[280] ตํ ทิวสนฺติ ตสฺมิํ ทิวเสฯ กิญฺจิ สตฺถนฺติ โยชนาฯ อิมายาติ สุปฺปิยาย อญฺญํ กิญฺจิ อเทยฺยํ กิมฺปิ ภวิสฺสตีติ โยชนาฯ ยตฺร นามาติ เอตฺถ ตฺรปจฺจโย การณตฺเถ โหตีติ อาห ‘‘ยสฺมา นามา’’ติฯ ‘‘วีมํสี’’ติ อิมินา ปฏิเวกฺขีติ เอตฺถ ปฏิอวปุพฺโพ อิกฺขธาตุ วีมํสนตฺโถติ ทสฺเสติฯ อสุกมํสนฺติ อสุกํ มํสํ, อสุกสฺส วา สตฺตสฺส มํสํฯ

169. หตฺถิมํสาทิปฏิกฺเขปกถา

[281] อรญฺญโกกา นามาติ สสพิฬาลาทโย สตฺเต ขาทนตฺถาย กุกติ อาททาตีติ โกโก อรญฺเญ ชาโต โกโก อรญฺญโกโก, สุนขสทิสาติ คามสุนเขน สทิสาฯ เตสนฺติ อรญฺญโกกานํฯ โย ปนาติ สุนโข ปน, อุปฺปนฺโนติ สมฺพนฺโธฯ คามสุนขิยาติ สามฺยตฺเถ สามิวจนํฯ โกเกนาติ สหาทิโยเค กรณวจนํฯ ตานิ ปทานิ ‘‘สํโยเคนา’’ติ ปเทน โยเชตพฺพานิฯ ตสฺสาติ สุนขสฺสฯ

เอตฺถาติ มนุสฺสมํสาทีสุฯ สชาติกตายาติ สมานชาติกภาวโตฯ อนุปทฺทวตฺถายาติ อนุปทฺทวตฺถํ, ปฏิกฺขิตฺตานีติ สมฺพนฺโธฯ อาปตฺตีติ มนุสฺสมํเส ถุลฺลจฺจเยน, เสเส ทุกฺกเฏน อาปตฺติฯ อุทฺทิสฺส กตํ ปนาติ ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส กตมํสํ ปนฯ

170. ยาคุมธุโคฬกาทิกถา

[282] เอกโกติ เอตฺถ เอกโต อสหายตฺเถ กปจฺจโยติ อาห ‘‘นตฺถิ เม ทุติโย’’ติฯ โสติ พฺราหฺมโณฯ วยํ กตฺวาติ ปริพฺพยํ กตฺวา, ปฏิยาทาเปสิ กิราติ โยชนาฯ อนุโมทนคาถายาติ อนุโมทนปกาสกาย คาถายฯ ‘‘ปตฺถยตํ อิจฺฉต’’นฺติ ปทานํ อลมตฺถปโยเค สมฺปทานตฺตา วุตฺตํ ‘‘อลเมว ทาตุนฺติ อิมินา สมฺพนฺโธ’’ติฯ โสเยว คเหตพฺโพติ ‘‘ทาตุ’’นฺติภาวสฺส กตฺตุภาเวน โส เอว ปาโฐ คเหตพฺโพติ อตฺโถฯ