เมนู

205. ราชคหเสฏฺฐิวตฺถุกถา

[332] อิริยาปถสมฺปริวตฺตเนนาติ อิริยาปถสฺส ปุนปฺปุนํ ปริวตฺตเนนฯ ตีหิ สตฺตาเหหิ นิจฺจลสฺส นิปนฺนสฺส อสฺส เสฏฺฐิสฺส มตฺถลุงฺคนฺติ โยชนาฯ อปฺเปว นิปชฺเชยฺยาติ โยชนาฯ นฺติ เสฏฺฐิํฯ เตเนวาติ เตเนว การเณนฯ สีสํ ฉาเทตีติ สีสจฺฉวีติ วุตฺเต สีสปฏิจฺฉาทนจมฺมนฺติ อาห ‘‘สีสจมฺม’’นฺติฯ ตสฺสาติ เสฏฺฐิสฺสฯ ตีหิ สตฺตาเหนาติ เอตฺถ ปุพฺพปเทน ปจฺฉิมปทํ คุณิตฺวา คเหตพฺพนฺติ อาห ‘‘ตีหิ ปสฺเสหิ เอเกเนเกน สตฺตาเหนา’’ติฯ

[333] ชนํ นีหราเปตฺวาติ ชนํ อปกฺกมาเปตฺวาฯ

207. ปชฺโชตราชวตฺถุกถา

[334] วิจฺฉิกสฺส ชาโตติ วิจฺฉิกสฺส การณา ชาโต, วิจฺฉิกํ ปฏิจฺจ ชาโตติ อตฺโถฯ สพฺพิ จ เภสชฺชํ วิจฺฉิกานํ ปฏิกูลํ โหตีติ โยชนาฯ ปญฺญาสโยชนิกาติ เอตฺถ ณิกปจฺจยสฺส คนฺตุํ สมตฺถตฺเถ ปวตฺตภาวํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘คนฺตุํ สมตฺโถ โหตี’’ติฯ อสฺส รญฺโญติ จนฺทปชฺโชตนามกสฺส อสฺส รญฺโญฯ หตฺถินีเยวาติ ภทฺทวติกา นาม หตฺถินีเยวฯ วีสโยชนสตนฺติ วีสาธิกํ โยชนสตํฯ

ภุญฺชิตุํ นิสินฺนสฺส เอกสฺส กุลปุตฺตสฺส ทฺวาเรติ โยชนาฯ ตสฺสาติ กุลปุตฺตสฺส, อาโรเจสีติ สมฺพนฺโธฯ โสติ กุลปุตฺโต, ‘‘อาหรา’’ติ อาณาเปสีติ สมฺพนฺโธฯ อิตโรติ ปุริโสฯ นฺติ ปตฺตํฯ ยตฺถ ยตฺถาติ ยสฺมิํ ยสฺมิํ ภเวฯ ตตฺถ ตตฺถ วาหนสมฺปนฺโน โหมีติ โยชนาฯ โสติ ปุริโสฯ ปชฺโชโต นาม อยํ ราชา ชาโตติ โยชนาฯ

สพฺพิํ ปาเยตฺวาติ อิทํ อุปลกฺขณมตฺตนฺติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘สพฺพิญฺจ ปาเยตฺวา’’ติอาทิฯ สพฺพิญฺจ ปาเยตฺวา, ปริจารกานํ อาหาราจาเร วิธิญฺจ อาจิกฺขิตฺวาติ อตฺโถฯ