5. ตลสตฺติกสิกฺขาปทวณฺณนา
[457] ปญฺจเม น ปหริตุกามตาย ทินฺนตฺตา ทุกฺกฏนฺติ เอตฺถ กิมิทํ ทุกฺกฏํ, ปหารปจฺจยา, อุทาหุ อุคฺคิรณปจฺจยาติ? อุคฺคิรณปจฺจยาว, น ปหารปจฺจยาฯ น หิ ปหริตุกามตาย อสติ ตปฺปจฺจยา กาจิ อาปตฺติ ยุตฺตา, อุคฺคิรณสฺส ปน อตฺตโน สภาเวน อสณฺฐิตตฺตา ตปฺปจฺจยา ปาจิตฺติยํ น ชาตํ, อสุทฺธจิตฺเตน กตปโยคตฺตา จ เอตฺถ อนาปตฺติ น ยุตฺตาติ ทุกฺกฏํ วุตฺตนฺติ คเหตพฺพํฯ
[458] ปุพฺเพติ อนนฺตรสิกฺขาปเทฯ เสสํ อนนฺตรสทิสเมวฯ
ตลสตฺติกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
6. อมูลกสิกฺขาปทวณฺณนา
[459] ฉฏฺเฐ ‘‘อตฺตปริตฺตาณํ กโรนฺตา’’ติ อิทํ น จ เวรมูลิกา อนุทฺธํสนาติ ทสฺสนตฺถํ วุตฺตํฯ อนุทฺธํสนกฺขเณ ปน โกปจิตฺตเมว อุปฺปชฺชติฯ เตเนว ‘‘ทุกฺขเวทน’’นฺติ วุตฺตํฯ เสสํ วุตฺตนยเมวฯ
อมูลกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
7. กุกฺกุจฺจุปฺปาทนสิกฺขาปทวณฺณนา
[464] สตฺตเม อุปสมฺปนฺนสฺส อผาสุกามตา, กุกฺกุจฺจุปฺปาทนนฺติ ทฺเว องฺคานิฯ
กุกฺกุจฺจุปฺปาทนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
8. อุปสฺสุติสิกฺขาปทวณฺณนา
[471] อฏฺฐเม สุยฺยตีติ สุติ, วจนํฯ ตสฺสา สมีปํ อุปสฺสุติฯ สุยฺยติ เอตฺถาติ สุตีติ เอวญฺหิ อตฺเถ คยฺหมาเน สวนฏฺฐานสมีเป อญฺญสฺมิํ อสฺสวนฏฺฐาเน ติฏฺฐตีติ อาปชฺชติฯ อฏฺฐกถายญฺจ อุปสฺสุติ-สทฺทสฺเสว อตฺถํ ทสฺเสตุํ ‘‘ยตฺถ ฐตฺวา’’ติอาทิ วุตฺตํ, น สุติ-สทฺทมตฺตสฺสฯ