เมนู

10. ฉนฺทํอทตฺวาคมนสิกฺขาปทวณฺณนา

สนฺนิปาตํ อนาคนฺตฺวา เจ ฉนฺทํ น เทติ, อนาปตฺตีติ เอเกฯ ทุกฺกฏนฺติ เอเก ธมฺมกมฺมนฺตรายกรณาธิปฺปายตฺตาฯ

ฉนฺทํอทตฺวาคมนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. ทุพฺพลสิกฺขาปทวณฺณนา

อกปฺปิเยน วาติ สุวณฺณรชตมยมญฺจาทินาฯ กปฺปิยมญฺโจ สมฺปฏิจฺฉิตพฺโพติ ‘‘สงฺฆสฺส เทมา’’ติ ทินฺนํ สนฺธาย วุตฺตํ, เตหิ ปน ‘‘วิหารสฺส เทมา’’ติ วุตฺเต สุวณฺณรชตมยาทิอกปฺปิยมญฺจาปิ สมฺปฏิจฺฉิตพฺพาติ จ, ‘‘อรญฺชโร พหุอุทกคณฺหนโก’’ติ จ, ‘‘สงฺฆิกปอโภเคน วาติ สเจ อารามิกาทโย ปฏิสาเมตฺวา ปฏิเทนฺติ, ปริภุญฺชิตุํ วฏฺฏตี’’ติ จ, ‘‘กํสโลหาทิภาชนํ สงฺฆสฺส ทินฺนมฺปิ ปาริหาริยํ น วฏฺฏตี’’ติ (จูฬว. อฏฺฐ. 321) สมนฺตปาสาทิกายํ วุตฺตตฺตา อตฺตโน หตฺเถน คเหตฺวา ปฏิสามิตุํ น ลภตีติ จ, ‘‘เวธโก กายพนฺธนสฺสาติ วทนฺตี’’ติ จ, ‘‘หิงฺคุ หิงฺคุลิหริตาลมโนสิลา อญฺชนานี’’ติ ปาโฐติ จ, ‘‘ทารุมโย วา…เป.… อปาทโกปิ สมุคฺโค’’ติ ปาโฐติ จ, ‘‘ทารุมโย ตุมฺโพติ ทารุมโย อุทกตุมฺโพ’’ติ จ, ‘‘ถมฺภตุลาโสปานผลกาทีสู’’ติ จ ลิขิตํฯ

ทุพฺพลสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

12. ปริณามนสิกฺขาปทวณฺณนา

เอโก ภิกฺขุ อุกฺขิตฺตกสฺส ทาตุกาโม โหติ, ตสฺส ทานํ นิวาเรตฺวา อญฺญสฺส ทาเปติ, อนาปตฺติฯ ตถา สทฺธาเทยฺยวินิปาตนํ กโรนฺตสฺส ทาเปติ, อตฺตโน นิสฺสิตกา อิตฺถนฺนามสฺส ปตฺตํ ทาตุกามา อาปุจฺฉนฺติ, ‘‘วิสภาโค เอโส, สภาคสฺส เทหี’’ติ วทติฯ อนาปตฺติ อตฺตโน ภารภูตตฺตาฯ ตสฺส ปน ทาตุกามํ อญฺญสฺส ทาเปติ , อาปตฺติ เอวฯ สพฺพตฺถ อาปุจฺฉิตฺวา ทาตุกามํ ยถาสุขํ วิจาเรตุํ ลภติฯ

ปริณามนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

สหธมฺมิกวคฺโค อฏฺฐโมฯ

9. รตนวคฺโค

1. อนฺเตปุรสิกฺขาปทวณฺณนา

อสยนิฆเรติ ปริกฺขิตฺตสฺส พหิภูเตสุ รุกฺขมูลาทีสุฯ ‘‘สเจ ขตฺติโยว โหติ, นาภิสิตฺโต, อภิสิตฺโตว โหติ, น ขตฺติโย, รกฺขตี’’ติ อาจริโย ‘‘ขตฺติยตา, อภิสิตฺตตา’’ติ อาปตฺติยา องฺคภาเวน วุตฺตตฺตาฯ สมุฏฺฐานาทีนิ ปฐมกถินสทิสานิ, อิทํ ปน กิริยากิริย’’นฺติ ปาโฐฯ

อนฺเตปุรสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. รตนสิกฺขาปทวณฺณนา

สพฺโพปิ กถามคฺโค ภณฺฑาคาริกสีเสน นิกฺขิปนํ, โคปนญฺจ ปฏิกฺขิปิตฺวา ปวตฺโตฯ

รตนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. วิกาลคามปฺปเวสนสิกฺขาปทวณฺณนา

‘‘สนฺตํ ภิกฺขุ’’นฺติ จ ‘‘อนาปุจฺฉา’’ติ จ ‘‘ตถารูปา อจฺจายิกาติ จ อิมาติ เอตฺถ ติสฺโส’’ติ ปาโฐฯ ‘‘สมุฏฺฐานาทีนิ กถินสทิสานิ, อิทํ ปน กิริยากิริย’’นฺติ ปาโฐฯ

วิกาลคามปฺปเวสนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