เมนู

3. นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ

2. ทุติยนิสฺสคฺคิยาทิปาจิตฺติยสิกฺขาปทวณฺณนา

[733] นิสฺสคฺคิเยสุปิ ปฐมํ อุตฺตานเมวฯ

[740] ทุติเย อยฺยาย ทมฺมีติ เอวํ ปฏิลทฺธนฺติ นิสฺสฏฺฐปฏิลทฺธํ, นิสฺสฏฺฐํ ปฏิลภิตฺวาปิ ยํ อุทฺทิสฺส ทายเกหิ ทินฺนํ, ตตฺเถว ทาตพฺพํฯ เตนาห ‘‘ยถาทาเนเยว อุปเนตพฺพ’’นฺติฯ อกาลจีวรตา, ตํ ญตฺวา กาลจีวรนฺติ เลเสน ภาชาปนํ, ปฏิลาโภติ ตีณิ องฺคานิฯ

[743] ตติเย เมตนฺติ มเมเวตํ จีวรํฯ อุปสมฺปนฺนตา, ปริวตฺติตวิกปฺปนุปคจีวรสฺส สกสญฺญาย อจฺฉินฺทนาทีติ ทฺเว องฺคานิฯ

[748-752] จตุตฺเถ อาหฏสปฺปิํ ทตฺวาติ อตฺตโน ทตฺวาฯ ยมกํ ปจิตพฺพนฺติ สปฺปิญฺจ เตลญฺจ เอกโต ปจิตพฺพํฯ เลเสน คเหตุกามตา, อญฺญสฺส วิญฺญตฺติ, ปฏิลาโภติ ตีณิ องฺคานิฯ

[753] ปญฺจเม สาติ ถุลฺลนนฺทาฯ อยนฺติ สิกฺขมานาฯ เจตาเปตฺวาติ ชานาเปตฺวาติ อิธ วุตฺตํ, มาติกาฏฺฐกถายํ ปน ‘‘อตฺตโน กปฺปิยภณฺเฑน ‘อิทํ นาม อาหรา’ติ อญฺญํ ปริวตฺตาเปตฺวา’’ติ (กงฺขา. อฏฺฐ. อญฺญเจตาปนสิกฺขาปทวณฺณนา) วุตฺตํฯ

[758] ฉฏฺเฐ ปาวาริกสฺสาติ ทุสฺสวาณิชกสฺสฯ

[764] สตฺตเม สญฺญาจิตเกนาติ สยํ ยาจิตเกนปีติ อตฺโถฯ

[769-789] อฏฺฐมโต ยาวทฺวาทสมา อุตฺตานเมวฯ

นิสฺสคฺคิยวณฺณนานโย นิฏฺฐิโตฯ

4. ปาจิตฺติยกณฺฑํ

1. ลสุณวคฺโค

1. ปฐมลสุณาทิสิกฺขาปทวณฺณนา

[797] ปาจิตฺติเยสุ ลสุณวคฺคสฺส ปฐเม พทรสาฬวํ นาม พทรผลานิ สุกฺขาเปตฺวา เตหิ กตฺตพฺพพฺยญฺชนวิกติฯ อามกมาคธลสุณญฺเจว, อชฺโฌหรณญฺจาติ ทฺเว องฺคานิฯ

[799-812] ทุติยาทีนิ อุตฺตานตฺถานิฯ

[815] ฉฏฺเฐ ปาฬิยํ อาสุมฺภิตฺวาติ ปาเตตฺวาฯ

[817] ทธิมตฺถูติ ทธิมฺหิ ปสนฺโนทกํฯ รสขีราทีนนฺติ มํสรสขีราทีนํฯ ภุญฺชนฺตสฺส ภิกฺขุโน หตฺถปาเส ฐานํ, ปานียสฺส วา วิธูปนสฺส วา คหณนฺติ ทฺเว องฺคานิฯ

[822] สตฺตเม อวิญฺญตฺติยา ลทฺธนฺติ อตฺตโน วิญฺญตฺติํ วินา ลทฺธํฯ ปุพฺพาปรวิรุทฺธนฺติ สยํ กรเณ ปาจิตฺติยนฺติ อิทํ การาปเน ทุกฺกฏวจเนน วิรุชฺฌนํ สนฺธาย วุตฺตํฯ เตนาห ‘‘น หี’’ติอาทิ, ‘‘อวิญฺญตฺติยา ลทฺธ’’นฺติอาทิวจเนน วา วิรุชฺฌนํ สนฺธาย วุตฺตํฯ อญฺญาย วิญฺญตฺติปิ หิ อิมิสฺสา อวิญฺญตฺติยา ลทฺธเมวาติฯ อามกธญฺญวิญฺญาปนาทิ, ตํ ภชฺชนาทินา อชฺโฌหรณนฺติ ทฺเว องฺคานิฯ

[824] อฏฺฐเม นิพฺพิฏฺโฐติ ลทฺโธฯ เกณีติ รญฺโญ ทาตพฺโพ อาโย, อายุปฺปตฺติฏฺฐานนฺติ อตฺโถ ฯ เตนาห ‘‘เอกํ ฐานนฺตร’’นฺติอาทิฯ ฐานนฺตรนฺติ จ คามชนปทาณายตฺตํฯ วฬญฺชิยมานติโรกุฏฺฏาทิตา, อนปโลเกตฺวา อุจฺจาราทีนํ ฉฑฺฑนาทีติ ทฺเว องฺคานิฯ

[830] นวเม ‘‘มตฺถกจฺฉินฺนนาฬิเกรมฺปี’’ติ วุตฺตตฺตา หริตูปริ ฉฑฺฑนเมว ปฏิกฺขิตฺตํฯ เตนาห ‘‘อนิกฺขิตฺตพีเชสู’’ติอาทิฯ ยตฺถ จ ฉฑฺเฑตุํ วฏฺฏติ, ตตฺถ หริเต วจฺจาทิํ กาตุมฺปิ วฏฺฏติ เอวฯ สพฺเพสนฺติ ภิกฺขุภิกฺขุนีนํฯ