น หิ สงฺขตธมฺมานํ ปจฺจยนฺตเรน วินาโส สมฺภวติ, สมฺภเว จ ตสฺส ปจฺจยนฺตรตาทิปฺปสงฺคโตฯ ตพฺพิรุทฺธกฺขณุปฺปาทนเมว ตพฺพินาสุปฺปาทนํฯ ตนฺติ ขีณชาติํ อพฺภญฺญาสินฺติ สมฺพนฺโธฯ อิตฺถตฺตายาติ อิเม ปการา อิตฺถํ, ตพฺภาโว อิตฺถตฺตํ, ตทตฺถายฯ ทสฺเสนฺโตติ นิคมนวเสน ทสฺเสนฺโตติฯ

วิชฺชาตฺตยกถาวณฺณนานโย นิฏฺฐิโตฯ

อุปาสกตฺตปฏิเวทนากถาวณฺณนา

[15] อญฺญาณนฺติ ธิ-สทฺทโยเคน สามิอตฺเถ อุปโยควจนํฯ ปาทานีติ ปาเทฯ ยสสาติ ปริวาเรนฯ โกตูหลจฺฉเรติ โกตูหเล อจฺฉเร จฯ อยนฺติ อมิกฺกนฺต-สทฺโทฯ นยิทํ อาเมฑิตวเสน ทฺวิกฺขตฺตุํ, อถ โข อตฺถทฺวยวเสนาติ ทสฺเสนฺโต อถ วาติอาทิมาหฯ อวิเสเสน อตฺถสามญฺเญน นิปฺผนฺโน อภิกฺกนฺตนฺติ ภาวนปุํสกนิทฺเทโส, เทสนาปสาทาทิวิเสสาเปกฺขายปิ ตเถว ติฏฺฐติ ปุพฺเพ นิปฺผนฺนตฺตาติ อาห ‘‘อภิกฺกนฺตํ…เป.… ปสาโท’’ติฯ อโธมุขฐปิตํ เกนจิฯ เหฏฺฐามุขชาตํ สยเมวฯ ปริยาเยหีติ ปกาเรหิ, อรสรูปตฺตาทิปฏิปาทกการเณหิ วาฯ

คมุธาตุสฺส ทฺวิกมฺมกตฺตาภาวา โคตมํ สรณนฺติ อิทํ ปททฺวยมฺปิ น อุปโยควจนํฯ อปิ จ โข ปุริมเมว, ปจฺฉิมํ ปน ปจฺจตฺตวจนนฺติ ทสฺเสตุํ ‘‘โคตมํ สรณนฺติ คจฺฉามี’’ติ วุตฺตํฯ เตน จ อิติ-สทฺโท ลุตฺตนิทฺทิฏฺโฐติ ทสฺเสติฯ อฆสฺสาติ อฆโต ปาปโตฯ ตาตาติ หิ ปทํ อเปกฺขิตฺวา นิสฺสกฺกสฺเสว ยุตฺตตฺตาฯ อธิคตมคฺเค สจฺฉิกตนิโรเธติ ปททฺวเยนาปิ ผลฏฺฐา เอว ทสฺสิตา, น มคฺคฏฺฐาติ ทสฺเสนฺโต ‘‘ยถานุสิฏฺฐํ ปฏิปชฺชมาเน จา’’ติ อาหฯ วิตฺถาโรติ อิมินา ‘‘ยาวตา, ภิกฺขเว, ธมฺมา สงฺขตา วา อสงฺขตา วา, วิราโค เตสํ อคฺคมกฺขายตี’’ติ (อิติวุ. 90; อ. นิ. 4.34) วุตฺตปทํ สงฺคณฺหาติฯ อเนชนฺติ นิตฺตณฺหํฯ อปฺปฏิกูลนฺติ อวิโรธตฺถทีปนโต อวิรุทฺธสุจิํ ปณีตํ วาฯ วาจาย ปคุณีกตฺตพฺพโต, ปกฏฺเฐหิ สทฺทตฺถคุเณหิ โยคโต วา ปคุณํฯ

สํหโตติ ฆฏิโต สเมโต ฯ ยตฺถาติ เยสุ ปุริสยุเคสูติ สมฺพนฺโธฯ อฏฺฐ จ ปุคฺคลธมฺมทสา เตติ เต อฏฺฐ ปุคฺคลา อริยธมฺมสฺส ทิฏฺฐตฺตา ธมฺมทสาฯ

