อโธตปาเทหิ อกฺกมนาทีนิปิ อนฺโต เอว อาปชฺชติ ฯ ภิกฺขุนิยา อนาปุจฺฉา อารามปฺปเวสนาทิ จ อนฺโตสีมายเมวฯ นิสฺสยปฏิปนฺนสฺส อนาปุจฺฉาทิสาปกฺกมนาทิ จ พหิสีมายเมวฯ ปาติโมกฺขุทฺเทเส สนฺติยา อาปตฺติยา อนาวิกรณาปตฺติสมนุภาสนอูนวีสติวสฺสูปสมฺปาทนาทิสพฺพอธมฺมกมฺมาปตฺติโยปิ สงฺเฆ เอวฯ อธมฺเมน คณุโปสถาทีสุปิ คณาทิมชฺเฌ เอวฯ อลชฺชิสฺส สนฺติเก นิสฺสยคฺคหณาทิปิ ปุคฺคลสฺส สนฺติเก เอว อาปชฺชติฯ

ตีณิ อธมฺมิกานิ อมูฬฺหวินยสฺส ทานานีติ โย อุมฺมตฺตโกปิ วีติกฺกมกาเล, อนุมฺมตฺโต สญฺจิจฺเจว อาปตฺติํ อาปชฺชิตฺวา ภิกฺขูหิ ปจฺฉา โจทิโต สรมาโน เอว ‘‘น สรามี’’ติ วทติ, โย จ ‘‘สุปินํ วิย สรามี’’ติ วา มุสา วทติ, โย จ อุมฺมตฺตกกาเล กตํ สพฺพมฺปิ สพฺเพสํ วฏฺฏตีติ วทติ, อิเมสํ ติณฺณํ ทินฺนานิ ตีณิ อมูฬฺหวินยสฺส ทานานิ อธมฺมิกานิฯ

อปกตตฺโตติ วินเย อปกตญฺญูฯ เตนาห ‘‘อาปตฺตานาปตฺติํ น ชานาตี’’ติ (ปริ. 325)ฯ ‘‘ทิฏฺฐิญฺจ อนิสฺสชฺชนฺตานํเยว กมฺมํ กาตพฺพ’’นฺติ อิทํ ภิกฺขูหิ โอวทิยมานสฺส ทิฏฺฐิยา อนิสฺสชฺชนปจฺจยา ทุกฺกฏํ, ปาจิตฺติยมฺปิ วา อวสฺสเมว สมฺภวตีติ วุตฺตํฯ

มุขาลมฺพรกรณาทิเภโทติ มุขเภรีวาทนาทิปฺปเภโทฯ อุปฆาเตตีติ วินาเสติฯ พีชนิคฺคาหาทิเกติ จิตฺตํ พีชนิํ คาเหตฺวา อนุโมทนาทิกรเณติ อตฺโถฯ

ติกวารวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

จตุกฺกวารวณฺณนา

[324] จตุกฺเกสุ โสติ คิหิปริกฺขาโรฯ อวาปุรณํ ทาตุนฺติ คพฺภํ วิวริตฺวา อนฺโต ปริกฺขารฏฺฐปนตฺถาย วิวรณกุญฺจิกํ ทาตุํฯ สงฺฆตฺถาย อุปนีตํ สยเมว อนฺโต ปฏิสามิตุมฺปิ วฏฺฏติฯ เตนาห ‘‘อนฺโต ฐปาเปตุญฺจ วฏฺฏตี’’ติฯ

อาทิกมฺมิเกสุ ปฐมํ ปุริสลิงฺคํ อุปฺปชฺชตีติ อาห ‘‘ปฐมํ อุปฺปนฺนวเสนา’’ติฯ