลปธานํ ปุคฺคลาธิฏฺฐานํ สนฺธาย ‘‘ปาราชิกํ คจฺฉติ อเนน, คมาเปตีติ วา ปาราชิกคามี’’ติ กรณเหตุกตฺตุวเสนปิ วตฺตพฺพํฯ วิตฺถารํ ทสฺสนฺโต อาห ‘‘ตตฺถา’’ติอาทิ ฯ ตตฺถ ตตฺถาติ ‘‘มุสาวาโท ปาราชิกคามี’’ติอาทิปาเฐ, เอวํ วิตฺถาโร เวทิตพฺโพติ สมฺพนฺโธฯ เตสุ ‘‘มุสาวาโท ปาราชิกคามี’’ติอาทีสุ วา, นิทฺธารเณ ภุมฺมํฯ

อทสฺสเนนาติ เอตฺถ กสฺส อทสฺสเนนาติ อาห ‘‘วินยธรสฺสา’’ติฯ วิตฺถารํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘กปฺปิยากปฺปิเยสุ หี’’ติอาทิฯ ตนฺติ วินยธรํฯ อสฺสวเนนาติ เอตฺถ เกสํ วจนํ อสฺสวเนนาติ อาห ‘‘เอกวิหาเรปี’’ติอาทิฯ เอกวิหาเรปีติ วินยธเรน เอกวิหาเรปิฯ ปิสทฺเทน นานาวิหาเร ปน ปเควาติ ทสฺเสติฯ