โจทนาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา

[359] ทุติยคาถาสงฺคณิกาย ‘‘โจทนา กิมตฺถายา’’ติอาทิกา ปุจฺฉา อุปาลิตฺเถเรน กตาฯ ‘‘โจทนา สารณตฺถายา’’ติอาทิวิสฺสชฺชนํ ภควตา วุตฺตํฯ อุปาลิตฺเถโร สยเมว ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชนํ อกาสีติปิ วทนฺติฯ

มนฺตคฺคหณนฺติ เตสํ วิจารณาคหณํ, สุตฺตนฺติกตฺเถรานํ, วินยธรตฺเถรานญฺจ อธิปฺปายคหณนฺติ อตฺโถฯ ปาเฏกฺกํ วินิจฺฉยสนฺนิฏฺฐาปนตฺถนฺติ เตสํ ปจฺเจกํ อธิปฺปายํ ญตฺวา เตหิ สมุฏฺฐาปิตนยมฺปิ คเหตฺวา วินิจฺฉยปริโยสาปนตฺถนฺติ อธิปฺปาโยฯ

‘‘มา โข ตุริโต อภณี’’ติอาทินา อภิมุเข ฐิตํ กญฺจิ อนุวิชฺชกํ โอวทนฺเตน วิย เถเรน อนุวิชฺชกวตฺตํ กถิตํฯ

อนุยุญฺชนวตฺตนฺติ อนุยุชฺชนกฺกมํ, ตํ ปน ยสฺมา สพฺพสิกฺขาปทวีติกฺกมวิสเยปิ ตํตํสิกฺขาปทานุโลเมน กตฺตพฺพํ, ตสฺมา ‘‘สิกฺขาปทานุโลมิก’’นฺติ วุตฺตํฯ อตฺตโน คติํ นาเสตีติ อตฺตโน สุคติคมนํ วินาเสติฯ

อนุสนฺธิต-สทฺโท ภาวสาธโนติ อาห ‘‘อนุสนฺธิตนฺติ กถานุสนฺธี’’ติฯ วตฺตานุสนฺธิเตนาติ เอตฺถาปิ เอเสว นโยฯ วตฺตานุสนฺธิเตนาติ อาจารานุสนฺธินา, อาจาเรน สทฺธิํ สเมนฺติยา ปฏิญฺญายาติ อตฺโถฯ เตนาห ‘‘ยา อสฺส วตฺเตนา’’ติอาทิฯ

ปาฬิยํ สญฺจิจฺจ อาปตฺตินฺติอาทิ อลชฺชิลชฺชิลกฺขณํ ภิกฺขุภิกฺขุนีนํ วเสน วุตฺตํ เตสญฺเญว สพฺพปฺปการโต สิกฺขาปทาธิการตฺตาฯ สามเณราทีนมฺปิ สาธารณวเสน ปน สญฺจิจฺจ ยถาสกํ สิกฺขาปทวีติกฺกมนาทิกํ อลชฺชิลชฺชิลกฺขณํ เวทิตพฺพํฯ

กถานุสนฺธิวจนนฺติ จุทิตกอนุวิชฺชกานํ กถาย อนุสนฺธิยุตฺตํ วจนํ น ชานาติ, เตหิ เอกสฺมิํ การเณ วุตฺเต สยํ ตํ อสลฺลกฺเขตฺวา อตฺตโน อภิรุจิตเมว อสมฺพนฺธิตตฺถนฺติ อตฺโถฯ วินิจฺฉยานุสนฺธิวจนญฺจาติ อนุวิชฺชเกน กตสฺส อาปตฺตานาปตฺติวินิจฺฉยสฺส อนุคุณํ, สมฺพนฺธวจนญฺจฯ

โจทนาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

โจทนากณฺฑํ

อนุวิชฺชกกิจฺจวณฺณนา

[360] ปาฬิยํ ยํ โข ตฺวนฺติอาทีสุ ตฺวํ, อาวุโส, ยํ อิมํ ภิกฺขุํ โจเทสิ, ตํ กิมฺหิ โทเส โจเทสิ, กตราย วิปตฺติยา โจเทสีติ อตฺโถฯ เอวํ สพฺพตฺถฯ

[361] อสุทฺธปริสงฺกิโตติ อสุทฺธาย อฏฺฐาเน อุปฺปนฺนาย ปริสงฺกาย ปริสงฺกิโตฯ เตนาห ‘‘อมูลกปริสงฺกิโต’’ติฯ

[364] ปาฬิยํ อุโปสโถ สามคฺคตฺถายาติ วิสุทฺธานํ ภิกฺขูนํ อญฺโญญฺญนิรเปกฺโข อหุตฺวา อุโปสโถ อุโปสถฏฺฐานํ สนฺนิปติตฺวา ‘‘ปาริสุทฺธิํ อายสฺมนฺโต อาโรเจถ, ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต, ปริสุทฺโธ อหํ อาวุโส’’ติอาทินา อญฺญมญฺญํ ปริสุทฺธิวีมํสนาโรจนวเสน อยุตฺเต วิวชฺเชตฺวา ยุตฺเตเหว กายจิตฺตสามคฺคีกรณตฺถายฯ

วิสุทฺธาย ปวารณาติ ทิฏฺฐสุตาทีหิ อญฺญมญฺญํ กถาเปตฺวา วิสุทฺธิสมฺปาทนตฺถายาติ อตฺโถฯ อุโภ เอเตติ อามิสปุคฺคลนิสฺสยเน เอเต อุโภฯ

อนุวิชฺชกกิจฺจวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