เมนู

เอตฺถ หิ ทการรการา สทิสตฺถา ฯ เต หิ ทฺเว อกฺขรา กทาจิ กตฺถจิ สทิสตฺถา โหนฺติฯ อวสาเรตีติ หีนภาวํ คมาเปติฯ อิมินา อวสาเทติ อโธภาวํ คมาเปตีติ อวสาเทตาติ วจนตฺถํ ทสฺเสติฯ ‘‘อปสาเทตา’’ติปิ ปาโฐ, อุปสคฺคมตฺตเมว นานํฯ สมฺผญฺจ พหุํ ภาสตีติ เอตฺถ สมฺผสทฺโท นิรตฺถกกถาวจโนติ อาห ‘‘นิรตฺถกกถ’’นฺติฯ นิรตฺถกกถา หิ ยสฺมา สํ หิตสุขํ ผลติ วินาเสติ, ตสฺมา สมฺผนฺติ วุจฺจติฯ ผา ธาตูติ จ ผลธาตูติ จ ธาตุปาเฐสุ (สทฺทนีติธาตุมาลายํ 16 ลการนฺตธาตุ) วุตฺตํฯ

ภาเร อนาโรปิเตติ ‘‘ตว ภาโร’’ติ สงฺเฆน ภาเร อนาโรปิเตฯ อชฺโฌตฺถริตฺวาติ อภิภวิตฺวา ฯ อิมินา ปสยฺห ปวตฺตาติ เอตฺถ ปสยฺหสทฺทสฺส อภิภวนตฺถํ ทสฺเสติฯ อนธิกาเรติ อนธิปจฺจฏฺฐาเนฯ ‘‘กเถตา’’ติ อิมินา วตุธาตุยา กถนตฺถํ ทสฺเสติฯ อโนกาสกมฺมํ กาเรตฺวาติ เอตฺถ นการสฺส อยุตฺตโยคภาวโต ยุตฺตฏฺฐานํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘โอกาสกมฺมํ อกาเรตฺวา’’ติฯ ยสฺสาติ ยา อสฺสฯ อสฺส ภิกฺขุโน อตฺตโน ยา ทิฏฺฐิ อตฺถีติ โยชนา, อถวา อตฺตโน ยา ทิฏฺฐิ ภเวยฺยาติ โยชนาฯ นฺติ ทิฏฺฐิํฯ ‘‘กเถตา’’ติ อิมินา พฺยากตาติ เอตฺถ วิ อา ปุพฺพกรธาตุยา กถนตฺถํ ทสฺเสติฯ

โวหารวคฺควณฺณนา

[424] ‘‘เนว เทสนาย น วุฏฺฐาเนนา’’ติ อิทํ ปาราชิกาปตฺติํ สนฺธาย วุตฺตํฯ โทสานุรูปนฺติ วตฺถุสงฺขาตสฺส โทสสฺส อนุรูปํฯ

ปโยคํ น ชานาตีติ เอตฺถ สเจ ปโยโค มูเลน วิสทิโส หุตฺวา ภินฺโน โหติ, เอวํ สติ มูลปโยคนฺติ น วตฺตพฺพนฺติ อาห ‘‘อธิกรณานํ หี’’ติอาทิฯ หีติ สจฺจํ, ยสฺมา วาฯ มูลเมว ปโยคา นาม โหนฺติ, น อญฺญนฺติ อธิปฺปาโยฯ

กาตพฺพนฺติ น ชานาตีติ กาตพฺพํ อิติ กมฺมสฺส กรณํ น ชานาตีติ โยชนาฯ