สรณนฺติอาทีสุ อยํ สงฺเขปตฺโถ – ภยหิํสนาทิอตฺเถน รตนตฺตยํ สรณํ นาม, ตเทว เม รตนตฺตยํ ตาณํ เลณํ ปรายณนฺติ พุทฺธสุพุทฺธตาทิคุณวเสน ตปฺปรายณตาการปฺปวตฺโต จิตฺตุปฺปาโท สรณคมนํ นามฯ ยถาวุตฺเตน อิมินา จิตฺตุปฺปาเทน สมนฺนาคโต สรณํ คจฺฉติ นามฯ เอตสฺส จ สรณคมนสฺส โลกิยโลกุตฺตรวเสน ทุวิโธ ปเภโทฯ ตตฺถ โลกุตฺตรํ สรณคมนูปกฺกิเลสสมุจฺเฉเทน มคฺคกฺขเณเยว สิชฺฌติฯ โลกิยสรณคมนํ จตุธา ปวตฺตติ อหํ อตฺตานํ พุทฺธสฺส ปริจฺจชามีติอาทินา อตฺตนิยฺยาตเนน, ยถาวุตฺตตปฺปรายณตาย, สิสฺสภาวูปคมเนน, ปณิปาเตน จาติฯ สพฺพตฺถาปิ เจตฺถ เสฏฺฐทกฺขิเณยฺยภาววเสเนว สรณคมนํ โหติ, น ญาติภยาจริยาทิวเสนาติ เวทิตพฺพํฯ เอวํ ญาติอาทิวเสน ติตฺถิยํ วนฺทโต สรณํ น ภิชฺชติ, ทกฺขิเณยฺยภาเวน อญฺญํ วนฺทโต สรณํ ภิชฺชติฯ โลกิยสฺส สรณคมนสฺส นิพฺพานปฺปตฺตินิยมํ สทิสผลํ สรณคตสฺส อนาคเต นิพฺพานปฺปตฺตินิยมโตฯ สพฺพโลกิยสมฺปตฺติสมธิคโม ปน อปายทุกฺขาทิสมติกฺกโม จ อานิสํสผลํฯ ตีสุ วตฺถูสุ จสฺส สํสยมิจฺฉาญาณาทิ สํกิเลโสฯ เภโทปิสฺส สาวชฺชานวชฺชวเสน ทุวิโธฯ ตตฺถ ปฐโม มิจฺฉาทิฏฺฐิปุพฺพเกหิ ติตฺถิยปณิปาตาทีหิ โหติ, โส จ อนิฏฺฐผลตฺตา สาวชฺโชฯ อนวชฺโช ปน กาลกิริยาย โหติฯ โลกุตฺตรสรณคมนสฺส สพฺพถา สํกิเลโส วา เภโท วา นตฺถีติ เวทิตพฺพํฯ

โก อุปาสโกติอาทิ อุปาสกตฺตสรูปการณาทิปุจฺฉาฯ ตตฺถ โย คหฏฺโฐ มนุสฺโส วา อมนุสฺโส วา วุตฺตนเยน ติสรณํ คโต, อยํ อุปาสโกฯ โย จ สรณคมนาทิกิริยาย รตนตฺตยํ อุปาสนโต ‘‘อุปาสโก’’ติ วุจฺจติฯ ปญฺจ เวรมณิโย จสฺส สีลํฯ ปญฺจมิจฺฉาวาณิชฺชาทิปาปาชีวํ ปหาย ธมฺเมน สเมน ชีวิตกปฺปนมสฺส อาชีโวฯ อสฺสทฺธิยทุสฺสีลตาทโย อุปาสกตฺตสฺส วิปตฺติ, ตทภาโว สมฺปตฺตีติ เวทิตพฺพาฯ

