วิกปฺปนุปคปจฺฉิมปฺปมาณสฺส อจฺเจกจีวรสฺส อตฺตโน สนฺตกตา , ทสาหานาคตาย กตฺติกเตมาสิปุณฺณมาย อุปฺปนฺนภาโว, อนธิฏฺฐิตอวิกปฺปิตตา, จีวรกาลาติกฺกโมติ อิมาเนตฺถ จตฺตาริ องฺคานิฯ

อจฺเจกจีวรสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. สาสงฺกสิกฺขาปทวณฺณนา

[652-3] นวเม อนฺตรนฺตรา ฆรเมตฺถาติ อนฺตรฆรนฺติ คาโม วุตฺโตติ อาห ‘‘อนฺโตคาเม’’ติฯ ‘‘ปฐมํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรตี’’ติ (วิภ. 624) อิมสฺส วิภงฺเค ‘‘อุปสมฺปชฺช’’นฺติ สานุสารํ อุทฺธฏํฯ ตํ สนฺธายาห ‘‘อุปสมฺปชฺชนฺติอาทีสุ วิยา’’ติฯ ตสฺสาปีติ ‘‘วุตฺถวสฺสาน’’นฺติ วิภงฺคปทสฺสปิฯ วุตฺถวสฺสานนฺติ จ นิทฺธารเณ สามิวจนํ, เอเตน จ ปุริมสิกฺขาปเท อนตฺถตกถินานํ กถินมาเสปิ อสมาทานจาโร น ลพฺภตีติ สิทฺธํ โหติ, อิตรถา สิกฺขาปทสฺเสว นิรตฺถกตฺตาติ ทฏฺฐพฺพํฯ

ปริกฺเขปารหฏฺฐานโตติ เอตฺถ คามปริยนฺเต ฐิตฆรูปจารโต ปฏฺฐาย เอโก เลฑฺฑุปาโต ปริกฺเขปารหฏฺฐานํ นามฯ วิสุทฺธิมคฺเคปิ ‘‘อปริกฺขิตฺตสฺส ปฐมเลฑฺฑุปาตโต ปฏฺฐายา’’ติ (วิสุทฺธิ. 1.31) วุตฺตํฯ ตนฺติ ตํ ปฐมเสนาสนาทิํฯ มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถายํ ปน วิหารสฺสปิ คามสฺเสว อุปจารํ นีหริตฺวา อุภินฺนํ เลฑฺฑุปาตานํ อนฺตรา มินิตพฺพนฺติ วุตฺตํฯ

‘‘โกสมฺพิยํ อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหตี’’ติ อาคตตฺตา ‘‘โกสมฺพกสมฺมุติ อนุญฺญาตา’’ติ วุตฺตํฯ ‘‘อยญฺจ ปจฺฉิมทิสํ คโต โหตี’’ติ อิมินา อนฺตรฆเร จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา ตสฺมิํ วิหาเร วสนฺตสฺส สกลมฺปิ จีวรมาสํ วิปฺปวสิตุํ วฏฺฏติ, ตโต อญฺญตฺถ คมนกิจฺเจ สติ วิหารโต พหิ ฉารตฺตํ วิปฺปวาโส อนุญฺญาโตติ ทีเปติฯ เตนาห ‘‘เสนาสนํ อาคนฺตฺวา สตฺตมํ อรุณํ อุฏฺฐาเปตุ’’นฺติอาทิฯ วสิตฺวาติ อรุณํ อุฏฺฐาเปตฺวาฯ ตตฺเถวาติ ตสฺมิญฺเญว คตฏฺฐาเนฯ องฺคานิ ปเนตฺถ อฏฺฐกถายเมว วุตฺตานิฯ

สาสงฺกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. ปริณตสิกฺขาปทวณฺณนา

[660] ทสเม โรปิตมาลวจฺฉโตติ เกนจิ นิยเมตฺวา โรปิตํ สนฺธาย วุตฺตํฯ อโนจิตํ มิลายมานํ โอจินิตฺวา ยตฺถ กตฺถจิ ปูเชตุํ วฏฺฏติฯ ฐิตํ ทิสฺวาติ เสสกํ คเหตฺวา ฐิตํ ทิสฺวาฯ ยตฺถ อิจฺฉถ, ตตฺถ เทถาติ เอตฺถ นิยเมตฺวา ‘‘อสุกสฺส เทหี’’ติ วุตฺเตปิ โทโส นตฺถิ ‘‘ตุมฺหากํ รุจิยา’’ติ วุตฺตตฺตาฯ สงฺเฆ ปริณตภาโว, ตํ ญตฺวา อตฺตโน ปริณามนํ, ปฏิลาโภติ อิมาเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ

ปริณตสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นิฏฺฐิโต ปตฺตวคฺโค ตติโยฯ

อิติ สมนฺตปาสาทิกาย วินยฏฺฐกถาย วิมติวิโนทนิยํ

ติํสกวณฺณนานโย นิฏฺฐิโตฯ

ปฐโม ภาโค นิฏฺฐิโตฯ

ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

วินยปิฏเก

วิมติวิโนทนี-ฏีกา (ทุติโย ภาโค)

5. ปาจิตฺติยกณฺฑํ

1. มุสาวาทวคฺโค