เมนู

[384] มหาสมุทฺเท อภิรมนฺตีติ พหุโส ทสฺสนปวิสนาทินา มหาสมุทฺเท อภิรติํ วินฺทนฺติฯ น อายตเกเนว ปปาโตติ ฉินฺนตฏมหาโสพฺโภ วิย น อาทิโตว นินฺโนติ อตฺโถฯ ฐิตธมฺโมติ อวฏฺฐิตสภาโวฯ ปูรตฺตนฺติ ปุณฺณตฺตํฯ นาคาติ สปฺปชาติกาฯ

ปาติโมกฺขุทฺเทสยาจนกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ปาติโมกฺขสวนารหกถาทิวณฺณนา

[386] อุทาหริตพฺพนฺติ ปาฬิยา อวตฺวา ตมตฺถํ ยาย กายจิ ภาสาย อุทาหฏมฺปิ อุทาหฏเมวาติ ทฏฺฐพฺพํฯ

ปุเร วา ปจฺฉา วาติ ญตฺติอารมฺภโต ปุพฺเพ วา ญตฺตินิฏฺฐานโต ปจฺฉา วาฯ

[387] กตญฺจ อกตญฺจ อุภยํ คเหตฺวาติ ยสฺส กตาปิ อตฺถิ อกตาปิฯ ตสฺส ตทุภยํ คเหตฺวาฯ ธมฺมิกํ สามคฺคินฺติ ธมฺมิกํ สมคฺคกมฺมํฯ ปจฺจาทิยตีติ อุกฺโกฏนาธิปฺปาเยน ปุน กาตุํ อาทิยติฯ

[388] อาการาทิสญฺญา เวทิตพฺพาติ อาการลิงฺคนิมิตฺตนามานิ วุตฺตานีติ เวทิตพฺพานิฯ

ปาติโมกฺขสวนารหกถาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อตฺตาทานองฺคกถาทิวณฺณนา

[398] ปุน โจเทตุํ อตฺตนา อาทาตพฺพํ คเหตพฺพํ อธิกรณํ อตฺตาทานนฺติ อาห ‘‘สาสนํ โสเธตุกาโม’’ติอาทิฯ วสฺสารตฺโตติ วสฺสกาโลฯ โสปิ หิ ทุพฺภิกฺขาทิกาโล วิย อธิกรณวูปสมตฺถํ ลชฺชิปริสาย ทูรโต อานยนสฺส, อาคตานญฺจ ปิณฺฑาย จรณาทิสมาจารสฺส ทุกฺกรตฺตา อกาโล เอวฯ

สมนุสฺสรณกรณนฺติ อนุสฺสริตานุสฺสริตกฺขเณ ปีติปาโมชฺชชนนโต อนุสฺสรณุปฺปาทกํฯ

วิคตูปกฺกิเลส…เป.… สํวตฺตตีติ เอตฺถ ยถา อพฺภหิมาทิอุปกฺกิเลสวิรหิตานํ จนฺทิมสูริยานํ สสฺสิรีกตา โหติ, เอวมสฺสาปิ โจทกสฺส ปาปปุคฺคลูปกฺกิเลสวิคเมน สสฺสิรีกตา โหตีติ อธิปฺปาโยฯ

[399] อธิคตํ เมตฺตจิตฺตนฺติ อปฺปนาปฺปตฺตํ เมตฺตฌานํฯ

[400-1] ‘‘โทสนฺตโร’’ติ เอตฺถ อนฺตร-สทฺโท จิตฺตปริยาโยติ อาห ‘‘น ทุฏฺฐจิตฺโต หุตฺวา’’ติฯ

การุญฺญํ นาม กรุณา เอวาติ อาห ‘‘การุญฺญตาติ กรุณาภาโว’’ติฯ กรุณนฺติ อปฺปนาปฺปตฺตํ วทติฯ ตถา เมตฺตนฺติฯ

อตฺตาทานองฺคกถาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ปาติโมกฺขฏฺฐปนกฺขนฺธกวณฺณนานโย นิฏฺฐิโตฯ

10. ภิกฺขุนิกฺขนฺธโก

มหาปชาปติโคตมีวตฺถุกถาวณฺณนา

[403] ภิกฺขุนิกฺขนฺธเก ‘‘มาตุคามสฺส ปพฺพชิตตฺตา’’ติ อิทํ ปญฺจวสฺสสตโต อุทฺธํ สทฺธมฺมสฺส อปฺปวตฺตนการณทสฺสนํฯ สุกฺขวิปสฺสกขีณาสววเสน วสฺสสหสฺสนฺติอาทิ ขนฺธกภาณกานํ มตํ คเหตฺวา วุตฺตํฯ ทีฆนิกายฏฺฐกถายํ ปน ‘‘ปฏิสมฺภิทาปฺปตฺเตหิ วสฺสสหสฺสํ อฏฺฐาสิ, ฉฬภิญฺเญหิ วสฺสสหสฺสํ, เตวิชฺเชหิ วสฺสสหสฺสํ, สุกฺขวิปสฺสเกหิ วสฺสสหสฺสํ, ปาติโมกฺเขหิ วสฺสสหสฺสํ อฏฺฐาสี’’ติ (ที. นิ. อฏฺฐ. 3.161) วุตฺตํฯ องฺคุตฺตร (อ. นิ. อฏฺฐ. 3.8.51) -สํยุตฺตฏฺฐกถาสุปิ (สํ. นิ. อฏฺฐ. 2.2.156) อญฺญถาว วุตฺตํ, ตํ สพฺพํ อญฺญมญฺญวิรุทฺธมฺปิ ตํตํภาณกานํ มเตน ลิขิตสีหฬฏฺฐกถาสุ อาคตนยเมว คเหตฺวา อาจริเยน ลิขิตํ อีทิเส กถาวิโรเธ สาสนปริหานิยา อภาวโต, โสธนุปายาภาวา จฯ ปรมตฺถวิโรโธ เอว หิ สุตฺตาทินเยน โสธนีโย, น กถามคฺควิโรโธติฯ

มหาปชาปติโคตมีวตฺถุกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ภิกฺขุนีอุปสมฺปทานุชานนกถาวณฺณนา

[404-8] ปาฬิยํ ยทคฺเคนาติ ยสฺมิํ ทิวเสฯ ตทาติ ตสฺมิํเยว ทิวเสฯ วิมาเนตฺวาติ อวมานํ กตฺวาฯ

[410-1] อาปตฺติคามินิโยติ อาปตฺติํ อาปนฺนาโยฯ กมฺมวิภงฺเคติ ปริวาเร กมฺมวิภงฺเค (ปริ. 482 อาทโย)ฯ

[413-5] ปาฬิยํ ทฺเว ติสฺโส ภิกฺขุนิโยติ ทฺวีหิ ตีหิ ภิกฺขุนีหิฯ น อาโรเจนฺตีติ ปาติโมกฺขุทฺเทสกสฺส น อาโรเจนฺติฯ

[416] ทุสฺสเวณิยาติ อเนกทุสฺสปฏฺเฏ เอกโต กตฺวา กตเวณิยาฯ