เมนู

[1027] ‘‘สีสานุโลกิกา’’ติ สามญฺญโต วุตฺเตปิ ภิกฺขุนีนเมว สีสนฺติ อาห ‘‘ภิกฺขุนีน’’นฺติฯ ยตฺถาติ ยสฺมิํ ฐาเนติฯ ปฐมํฯ

2. ทุติยสิกฺขาปทํ

[1028] ทุติเย อพฺภนฺตโรติ อพฺภนฺตเร ปริยาปนฺโน, ชาโต วาฯ ‘‘สงฺกาเมสี’’ติ อิมินา สํหรีติ เอตฺถ หรธาตุยา สงฺกมนตฺถํ ทสฺเสติฯ นฺหาปิตาติ กปฺปกาฯ เต หิ นหาเปนฺติ โสจาเปนฺตีติ นฺหาปิตาติ วุจฺจนฺติฯ นฺติ กาสาวนิวาสนนฺติฯ ทุติยํฯ

3-4. ตติย-จตุตฺถสิกฺขาปทํ

[1036] ตติยจตุตฺเถสุ อนุตฺตานฏฺฐานํ นตฺถีติฯ ตติยจตุตฺถานิฯ

5. ปญฺจมสิกฺขาปทํ

[1043] ปญฺจเม ‘‘กุเล มจฺฉโร’’ติ เอตฺถ มจฺฉรนํ มจฺฉโรติ วจนตฺโถ กาตพฺโพฯ ‘‘ตํ กุลํ อสฺสทฺธํ อปฺปสนฺน’’นฺติ กุลสฺส อวณฺณํ ภาสตีติ โยชนาฯ ‘‘ภิกฺขุนิโย ทุสฺสีลา ปาปธมฺมา’’ติ ภิกฺขุนีนํ อวณฺณํ ภาสตีติ โยชนาฯ

[1045] ‘‘สนฺตํเยว อาทีนว’’นฺติ สมฺพนฺธิยา สมฺพนฺธํ ทสฺเสตุํ วุตฺตํ ‘‘กุลสฺส วา ภิกฺขุนีนํ วา’’ติ อิมินา ทฺวีสุ อญฺญตรเมว น สมฺพนฺโธ โหติ, อถ โข ทฺวยมฺปีติ ทสฺเสตีติฯ ปญฺจมํฯ

6. ฉฏฺฐสิกฺขาปทํ

[1048] ฉฏฺเฐ โอวาทายาติ เอตฺถ น โย วา โส วา โอวาโท โหติ, อถ โข ครุธมฺโมเยวาติ อาห ‘‘ครุธมฺมตฺถายา’’ติฯ สห วสติ เอตฺถ, เอเตนาติ วา สํวาโสติ วจนตฺเถน อุโปสถปวารณา สํวาโส นามาติ อาห ‘‘อุโปสถปวารณาปุจฺฉนตฺถายา’’ติฯ ‘‘ปุจฺฉนตฺถายา’’ติ อิมินา ‘‘สํวาสายา’’ติ เอตฺถ อุตฺตรปทโลปภาวํ ทสฺเสติฯ เอตฺถาติ ภิกฺขุนิวิภงฺเค, สิกฺขาปเท วา ปาฬิยํ วาติฯ ฉฏฺฐํฯ

7-9. สตฺตม-อฏฺฐม-นวมสิกฺขาปทํ

[1053] สตฺตมฏฺฐมนวเมสุ อนุตฺตานวจนํ นตฺถิฯ เกวลํ ปน ‘‘อิมิสฺสาปี’’ติ ปทํ วิเสโส, อิมิสฺสาปิ ปาฬิยาติ อตฺโถติฯ สตฺตมฏฺฐมนวมานิฯ

10. ทสมสิกฺขาปทํ

[1062] ทสเม ทฺเว กายา อุปริมกาโย เหฏฺฐิมกาโยติฯ ตตฺถ กฏิโต อุทฺธํ อุปริมกาโย, เหฏฺฐา เหฏฺฐิมกาโยฯ ตตฺถ ‘‘ปสาเข’’ติ อิทํ เหฏฺฐิมกายสฺส นามนฺติ อาห ‘‘อโธกาเย’’ติฯ หีติ สจฺจํฯ ตโตติ อโธกายโตฯ อิมินา ปญฺจมีพาหิรตฺถสมาสํ ทสฺเสติฯ รุกฺขสฺส สาขา ปภิชฺชิตฺวา คตา วิย อุโภ อูรู ปภิชฺชิตฺวา คตาติ โยชนาฯ

[1065] ผาเลหีติ เอตฺถ อิติสทฺโท อาทฺยตฺโถฯ เตน ‘‘โธวา’’ติอาทีนิ จตฺตาริ ปทานิ สงฺคณฺหาติฯ อาณตฺติทุกฺกฏานีติ เหฏฺฐา วุตฺเตสุ อฏฺฐสุ ทุกฺกเฏสุ วินยทุกฺกฏเมวฯ เสเสสูติ ภินฺทนโต เสเสสุ ผาลนาทีสูติฯ ทสมํฯ

อารามวคฺโค ฉฏฺโฐฯ

7. คพฺภินิวคฺโค

1. ปฐมสิกฺขาปท-อตฺถโยชนา

[1069] คพฺภินิวคฺคสฺส ปฐเม กุจฺฉิํ ปวิฏฺโฐ สตฺโต เอติสฺสา อตฺถีติ กุจฺฉิปวิฏฺฐสตฺตาฯ ‘‘กุจฺฉิ’’นฺติปิ ปาโฐฯ อิมินา คพฺภินีติ เอตฺถ คพฺภสทฺโท กุจฺฉิฏฺฐสตฺตวาจโกติ ทสฺเสติฯ คพฺภสทฺโท (อภิธานปฺปทีปิกายํ 944 คาถายํ) หิ กุจฺฉิฏฺฐสตฺเต จ กุจฺฉิมฺหิ จ โอวรเก จ วตฺตตีติฯ ปฐมํฯ