เอตฺถ จ ‘‘น สกฺกา เทเสตุ’’นฺติ อิมินา เทสนาคามินิยา อภาวํ ทีเปติฯ ‘‘น สกฺกา…เป.… ปติฏฺฐาตุ’’นฺติ อิมินา วุฏฺฐานคามินิยา อภาวํ ทีเปติฯ

[349] ตโตติ นยโตฯ ยตฺถ สติวินโยติอาทิกา ฉ ยมกปุจฺฉาติ สมฺพนฺโธฯ ตาสนฺติ ปุจฺฉานํฯ ปกาสิโตติ ปากโฏฯ

[351] ทฺวินฺนมฺปิ สมถานนฺติ สมฺมุขาวินยสติวินยวเสน ทฺวินฺนมฺปิ สมถานํฯ ยสฺมาติ เยน การเณน น สกฺกาติ สมฺพนฺโธฯ ปตฺตวฏฺฏีนํ นานากรณนฺติ สมฺพนฺโธฯ เตสนฺติ สมฺมุขาวินยสติวินยานํ นานากรณนฺติ สมฺพนฺโธฯ อยํ ปเนตฺถ โยชนา – ยสฺมา กทลิกฺขนฺเธ ปตฺตวฏฺฏีนํ นานากรณํ วินิพฺภุชฺชิตฺวา ทสฺเสตุํ น สกฺกา วิย เตสํ นานากรณํ วินิพฺภุชฺชิตฺวา ทสฺเสตุํ น สกฺกาติฯ เตนาติ การเณนฯ สพฺพตฺถาติ สพฺเพสุ วิสฺสชฺชเนสุฯ

สตฺตสมถนิทานวณฺณนา

[352] อสฺสาติ สมฺมุขาวินยสฺสฯ ตตฺถาติ ‘‘นิทานนิทาโน’’ติ ปาเฐฯ อิทนฺติ สมฺมุขาจตุกฺกํฯ ลทฺธุปวาโทติ ลทฺโธ ปเรสํ อุปวาโท เยนาติ ลทฺธุปวาโท, ขีณาสโวฯ ยสฺส จาติ ยสฺส จ สนฺติเกติ สมฺพนฺโธฯ อุภินฺนนฺติ เทสกปฏิคฺคาหกานํ ทฺวินฺนํฯ

[353] นนุ ปุจฺฉายํ ‘‘สตฺตนฺนํ สมถาน’’นฺติ วุตฺตํ, กสฺมา ปน วิสฺสชฺชนายํ สมฺมุขาวินยสฺส สมุฏฺฐานํ น วุตฺตนฺติ อาห ‘‘กิญฺจาปี’’ติอาทิฯ ตตฺถ กิญฺจาปิ วุตฺตนฺติ โยชนาฯ เอตฺถ กิญฺจาปิสทฺโท สมฺภาวนตฺโถ, ปนสทฺโท ครหตฺโถฯ ตถา วุตฺตมฺปีติ โยชนาฯ กมฺมสงฺคหาภาเวนาติ กมฺเม สงฺคหสฺส อภาเวนฯ ตตฺถาติ ตสฺมิํ ‘‘กมฺมสฺส กิริยา’’ติอาทิปาเฐฯ กมฺมํ กรียติ อิมายาติ กิริยา, ญตฺติฯ เตน วุตฺตํ ‘‘กมฺมสฺส กิริยาติ ญตฺติ เวทิตพฺพา’’ติฯ กริยเต ฐปิยเต กรณํฯ สยํ อุปคมิยเต อุปคมนํฯ อชฺเฌสเนน ปรํ อุปคมาปิยเต อชฺฌุปคมนํฯ อธิวาสิยเต อธิวาสนาฯ อปฺปฏิกฺโกสิยเต อปฏิกฺโกสนาฯ อิติ อิมมตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘กรณนฺติ ตสฺสาเยวา’’ติอาทิฯ เอตนฺติ กมฺมํฯ เมติ มยฺหํฯ