เมนู

อตฺตโน สีมํ โสเธตฺวา วิหารสีมาย วาติ วิหาเร พทฺธสีมเมว สนฺธาย วุตฺตํฯ โสเธตุํ อสกฺโกนฺตีหีติ วิหารสีมํ โสเธตุํ อสกฺโกนฺตีหิฯ

มุขมตฺตนิทสฺสนนฺติ ปเวโสปายมตฺตนิทสฺสนํฯ เอตฺถาห – อถ กสฺมา ยถา ภิกฺขุมานตฺตกถาย ‘‘ปริกฺขิตฺตสฺส วิหารสฺส ปริกฺเขปโต, อปริกฺขิตฺตสฺส วิหารสฺส ปริกฺเขปารหฏฺฐานโต ทฺเว เลฑฺฑุปาเต อติกฺกมฺมา’’ติ (กงฺขา. อฏฺฐ. นิคมนวณฺณนา) วุตฺตํ, เอวมวตฺวา ‘‘คามูปจารโต จ ภิกฺขูนํ วิหารูปจารโต จ ทฺเว เลฑฺฑุปาเต อติกฺกมิตฺวา’’ติ อิธ วุตฺตนฺติ? ตตฺร เจเก วทนฺติ ‘‘ภิกฺขูนํ วุตฺตปฺปการํ ปเทสํ อติกฺกมิตฺวา คาเมปิ ตํ กมฺมํ กาตุํ วฏฺฏติ, ภิกฺขุนีนํ ปน คาเม น วฏฺฏติ, ตสฺมา เอวํ วุตฺต’’นฺติฯ อปเร ปน ภณนฺติ ‘‘ภิกฺขูนมฺปิ คาเม น วฏฺฏติ, ภิกฺขุวิหาโร นาม ปุพฺเพเยว คามูปจารํ อติกฺกมิตฺวา ติฏฺฐติ , ตสฺมา คามํ อวตฺวา วิหารูปจารเมว เหฏฺฐา วุตฺตํฯ ภิกฺขุนีนํ ปน วิหาโร คาเมเยว, น พหิ, ตสฺมา คามูปจารญฺจ วิหารูปจารญฺจ อุภยเมเวตฺถ ทสฺสิตํฯ ตสฺมา อุภยตฺถาปิ อตฺถโต นานาตฺถํ นตฺถี’’ติฯ วีมํสิตฺวา ยญฺเจตฺถ ยุชฺชติ, ตํ คเหตพฺพํฯ

ตโต ปฏฺฐายาติ อาโรจิตกาลโต ปฏฺฐายฯ

สงฺฆเภทกาทิสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อิติ กงฺขาวิตรณิยา ปาติโมกฺขวณฺณนาย

วินยตฺถมญฺชูสายํ ลีนตฺถปฺปกาสนิยํ

ภิกฺขุนิปาติโมกฺเข สงฺฆาทิเสสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ

1. ปตฺตวคฺโค

1. ปตฺตสนฺนิจยสิกฺขาปทวณฺณนา

ปฐมํ อุตฺตานตฺถเมวฯ

ปตฺตสนฺนิจยสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. อกาลจีวรสิกฺขาปทวณฺณนา

ยํ อตฺตนา ลทฺธํ, ตํ นิสฺสคฺคิยํ โหตีติ ยํ จีวรํ ภาชาปิตาย อตฺตนา ลทฺธํ, ตเมว นิสฺสคฺคิยํ โหติ, ตํ วินยกมฺมํ กตฺวาปิ อตฺตนา น ลพฺภติฯ เตนาห ‘‘นิสฺสฏฺฐ’’นฺติอาทิฯ ตตฺถ นิสฺสฏฺฐํ ปฏิลภิตฺวาปีติ ‘‘อยฺยาย, ทมฺมี’’ติ เอวํ นิสฺสฏฺฐํ ปฏิลภิตฺวาปิฯ ยถาทาเนเยว อุปเนตพฺพนฺติ ยถา ทายเกหิ ทินฺนํ, ตเถว อุปเนตพฺพํ, อกาลจีวรปกฺเขเยว ฐเปตพฺพนฺติ วุตฺตํ โหติฯ

อกาลจีวรสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. จีวรปริวตฺตนสิกฺขาปทวณฺณนา

เมตนฺติ เม เอตํฯ สกสญฺญาย คหิตตฺตา ปาจิตฺติยญฺเจว ทุกฺกฏญฺจ วุตฺตํ, อิตรถา ภณฺฑคฺเฆน กาเรตพฺพํฯ

จีวรปริวตฺตนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. อญฺญวิญฺญาปนสิกฺขาปทวณฺณนา

ปฏิลาเภนาติ ปฐมวิญฺญตฺติโต อูนตรสฺสาปิ อญฺญสฺส ปฏิลาเภนฯ

ตสฺมิํ อปฺปโหนฺเต ปุน ตญฺเญวาติ ยํ ปฐมํ วิญฺญตฺตํ, โถกตฺตา ตสฺมิํ อปฺปโหนฺเต ปุน ตญฺเญว วิญฺญาเปนฺติยาติ อตฺโถฯ