เมนู

หตฺถิอาทีสุ เอกเมกนฺติ หตฺถิอาทีสุ จตูสุ องฺเคสุ เอกเมกํ, อนฺตมโส เอกปุริสารุฬฺหหตฺถิมฺปิ เอกมฺปิ สรหตฺถํ ปุริสนฺติ อตฺโถฯ อนุยฺยุตฺตา นาม ราชา อุยฺยานํ วา นทิํ วา คจฺฉติ, เอวํ อนุยฺยุตฺตา โหติฯ ตถารูปปฺปจฺจเยติ ‘‘มาตุโล เสนาย คิลาโน โหตี’’ติอาทิเก (ปาจิ. 312) อนุรูปการเณ สติฯ อาปทาสูติ ชีวิตพฺรหฺมจริยนฺตราเยสุ ‘‘เอตฺถ คโต มุจฺจิสฺสามี’’ติ คจฺฉโต อนาปตฺติฯ

อุยฺยุตฺตเสนาสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. เสนาวาสสิกฺขาปทวณฺณนา

ปฏิเสนารุทฺธายาติ ยถา สญฺจาโร ฉิชฺชติ, เอวํ ปฏิเสนาย รุทฺธาย เสนายฯ เกนจิ ปลิพุทฺธสฺสาติ เวริเกน วา อิสฺสเรน วา เกนจิ รุทฺธสฺสฯ

เสนาวาสสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. อุยฺโยธิกสิกฺขาปทวณฺณนา

สมฺปหารฏฺฐานสฺสาติ ยุทฺธภูมิยาฯ พลสฺส อคฺคํ ชานนฺตีติ ‘‘เอตฺตกา หตฺถี, เอตฺตกา อสฺสา, เอตฺตกา รถา, เอตฺตกา ปตฺตี’’ติ (ปาจิ. 324) พลสฺส โกฏฺฐาสํ ชานนฺติฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, วิหารคฺเคนา’’ติอาทีสุ (จูฬว. 318) วิย โกฏฺฐาสตฺโถ เหตฺถ อคฺคสทฺโทฯ เตนาห ‘‘พลคณนฏฺฐานนฺติ อตฺโถ’’ติฯ เสนาย วิยูหนฺติ ‘‘อิโต หตฺถี โหนฺตุ, อิโต อสฺสา โหนฺตุ, อิโต รถา โหนฺตุ, อิโต ปตฺตี โหนฺตู’’ติ (ปาจิ. 324) เสนาย ฐปนํ, ราสิํ กตฺวา ฐปนนฺติ อตฺโถฯ เตนาห ‘‘เสนาสนฺนิเวสสฺเสตํ นาม’’นฺติฯ ทฺวาทสปุริโส หตฺถีติ จตฺตาโร อาโรหกา, เอเกกปาทรกฺขกา ทฺเว ทฺเวติ เอวํ ทฺวาทสปุริโส หตฺถีฯ ติปุริโส อสฺโสติ เอโก อาโรหโก, ทฺเว ปาทรกฺขกาติ เอวํ ติปุริโส อสฺโสฯ จตุปุริโส รโถติ เอโก สารถิ, เอโก โยโธ, ทฺเว อาณิรกฺขกาติ เอวํ จตุปุริโส รโถติฯ

อุยฺโยธิกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อเจลกวคฺโค ปญฺจโมฯ

6. สุราปานวคฺโค