เมนู

ทุติยปาราชิกสมุฏฺฐานวณฺณนา

[259] อิทํ สมุฏฺฐานํ เอกํ สมุฏฺฐานสีสนฺติ สมฺพนฺโธฯ ‘‘อทินฺนาทาน’’นฺติ อิมินา อทินฺนนฺติ เอตฺถ สมุทายนาเม เอกเทสโวหาโรติ ทสฺเสติฯ เสสานีติ ทุติยปาราชิกโต เสสานิ เอกูนสตฺตติ สิกฺขาปทานิฯ เตนาติ ทุติยปาราชิเกนฯ ตตฺถาติ ‘‘วิคฺคหุตฺตรี’’ติอาทิวจเนฯ วิคฺคหุตฺตรีติอาทิปทานํ พฺยญฺชเน อาทรมกตฺวา อตฺถเมว ทสฺเสตุํ วุตฺตํ ‘‘มนุสฺสวิคฺคหอุตฺตริมนุสฺสธมฺมสิกฺขาปทานี’’ติฯ อนิยตา ทุติยิกาติ อาปตฺติํ อเปกฺขิตฺวา ปาฬิยํ อิตฺถิลิงฺควเสน วุตฺตํ, อฏฺฐกถายํ ปน สิกฺขาปทํ อเปกฺขิตฺวา นปุํสกลิงฺควเสน ทุติยนฺติ วุตฺตํฯ

สมุฏฺฐานา ติกา กตาติ เอตฺถ ‘‘ติกสมุฏฺฐานา’’ติ วตฺตพฺเพ ปทวิปริยายวเสน กการสฺส ทีฆวเสน สมุฏฺฐานา ติกาติ วุตฺตนฺติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ติกสมุฏฺฐานา กตา’’ติฯ

สญฺจริตฺตสมุฏฺฐานวณฺณนา

[260] ‘‘สญฺจรี’’ติ อิทํ ตาว สญฺจริตฺตํ นาม เอกสมุฏฺฐานสีสํ, เสสานิ เตน สทิสานิฯ

วิภงฺเค อาคเตน ‘‘ริญฺจนฺตี’’ติ (ปารา. 576) ปเทน เอฬกโลมโธวาปนสิกฺขาปทํ อุปลกฺขิตฺวา วุตฺตนฺติ อาห ‘‘วิภงฺเค ริญฺจนฺติ อุทฺเทสนฺติ อาคต’’นฺติฯ

‘‘ยาว ทฺวารโกสา อคฺคฬฏฺฐปนาย’’ อิติ (ปาจิ. 135-136) จ ‘‘อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรํ ทเทยฺย’’อิติ (ปาจิ. 169) จ ‘‘จีวรํ สิพฺเพยฺย’’อิติ (ปาจิ. 176-177) จ วุตฺตสิกฺขาปทตฺตยนฺติ โยชนาฯ

‘‘สมณจีวเรน จา’’ติ เอวํ วจนํ วุตฺตนฺติ สมฺพนฺโธฯ ‘‘สมณจีวรํ ทเทยฺยา’’ติ อิทํ (ปาจิ. 917) วจนํ สนฺธายาติ สมฺพนฺโธฯ