เมนู

เอกสฺมิํ…เป.… กปฺปิเย กเต สพฺพํ กตํ โหตีติ เอกํเยว ‘‘กปฺปิยํ กโรมี’’ติ อธิปฺปาเยนปิ กปฺปิเย กเต เอกาพทฺธตฺตา สพฺพํ กตํ โหติฯ ทารุกํ วิชฺฌตีติ ชานิตฺวา วา อชานิตฺวา วา วิชฺฌติ วา วิชฺฌาเปติ วา, วฏฺฏติเยวฯ ภตฺตสิตฺเถ วิชฺฌตีติ เอตฺถาปิ เอเสว นโยฯ ตํ วิชฺฌติ, น วฏฺฏตีติ วลฺลิอาทีนํ ภาชนคติกตฺตาติ อธิปฺปาโยฯ ภินฺทาเปตฺวา กปฺปิยํ กาเรตพฺพนฺติ พีชโต มุตฺตสฺส กฏาหสฺส ภาชนคติกตฺตา วุตฺตํฯ อพีชนฺติ องฺกุรชนนสมตฺถพีชรหิตตรุณมฺพผลาทิฯ เตนาห ‘‘ยํ ปน ผลํ ตรุณํ โหติ, อพีช’’นฺติฯ นิพฺพตฺตพีชํ นาม พีชํ นิพฺพตฺเตตฺวา วิสุํ กตฺวา ปริภุญฺชิตุํ สกฺกุเณยฺยํ อมฺพปนสาทิผลํฯ เตนาห ‘‘พีชํ อปเนตฺวา ปริภุญฺชิตพฺพ’’นฺติฯ ตตฺถ กปฺปิยกรณกิจฺจํ นตฺถิ, สยเมว กปฺปิยานีติ อธิปฺปาโยฯ

ภูตคามสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. อญฺญวาทกสิกฺขาปทวณฺณนา

ยมตฺถนฺติ ‘‘ตฺวํ กิร ทุกฺกฏาปตฺติํ อาปนฺโน’’ติอาทิกํ ยํ กิญฺจิ อตฺถํฯ ตโต อญฺญนฺติ ปุจฺฉิตตฺถโต อญฺญมตฺถํฯ อญฺเญนญฺญํ ปฏิจรณสฺสาติ วินยธเรน ยํ วจนํ โทสปุจฺฉนตฺถํ วุตฺตํ, ตโต อญฺเญน วจเนน ปฏิจฺฉาทนสฺสฯ ปฏิจฺฉาทนตฺโถปิ หิ จรสทฺโท โหติ อเนกตฺถตฺตา ธาตูนํฯ วุตฺตนฺติ ปาฬิยํ วุตฺตํฯ

สาวเสสํ อาปตฺติํ อาปนฺโนติ เอตฺถ ฐเปตฺวา ปาราชิกํ เสสา สาวเสสาปตฺติ นาม, ตํ อาปนฺโนฯ อนุยุญฺชิยมาโนติ ‘‘กิํ, อาวุโส, อิตฺถนฺนามํ อาปตฺติํ อาปนฺโนสี’’ติ ปุจฺฉิยมาโนฯ อญฺเญน วจเนนาติ ‘‘โก อาปนฺโน? กิํ อาปนฺโน? กิสฺมิํ อาปนฺโน? กถํ อาปนฺโน? กํ ภณถ? กิํ ภณถา’’ติ อญฺเญน วจเนนฯ อญฺญนฺติ ‘‘กิํ ตฺวํ อิตฺถนฺนามํ อาปตฺติํ อาปนฺโนสี’’ติอาทิกํ อนุยุญฺชกวจนํฯ ตถา ตถา วิกฺขิปตีติ เตน เตน ปกาเรน วิกฺขิปติฯ กิํ วุตฺตํ โหติ? โส (ปาจิ. อฏฺฐ. 94) กิญฺจิ วีติกฺกมํ ทิสฺวา ‘‘อาวุโส, อาปตฺติํ อาปนฺโนสี’’ติ สงฺฆมชฺเฌ อาปตฺติยา อนุยุญฺชิยมาโน ‘‘โก อาปนฺโน’’ติ วทติฯ ตโต ‘‘ตฺว’’นฺติ วุตฺเต ‘‘อหํ กิํ อาปนฺโน’’ติ วทติฯ