3. วิกาลคามปฺปวิสนสิกฺขาปทํ

[508] ตติเย ‘‘ติรจฺฉานภูตํ กถ’’นฺติ อิมินา ‘‘ติรจฺฉานกถ’’นฺติ ปทสฺส ตุลฺยนิสฺสิตสมาสํ ทสฺเสติฯ ราชปฏิสํยุตฺตนฺติ ราชูหิ ปฏิสํยุตฺตํฯ

[512] สมฺพหุลา ภิกฺขูติ สมฺพนฺโธฯ ตสฺมิํ คาเมติ ตสฺมิํ ปฐมปวิสนคาเมฯ ตํ กมฺมนฺติ ตํ อิจฺฉิตกมฺมํฯ อนฺตราติ คามวิหารานมนฺตเรฯ ภุมฺมตฺเถ เจตํ นิสฺสกฺกวจนํฯ

กุลฆเร วาติ ญาติกุลอุปฏฺฐากกุลฆเร วาฯ เตลภิกฺขาย วาติ เตลยาจนตฺถาย วาฯ ปสฺเสติ อตฺตโน ปสฺเส สมีเปติ วุตฺตํ โหติฯ เตนาติ คามมชฺฌมคฺเคนฯ อโนกฺกมฺมาติ อโนกฺกมิตฺวา, อปกฺกมิตฺวาติ อตฺโถติฯ ตติยํฯ

4. สูจิฆรสิกฺขาปทํ

[517] จตุตฺเถ กการสฺส ปทปูรณภาวํ ทสฺเสตุํ วุตฺตํ ‘‘เภทนเมว เภทนก’’นฺติฯ อสฺสตฺถิอตฺเถ อปจฺจโยติ อาห ‘‘ตํ อสฺส อตฺถี’’ติฯ อสฺสาติ ปาจิตฺติยสฺสฯ ปฐมํ สูจิฆรํ ภินฺทิตฺวา ปจฺฉา ปาจิตฺติยํ เทเสตพฺพนฺติ อตฺโถฯ อรณิธนุเกติ อรณิยา ธนุเกฯ เวธเกติ กายพนฺธนเวธเกติฯ จตุตฺถํฯ

5. มญฺจสิกฺขาปทํ

[522] ปญฺจเม เฉทนเมว เฉทนกํ, ตมสฺสตฺถีติ เฉทนกนฺติ อตฺถํ สนฺธาย วุตฺตํ ‘‘วุตฺตนยเมวา’’ติฯ

นิขณิตฺวาติ ปมาณาติเรกํ นิขณิตฺวาฯ อุตฺตานํ วา กตฺวาติ เหฏฺฐุปริ ปริวตฺตนํ วา กตฺวาฯ ฐเปตฺวาติ ลมฺพณวเสน ฐเปตฺวาติฯ ปญฺจมํฯ

6. ตูโลนทฺธสิกฺขาปทํ

[526] ฉฏฺเฐ เอตฺถาติ มญฺจปีเฐฯ อวนหิตพฺพนฺติ โอนทฺธํ, ตูเลน โอนทฺธํ ตูโลนทฺธนฺติ อตฺโถปิ ยุชฺชติฯ ตูลํ ปกฺขิปิตฺวาติ มญฺจปีเฐ จิมิลิกํ ปตฺถริตฺวา ตสฺสุปริ ตูลํ ปกฺขิปิตฺวาติ อตฺโถติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. นิสีทนสิกฺขาปทํ

[531] สตฺตเม กตฺถาติ กิสฺมิํ ขนฺธเก, กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ วาฯ หีติ สจฺจํฯ ตตฺถาติ จีวรกฺขนฺธเก, ปณีตโภชนวตฺถุสฺมิํ วาฯ ‘‘ยถา นามา’’ติ อิมินา ‘‘เสยฺยถาปี’’ติ ปทสฺส อตฺถํ ทสฺเสติ, ‘‘ปุราโณ จมฺมกาโร’’ติ อิมินา ‘‘ปุราณาสิโกฏฺโฐ’’ติ ปทสฺสฯ จมฺมกาโร หิ อสินา จมฺมํ กุฏติ ฉินฺทตีติ ‘‘อสิโกฏฺโฐ’’ติ วุจฺจติฯ วตฺถุปฺปนฺนกาลมุปนิธาย วุตฺตํ ‘‘ปุราโณ’’ติ ฯ ตเมวูปมํ ปากฏํ กโรนฺโต อาห ‘‘ยถา หี’’ติฯ หีติ ตปฺปากฏีกรณํ, ตํ ปากฏํ กริสฺสามีติ หิ อตฺโถฯ จมฺมกาโร กฑฺฒตีติ สมฺพนฺโธฯ วิตฺถตนฺติ วิสาลํฯ โสปีติ อุทายีปิฯ ตํ นิสีทนํ กฑฺฒตีติ โยชนาฯ เตนาติ กฑฺฒนเหตุนาฯ ตนฺติ อุทายิํฯ สนฺถตสทิสนฺติ สนฺถเตน สทิสํฯ เอกสฺมิํ อนฺเตติ เอกสฺมิํ โกฏฺฐาเส, ผาเลตฺวาติ สมฺพนฺโธติฯ สตฺตมํฯ

8. กณฺฑุปฏิจฺฉาทิสิกฺขาปทํ

[537] อฏฺฐเม ‘‘กตฺถา’’ติอาทีนิ วุตฺตนยาเนวฯ

[539] ‘‘ยสฺสา’’ติ ปทสฺส วิสยํ ทสฺเสตุํ วุตฺตํ ‘‘ภิกฺขุโน’’ติฯ ‘‘นาภิยา เหฏฺฐา’’ติ อิมินา นาภิยา อโธ อโธนาภีติ วจนตฺถํ ทสฺเสติ, ‘‘ชาณุมณฺฑลานํ อุปรี’’ติ อิมินา ชาณุมณฺฑลานํ อุพฺภ อุพฺภชาณุมณฺฑลนฺติฯ อุพฺภสทฺโท หิ อุปริปริยาโย สตฺตมฺยนฺตนิปาโตฯ กณฺฑุขชฺชุสทฺทานํ เววจนตฺตา วุตฺตํ ‘‘กณฺฑูติ ขชฺชู’’ติฯ กณฺฑติ เภทนํ กโรตีติ กณฺฑุฯ ขชฺชติ พฺยธนํ กโรตีติ ขชฺชุฯ เกสุจิ โปตฺถเกสุ ‘‘กจฺฉู’’ติ ปาโฐ อตฺถิ, โส อยุตฺโตฯ