โย ปน ตนุกปตฺตตฺถวิกนฺตเร (ปารา. อฏฺฐ. 2.575) วา อาโยคอํสพทฺธกกายพนฺธนาทีนํ อนฺตเรสุ วา ปิปฺผลิกาทีนํ มลรกฺขณตฺถํ สิปาฏิกายํ วา อนฺตมโส วาตาพาธิโก กณฺณจฺฉิทฺเทปิ โลมานิ ปกฺขิปิตฺวา คจฺฉติ , อาปตฺติเยวฯ สุตฺตเกน ปน พนฺธิตฺวา ปกฺขิตฺตํ กตภณฺฑฏฺฐาเน ติฏฺฐติ, เวณิํ กตฺวา หรติ, อิทํ นิธานมุขํ นาม, อาปตฺติเยวฯ

ปฐมปฺปฏิลาโภติ อตฺตโน อตฺถาย เอฬกโลมานํ ปฐมุปฺปตฺติฯ เอเตน อจฺฉินฺนนิสฺสฏฺฐปฺปฏิลทฺธานํ ปฏิกฺเขโปฯ อญฺญสฺส อชานนฺตสฺส ยาเน ปกฺขิปิตฺวาติ (ปารา. อฏฺฐ. 2.572) คจฺฉนฺเต รถาทิเก วา หตฺถิปิฏฺฐิอาทีสุ วา สามิกสฺส อชานนฺตสฺเสว ‘‘หริสฺสตี’’ติ ปกฺขิปิตฺวาฯ อคจฺฉนฺเตปิ เอเสว นโยฯ สเจ ปน อคจฺฉนฺเต รถาทิมฺหิ วา หตฺถิปิฏฺฐิอาทีสุ วา ฐเปตฺวา อาโรหิตฺวา สาเรติ, เหฏฺฐา วา คจฺฉนฺโต โจเทติ, ปกฺโกสนฺโต วา อนุพนฺธาเปติ, ‘‘อญฺญํ หราเปตี’’ติ (ปารา. 575) วจนโต อนาปตฺติฯ เอตฺถ จ ‘‘อชานนฺตสฺส ยาเน’’ติ อิมินา ชานนฺตสฺส เจ ยาเน ปกฺขิปติ, อญฺญํ หราเปติ นามาติ ทสฺเสติฯ อหรณปจฺจาหรณนฺติ หรณปจฺจาหรณานมภาโวฯ

เอฬกโลมสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. เอฬกโลมโธวาปนสิกฺขาปทวณฺณนา

สกฺเกสูติ ‘‘สกฺยา วต, โภ กุมารา’’ติ (ที. นิ. 1.267) อุทานํ ปฏิจฺจ ‘‘สกฺยา’’ติ ลทฺธนามานํ นิวาโส เอโกปิ ชนปโท รุฬฺหิสทฺเทน ‘‘สกฺกา’’ติ วุจฺจติ, ตสฺมิํ สกฺเกสุ ชนปเทฯ ฉพฺพคฺคิยา นาม ปณฺฑุกโลหิตกาทโย ฉมูลกา, เตสํ สิสฺสา จฯ

เอฬกโลมโธวาปนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