เมนู

6. สุตฺตวิญฺญตฺติสิกฺขาปทวณฺณนา

ฉพฺพิธํ โขมสุตฺตาทินฺติ ‘‘สุตฺตํ นาม ฉ สุตฺตานิ โขมํ กปฺปาสิกํ โกเสยฺยํ กมฺพลํ สาณํ ภงฺค’’นฺติ (ปารา. 638) เอวํ วุตฺตํ ฉพฺพิธํ โขมสุตฺตาทิํฯ ตตฺถ โขมนฺติ (ปารา. อฏฺฐ. 2.636-38) โขมวาเกหิ กตสุตฺตํฯ กปฺปาสิกนฺติ กปฺปาสโต นิพฺพตฺตํฯ โกเสยฺยนฺติ โกสิยํสูหิ กนฺติตฺวา กตสุตฺตํฯ กมฺพลนฺติ เอฬกโลมสุตฺตํฯ สาณนฺติ สาณวาเกน กตสุตฺตํฯ ภงฺคนฺติ ปาเฏกฺกํ วากสุตฺตเมวาติ เอเกฯ ปญฺจหิปิ มิสฺเสตฺวา กตสุตฺตํ ปน ‘‘ภงฺค’’นฺติ เวทิตพฺพํฯ เตสํ อนุโลมนฺติ เตสํ โขมาทีนํ อนุโลมํ ทุกูลํ ปตฺตุณฺณํ โสมารปฏฺฏํ จีนปฏฺฏํ อิทฺธิชํ เทวทินฺนนฺติ ฉพฺพิธํ สุตฺตํฯ

ตุรีติ วายนูปกรโณ เอโก ทณฺโฑ, วีตวีตฏฺฐานํ ยตฺถ สํหริตฺวา ฐเปนฺติฯ เวมนฺติ วายนูปกรโณ เอโก ทณฺโฑ, สุตฺตํ ปเวเสตฺวา เยน อาโกเฏนฺโต ฆนภาวํ สมฺปาเทนฺติฯ ตสฺส สพฺพปฺปโยเคสุ ทุกฺกฏนฺติ ตนฺตวายสฺส เย เต ตุริเวมสชฺชนาทิกา ปโยคา, เตสุ สพฺเพสุ ปโยเคสุ ภิกฺขุสฺส ทุกฺกฏํ, ตสฺส ตนฺตวายสฺส ปโยเค ปโยเค ภิกฺขุสฺส ทุกฺกฏนฺติ วุตฺตํ โหติฯ ตุริอาทีนํ อภาเว เตสํ กรณตฺถํ วาสิผรสุอาทีนํ มคฺคนนิสานรุกฺขจฺเฉทนาทิสพฺพปฺปโยเคปิ เอเสว นโยฯ ตนฺตูนํ อตฺตโน สนฺตกตฺตา วีตวีตฏฺฐานํ ปฏิลทฺธเมว โหตีติ อาห ‘‘ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหตี’’ติ, วิกปฺปนุปคปจฺฉิมจีวรปฺปมาเณ วีเต นิสฺสคฺคิยํ โหตีติ วุตฺตํ โหติฯ เตเนว วกฺขติ ‘‘ทีฆโต วิทตฺถิมตฺเต, ติริยญฺจ หตฺถมตฺเต วีเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติย’’นฺติฯ เอตฺถ จ ‘‘อิทํ เม, ภนฺเต, จีวรํ สามํ สุตฺตํ วิญฺญาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ วายาปิตํ นิสฺสคฺคิย’’นฺติ อิมินา นเยน นิสฺสชฺชนวิธานํ เวทิตพฺพํฯ

เตเนวาติ วิญฺญาปิตตนฺตวาเยเนวฯ เอวํ อิธ ทุกฺกฏนฺติ อิธาปิ ตนฺตวาเยเนว ทีฆโต วิทตฺถิมตฺเต, ติริยํ หตฺถมตฺเต วีเต ทุกฺกฏนฺติ อตฺโถฯ อกปฺปิยสุตฺตมเยติ วิญฺญาปิตสุตฺตมเยฯ อิตรสฺมินฺติ อวิญฺญตฺติสุตฺตมเย ปริจฺเฉเทฯ ตโต เจ อูนตราติ วุตฺตปฺปมาณโต เจ อูนตรา, อนฺตมโส (ปารา. อฏฺฐ. 2.636-638) อจฺฉิมณฺฑลปฺปมาณาปีติ อธิปฺปาโยฯ กปฺปิยตนฺตวาเยนปิ อกปฺปิยสุตฺตํ วายาเปนฺตสฺส ยถา ปุพฺเพ นิสฺสคฺคิยํ, เอวมิธ ทุกฺกฏํฯ เตเนว กปฺปิยญฺจ อกปฺปิยญฺจ สุตฺตํ วายาเปนฺตสฺส สเจ ปจฺฉิมจีวรปฺปมาณา วา อูนกา วา อกปฺปิยสุตฺตปริจฺเฉทา โหนฺติ, เตสุ ปริจฺเฉทคณนาย ทุกฺกฏํฯ กปฺปิยสุตฺตปริจฺเฉเทสุ อนาปตฺติฯ อถ เอกนฺตริเกน วา สุตฺเตน, ทีฆโต วา กปฺปิยํ ติริยํ อกปฺปิยํ กตฺวา วีตํ โหติ, ปมาณยุตฺเต ปริจฺเฉเท ปริจฺเฉเท ทุกฺกฏํฯ