คหิตเมวาติ เอกโกฏฺฐาเส ปาติตสฺส กุสทณฺฑสฺส วเสน ‘‘อิมสฺสิท’’นฺติ เอกโกฏฺฐาเส วิทิเต สพฺเพสํ วิทิตตฺตา คหิตเมวาติ อธิปฺปาโยฯ

อิโตวาติ สจีวรภตฺตโตวฯ วิสุํ สชฺชิยมาเนติ จีวเร จ ภตฺเต จ วิสุํ สชฺชิยมาเนฯ

ยถา ปุริเมสุ ทฺวีสุ วตฺถูสุ ‘‘อทํสู’’ติ วุตฺตํ, ตถา อวตฺวา กสฺมา อิธ ‘‘เทนฺตี’’ติ วุตฺตนฺติ อาห ‘‘สณิกํ สณิกํ เทนฺติเยวา’’ติฯ สณิกํ สณิกํ เทนฺเต ทานกิริยาย อนุปจฺฉินฺนตฺตา ‘‘เทนฺตี’’ติ ปจฺจุปฺปนฺนวเสน วุตฺตนฺติ อธิปฺปาโยฯ ปจฺฉินฺนทานตฺตาติ ปจฺฉินฺนทานกิริยภาวโตฯ อิทํ ปน วตฺถุ อุปฺปนฺนนฺติ สมฺพนฺโธฯ อิเม จ เถราติ นิลวาสิอาทโย วินยธรปาโมกฺขา อิเม จ เถราฯ

223. อุปนนฺทสกฺยปุตฺตวตฺถุกถา

[364] เอตฺถาติ อุปนนฺทวตฺถุมฺหิฯ ตสฺสาติ อุปนนฺทสฺสฯ คามกาวาสิโนติ คามเก อาวาสิโนฯ อยนฺติ อุปนนฺโทฯ มุขโรติ มุขํ ขรํ เอตสฺสาติ มุขโร ขการโลโป, อถ วา มุขํ เอตสฺสตฺถีติ มุขโร มนฺตุตฺเถ ปวตฺโต รปจฺจโย นินฺทตฺถวาจโกฯ ลหุกาปตฺตีติ ทุกฺกฏาปตฺติฯ ตสฺเสวาติ คหิตภิกฺขุสฺเสวฯ ธุรนิกฺเขเป สตีติ โยชนาฯ

เอกสฺส ปุคฺคลสฺสตฺถาย อธิปฺปิยเต อิจฺฉิยเตติ เอกาธิปฺปาโย, เอกปุคฺคลปฏิวีโส, เตนาห ‘‘เอกปุคฺคลปฏิวีสเมวา’’ติฯ ยถา ยถาติ เยน เยนากาเรนฯ โยติ ปฏิวีโสฯ ‘‘ตถา ตถา’’ติ อชฺฌาหริตพฺโพฯ ตตฺถาติ ‘‘อิธ ปนา’’ติอาทิวจเนฯ เอเกกสฺมิํ อาวาเสติ สมฺพนฺโธฯ วาสทฺโท อญฺเญปิ ทฺวีหทฺวีหาทิวาเร สงฺคณฺหาติฯ ยนฺติ ปฏิวีสํฯ เอโก ปุคฺคโลติ เอโก นิจฺจาวาโส ปุคฺคโลฯ เอวนฺติ อุปฑฺเฒ ทิยฺยมาเนฯ ยตฺถ วา ปนาติ เอตฺถ ยสทฺทสฺส วิสยํ ทสฺเสตุํ วุตฺตํ ‘‘เอวํ ปุริมสฺมิ’’นฺติฯ