วิหารคฺเคนาติ โอวรกาทิวสนฏฺฐานโกฏฺฐาเสนฯ อชฺชภาวนฺติ อสฺมิํ อหนิ ปวตฺตํ ปสาทาทิํฯ กายวิญฺญตฺติเหตุโก สรีราวยโว กายงฺคํฯ วจีวิญฺญตฺติเหตุกํ โอฏฺฐชิวฺหาทิ วาจงฺคํฯ อโจเปตฺวาติ อจาเลตฺวาฯ เอเตน จ วจีปวตฺติยา ปุพฺพภาเค ฐานกรณานํ จลนปจฺจโย วาโยธาตุยา วิการากาโร วิสุํ กายวิญฺญตฺติ น โหติ, เตน วิสุํ วิญฺญาเปตพฺพสฺส อธิปฺปายสฺส อภาวา วจีวิญฺญตฺติยเมว สงฺคยฺหติ ตทุปการตฺตาฯ ยถา กาเยน กายกณฺฑุยนาทีสุ สทฺทุปฺปตฺติเหตุภูโต ปถวีธาตุยา อาการวิกาโร วิสุํ อธิปฺปายสฺส อวิญฺญาปนโต วจีวิญฺญตฺติ น โหติ, เอวมยมฺปีติ ทสฺเสติฯ อธิปฺปายวิญฺญาปนโต เหตา วิญฺญตฺติโย นาม ชาตา, น เกวลํ วายุปถวีนํ จลนสทฺทุปฺปตฺติปจฺจยภูตวิการาการมตฺตตายฯ เอวญฺจ พหิทฺธา รุกฺขาทีสุ จลนสทฺทุปฺปตฺติปจฺจยานํ ยถาวุตฺตปฺปการานํ วิการาการานํ อวิญฺญตฺติตา สมตฺถิตา โหตีติ เวทิตพฺพาฯ เกจิ วาจงฺคนฺติ ‘‘โหตุ สาธู’’ติ เอวมาทิวาจาย อวยวนฺติอาทิํ วทนฺติ, ตํ อโจเปตฺวาติ อิมินา น สเมติฯ ขนฺติํ จาเรตฺวาติ อนุมติํ ปวตฺเตตฺวาฯ ‘‘ขนฺติํ ธาเรตฺวา’’ติปิ ปาโฐ, พหิ อนิกฺขมนวเสน คณฺหิตฺวาติ อตฺโถฯ ปฏิมุโขติ ภควติ ปฏินิวตฺตมุโข, เตนาห ‘‘อปกฺกมิตฺวา’’ติฯ

[16] ยาจธาตุสฺส ทฺวิกมฺมกตฺตา ‘‘ภควา วสฺสาวาสํ ยาจิโต’’ติ วุตฺตํฯ สุสสฺสกาเลปีติ วุตฺตเมวตฺถํ ปากฏํ กาตุํ ‘‘อติสมคฺเฆปี’’ติ วุตฺตํฯ อติวิย อปฺปคฺเฆปิ ยทา กิญฺจิเทว ทตฺวา พหุํ ปุพฺพณฺณาปรณฺณํ คณฺหนฺติ, ตาทิเส กาเลปีติ อตฺโถฯ ภิกฺขมานาติ ยาจมานาฯ วุตฺตสสฺสนฺติ วปิตสสฺสํฯ ตตฺถาติ เวรญฺชายํ, เอเตน ‘‘วุตฺตํ สลากา เอว โหติ เอตฺถาติ สลากาวุตฺตา’’ติ วิเสสนสฺส ปรนิปาเตน นิพฺพจนํ ทสฺเสติฯ อถ วา ‘‘สพฺพํ สสฺสํ สลากามตฺตเมว วุตฺตํ นิพฺพตฺตํ สมฺปนฺนํ เอตฺถาติ สลากาวุตฺตา’’ติปิ นิพฺพจนํ ทฏฺฐพฺพํ, เตนาห ‘‘สลากา เอว สมฺปชฺชตี’’ติฯ ‘‘สลากาย วุตฺตํ ชีวิกา เอติสฺสนฺติ สลากาวุตฺตา’’ติปิ นิพฺพจนํ ทสฺเสตุํ สลากาย วาติอาทิ วุตฺตํฯ ธญฺญกรณฏฺฐาเนติ ธญฺญมินนฏฺฐาเนฯ วณฺณชฺฌกฺขนฺติ กหาปณปริกฺขกํฯ

อุญฺเฉน ปคฺคเหนาติ เอตฺถ ปคฺคเหนาติ ปตฺเตน, ตํ คเหตฺวาติ อตฺโถฯ ปคฺคยฺหติ เอเตน ภิกฺขาติ หิ ปคฺคโห, ปตฺโตฯ

