สปริวาราย ยาคุยา จ มหคฺฆานํ ผลานญฺจ ปณีตานํ ขชฺชกานญฺจ ตถา อาเวณิกา ฐิติกา กาตพฺพาติ โยชนา ฯ เอกา เอว ฐิติกาติ สมานา เอว ฐิติกาฯ ตถา ผาณิตสฺสาติ เอตฺถ ตถาสทฺเทน ‘‘เอกา เอว ฐิติกา วฏฺฏตี’’ติ ปทํ อติทิสติฯ

อิติ อุทฺเทสภตฺตกถาย โยชนา สมตฺตาฯ

นิมนฺตนภตฺตกถา

นิมนฺตนํ ปุคฺคลิกํ สงฺฆิกญฺจาติ ทุวิธํฯ ตตฺถ ปุคฺคลิกํ สนฺธาย วุตฺตํ ‘‘ปุคฺคลิกํ เจ สยเมว อิสฺสโร’’ติฯ ‘‘เอตฺตเก ภิกฺขู สงฺฆโต อุทฺทิสถา’’ติอาทีนิ อวตฺวา ‘‘เอตฺตกานํ ภิกฺขูนํ ภตฺตํ คณฺหถา’’ติ นิมนฺเตตฺวา ทินฺนํ สงฺฆิกํ นิมนฺตนํ นามฯ เอตฺถาติ นิมนฺตเนฯ ปิณฺฑปาติกานมฺปิ วฏฺฏตีติ ‘‘ภิกฺข’’นฺติ กปฺปิยโวหาเรน วุตฺตตฺตา ปิณฺฑปาติกานมฺปิ วฏฺฏติฯ ปฏิปาฏิยาติ สงฺฆโต ลทฺธปฏิปาฏิยาฯ อาคตมนุสฺโส วทตีติ สมฺพนฺโธฯ วิจฺฉินฺทิตฺวาติ ‘‘ตุมฺเห จ คจฺฉถา’’ติ วจนํ วิจฺฉินฺทิตฺวาฯ

นิมนฺตนภตฺตฆรโตติ นิมนฺตนภตฺตสฺส ทินฺนฆรโตฯ เอโก อาหรตีติ สมฺพนฺโธฯ ปูเรตฺวาติ ภตฺตสฺส ปูเรตฺวาฯ ตนฺติ ภตฺตํฯ อิธาปีติ นิมนฺตเนปิฯ

ตโตติ วทนการณาฯ ‘‘โส ภิกฺขู’’ติ ปทํ ‘‘อสฺสา’’ติ ปเท ปกติกตฺตา, ‘‘ชิคุจฺฉนีโย’’ติ ปทํ ตตฺเถว วิกติกตฺตาฯ อสฺสาติ ภเวยฺย, โหติ วาฯ ‘‘ปตฺตตฺถาย อาคโตมฺหี’’ติ วทนฺตสฺส ตสฺส ปตฺโต ทาตพฺโพติ โยชนาฯ ภตฺตาหรณกปตฺตนฺติ ภตฺตํ อาหรติ อเนนาติ ภตฺตาหรณโก, โสเยว ปตฺโต ภตฺตาหรณกปตฺโต, ตํฯ ปฏิปาฏิภตฺตนฺติ ปฏิปาฏิยา ลทฺธํ ภตฺตํฯ

อาโลปภตฺตฏฺฐิติกโตติ เอเกกอาโลเปน ลทฺธสฺส ภตฺตสฺส ฐิติกโตฯ อาโลปสงฺเขเปนาติ เอเกกสฺมิํ อาโลเป ตํสํขิปเนนฯ อยํ นโย อุทฺเทสภตฺตโต วิเสโสฯ กสฺส เต อาภตนฺติ กสฺส อตฺถาย ตยา อาภตนฺติ โยชนาฯ สงฺฆสฺส เม ภตฺตนฺติ สงฺฆสฺส อตฺถาย มยา ภตฺตํ อาภตํฯ เถรานํ เม ภตฺตนฺติ เถรานํ มยา ภตฺตํ อาภตํฯ