เตนาห ปคฺคเหน โย อุญฺโฉติอาทิฯ อถ วา ปคฺคเหนาติ คหเณน, อุญฺฉตฺถาย คเหตพฺโพ ปตฺโตติ สิชฺฌตีติ อาห ‘‘ปตฺตํ คเหตฺวา’’ติฯ

คงฺคาย อุตฺตรทิสาปเทโส อุตฺตราปโถ, โส นิวาโส เอเตสํ, ตโต วา อาคตาติ อุตฺตราปถกา, เตนาห อุตฺตราปถวาสิกาติอาทิฯ ‘‘อุตฺตราหกา’’ติปิ ปาโฐ, โส เอว อตฺโถ นิรุตฺตินเยนฯ มนฺทิรนฺติ อสฺสสาลํฯ ‘‘มนฺทร’’นฺติปิ ลิขนฺติ, ตํ น สุนฺทรํฯ สา จ มนฺทิรา ยสฺมา ปริมณฺฑลากาเรน พหุวิธา จ กตา, ตสฺมา ‘‘อสฺสมณฺฑลิกาโย’’ติ วุตฺตาฯ

คงฺคาย ทกฺขิณาย ทิสาย เทโส ทกฺขิณาปโถ, ตตฺถ ชาตา มนุสฺสา ทกฺขิณาปถมนุสฺสาฯ พุทฺธํ มมายนฺติ มเมวายนฺติ คณฺหนสีลา พุทฺธมามกา, เอวํ เสเสสุปิฯ เอวนฺติ ปจฺฉา วุตฺตนเยน อตฺเถ คยฺหมาเนฯ ปฏิวีสนฺติ โกฏฺฐาสํฯ ตทุปิยนฺติ ตทนุรูปํ ตปฺปโหนกํฯ ลทฺธาติ ลภิตฺวา โน โหตีติ สมฺพนฺโธฯ ‘‘ลทฺโธ’’ติ วา ปาโฐ, อุปฏฺฐากฏฺฐานํ เนว ลภินฺติ อตฺโถฯ ญาติ จ ปสตฺถตมคุณโยคโต เสฏฺโฐ จาติ ญาติเสฏฺโฐฯ เอวรูเปสุ ฐาเนสุ อยเมว ปติรูโปติ อามิสสฺส ทุลฺลภกาเลสุ ปริกโถภาสาทิํ อกตฺวา ปรมสลฺเลขวุตฺติยา อาชีวสุทฺธิยํ ฐตฺวา ภควโต อธิปฺปายานุคุณํ อามิสํ วิจาเรนฺเตน นาม ญาติสิเนหยุตฺเตน อริยสาวเกเนว กาตุํ ยุตฺตนฺติ อธิปฺปาโยฯ

มาราวฏฺฏนายาติ มาเรน กตจิตฺตปริวฏฺฏเนน, จิตฺตสมฺโมหเนนาติ อตฺโถฯ ตมฺปีติ อุตฺตรกุรุํ วา ติทสปุรํ วา อาวฏฺเฏยฺยฯ

‘‘ผุสฺสสฺสาหํ ปาวจเน, สาวเก ปริภาสยิํ;

ยวํ ขาทถ ภุญฺชถ, มา จ ภุญฺชถ สาลโย’’ติฯ (อป. เถร 1.39.88) –

อปทาเน วุตฺตสฺส อกุสลสฺส ตทา โอกาสกตตฺตาฯ นิพทฺธทานสฺสาติ ‘‘ทสฺสามา’’ติ วาจาย นิยมิตทานสฺสฯ อปฺปิตวตฺตสฺสาติ กาเยน อติหริตฺวา ทินฺนวตฺถุโนปิฯ วิสหตีติ สกฺโกติฯ สงฺเขเปนาติ นีหาเรนฯ

พฺยามปฺปภายาติ สมนฺตโต เหฏฺฐา จ อุปริ จ อสีติหตฺถมตฺเต ฐาเน ฆนีภูตาย ฉพฺพณฺณาย ปภาย, ยโต ฉพฺพณฺณรํสิโย ตฬากโต มาติกาโย วิย นิกฺขมิตฺวา ทสสุ ทิสาสุ ธาวนฺติ, สา ยสฺมา พฺยามมตฺตา วิย ขายติ, ตสฺมา ‘‘พฺยามปฺปภา’’ติ วุจฺจติฯ ยสฺมา อนุพฺยญฺชนานิ จ ปจฺเจกํ ภควโต สรีเร ปภาสมฺปตฺติยุตฺตา อากาเส จนฺทสูริยาทโย วิย วิภาตา วิโรจนฺติ, ตสฺมา ตานิ พฺยามปฺปภาย สห เกนจิ อนภิภวนียานิ วุตฺตานิฯ

อนตฺถสญฺหิเตติ ฆาตาเปกฺขํ สามิอตฺเถ ภุมฺมวจนํ, เตนาห ‘‘ตาทิสสฺส วจนสฺส ฆาโต’’ติฯ อตฺโถ ธมฺมเทสนาย เหตุ อุปฺปชฺชติ เอตฺถ, ธมฺมเทสนาทิโก วา อตฺโถ อุปฺปชฺชติ เอตายาติ อฏฺฐุปฺปตฺติ, ปจฺจุปฺปนฺนวตฺถุฯ

เอกํ คเหตฺวาติ ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทปญฺญตฺติสงฺขาเตสุ ทฺวีสุ ธมฺมเทสนาการณํ คเหตฺวาฯ รตฺติจฺเฉโท วาติ สตฺตาหกรณียวเสน คนฺตฺวา พหิ อรุณุฏฺฐาปนวเสน วุตฺโต, น วสฺสจฺเฉทวเสน ตสฺส วิสุํ วุจฺจมานตฺตาฯ เอเตน จ วสฺสจฺเฉทปจฺจเย สตฺตาหกรณีเยน คมนํ อนุญฺญาตนฺติ เวทิตพฺพํฯ น กิสฺมิญฺจีติ กิสฺมิญฺจิ คุเณ สมฺภาวนาวเสน น มญฺญนฺติฯ ปจฺฉา สีลํ อธิฏฺฐเหยฺยามาติ อาชีวเหตุ สนฺตคุณปฺปกาสเนน อาชีววิปตฺติํ สนฺธาย วุตฺตํฯ อติมญฺญิสฺสตีติ อวมญฺญิสฺสติฯ

[17] ‘‘อายสฺมาติ ปิยวจนเมต’’นฺติ อุจฺจนีจชนสามญฺญวเสน วตฺวา ปุน อุจฺจชนาเวณิกวเสเนว ทสฺเสนฺโต ‘‘ครุคารวสปฺปติสฺสาธิวจน’’นฺติ อาหฯ ตตฺถ สห ปติสฺสเยน นิสฺสเยนาติ สปฺปติสฺโส, สนิสฺสโย, ตสฺส ครุคุณยุตฺเตสุ คารววจนนฺติ อตฺโถฯ อิธ ปน วจนเมว อธิวจนํฯ ปปฺปฏโกชนฺติ อาทิกปฺเป อุทกูปริ ปฐมํ ปถวีภาเวน สญฺชาตํ นวนีตปิณฺฑสทิสํ อุทเกปิ อุปฺปิลนสภาวํ อวิลียนกํ อติสินิทฺธมธุรํ อเนกโยชนสหสฺสพหลํ รสาตลสงฺขาตํ ปถโวชํฯ ยํ อาทิกปฺปิเกหิ มนุสฺเสหิ รสตณฺหาย คเหตฺวา ภุญฺชมานํ เตสํ กมฺมพเลน อุปริภาเค กกฺขฬภาวํ อาปชฺชิตฺวา เหฏฺฐา ปุริมากาเรเนว ฐิตํ, ยสฺส จ พเลน อยํ มหาปถวี สปพฺพตสมุทฺทกานนา เหฏฺฐาอุทเก อนิมุชฺชมานา อวิกิริยมานา กุลฺลุปริ วิย นิจฺจลา ติฏฺฐติ, ตํ ปถวีสารมณฺฑนฺติ อตฺโถ, เตนาห ปถวีมณฺโฑติอาทิฯ สมฺปนฺนนฺติ มธุรรเสน อุเปตํ, เตนาห ‘‘สาทุรส’’นฺติฯ

อุปปนฺนผโลติ พหุผโลฯ ‘‘นิมฺมกฺขิก’’นฺติ วตฺวา ปุน ‘‘นิมฺมกฺขิกณฺฑ’’นฺติ มกฺขิกณฺฑานมฺปิ อภาวํ ทสฺเสติฯ เย ปถวีนิสฺสิตา ปาณา, เต ตตฺถ สงฺกาเมสฺสามีติ เอตฺถ มนุสฺสามนุสฺสติรจฺฉานคติตฺถีนมฺปิ หตฺถสงฺกามเน กิํ อนามาสโทโส น โหตีติ? น โหติ, กสฺมา? ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขเว, อิทฺธิมสฺส อิทฺธิวิสเย’’ติ (ปารา. 159) วจนโต, เตเนว ภควาปิ อนามาสโทสํ อทสฺเสตฺวา ‘‘วิปลฺลาสมฺปิ สตฺตา ปฏิลเภยฺยุ’’นฺติ อาห, ขุทฺทโก คาโมฯ มหนฺโต สาปโณ นิคโมฯ ปทวีติหาเรนาติ ปทนิกฺเขเปนฯ

วินยปญฺญตฺติยาจนกถาวณฺณนา

[18] วินยปญฺญตฺติยา มูลโต ปภุตีติ ปาราชิกาทิครุกานํ, ตทญฺเญสญฺจ สิกฺขาปทานํ ปาติโมกฺขุทฺเทสกฺกเมน เยภุยฺเยน อปญฺญตฺตตํ สนฺธาย วุตฺตํ, น สพฺเพน สพฺพํ อปญฺญตฺตตายฯ เตเนว เถโร ภควนฺตํ ‘‘สาวกานํ สิกฺขาปทํ ปญฺญเปยฺย อุทฺทิเสยฺย ปาติโมกฺข’’นฺติ ปาติโมกฺขุทฺเทเสน สห สิกฺขาปทปญฺญตฺติํ ยาจิฯ ขนฺธเก หิ อานนฺทตฺเถราทีนํ ปพฺพชฺชโต ปุเรตรเมว ราหุลภทฺทสฺส ปพฺพชฺชาย ‘‘น, ภิกฺขเว, อนนุญฺญาโต มาตาปิตูหิ ปุตฺโต ปพฺพาเชตพฺโพ, โย ปพฺพาเชยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติ (มหาว. 105) ปญฺญตฺตสิกฺขาปทํ ทิสฺสติฯ อิเธว อฏฺฐกถายมฺปิ ‘‘สามมฺปิ ปจนํ…เป.… น วฏฺฏตี’’ติ จ, ‘‘รตฺติจฺเฉโท วสฺสจฺเฉโท วา น กโต’’ติ จ วุตฺตตฺตา ปุพฺเพว สามปากาทิปฏิกฺเขโป อตฺถีติ ปญฺญายติฯ เอวํ กติปยสิกฺขาปทานํ ปญฺญตฺติสพฺภาเวปิ อปญฺญตฺตปาราชิกาทิเก สนฺธาย ‘‘น ตาว, สาริปุตฺต, สตฺถา สาวกานํ สิกฺขาปทํ ปญฺญเปตี’’ติ วุตฺตนฺติ คเหตพฺพํฯ ปุถุตฺตารมฺมณโต ปฏินิวตฺติตฺวา สมฺมเทว เอการมฺมเณ จิตฺเตน ลีโน ปฏิสลฺลีโน นามาติ อาห ‘‘เอกีภาวํ คตสฺสา’’ติ, จิตฺตวิเวกํ คตสฺสาติ อตฺโถฯ จิรนฺติ อจฺจนฺตสํโยเค อุปโยควจนํฯ

โสฬสวิธาย ปญฺญายาติ มชฺฌิมนิกาเย อนุปทสุตฺตนฺตเทสนายํ ‘‘มหาปญฺโญ, ภิกฺขเว, สาริปุตฺโต ปุถุปญฺโญ หาสปญฺโญ ชวนปญฺโญ ติกฺขปญฺโญ นิพฺเพธิกปญฺโญ’’ติ อาคตา ฉ ปญฺญา จ นวานุปุพฺพวิหารสมาปตฺติปญฺญา จ อรหตฺตมคฺคปญฺญา จาติ เอวํ โสฬสวิเธน อาคตาย ปญฺญายฯ