ตตฺถ ติจีวรสงฺเขเปน ปริหริยมาเนสุ เอกมฺปิ ปจฺจุทฺธริตฺวา วิกปฺเปตุํ น วฏฺฏติ, ติจีวรโต ปน เอกํ วา สกลเมว วา อปเนตฺวา อปรํ ติจีวรํ ติจีวรสงฺเขเปน ปริหริตุกามสฺส วา ติจีวราธิฏฺฐานํ มุญฺจิตฺวา ปริกฺขารโจฬวเสเนว สพฺพจีวรํ ปริภุญฺชิตุกามสฺส วา ปุริมํ อธิฏฺฐิตจีวรํ ปจฺจุทฺธริตฺวา วิกปฺเปตุํ วฏฺฏตีติ เอวมธิปฺปาเยน ‘‘ติจีวเร เอเกน จีวเรน วิปฺปวสิตุกาโม โหตี’’ติอาทิ วุตฺตํ สิยา, อิจฺเจตํ ปาฬิยา สทฺธิํ สเมติฯ อถ ปุนปิ ตเทว ติจีวราธิฏฺฐาเนน อธิฏฺฐาตุกาโม หุตฺวา วิปฺปวาสสุขตฺถํ ปจฺจุทฺธริตฺวา วิกปฺเปตีติ อิมินา อธิปฺปาเยน วุตฺตํ สิยา, ตํ ‘‘ติจีวรํ อธิฏฺฐาตุํ น วิกปฺเปตุ’’นฺติ (มหาว. 358) อิมินา วจเนน น สเมติฯ ยทิ หิ เสสจีวรานิ วิย ติจีวรมฺปิ ปจฺจุทฺธริตฺวา วิกปฺเปตพฺพํ สิยา, ‘‘ติจีวรํ อธิฏฺฐาตุํ น วิกปฺเปตุ’’นฺติ อิทํ วจนเมว นิรตฺถกํ สิยา เสสจีวเรหิ ติจีวรสฺส วิเสสาภาวาฯ ตสฺมา ‘‘วิกปฺเปตี’’ติ อิทํ ติจีวรวิรหิตเมว สนฺธาย วุตฺตํฯ ติจีวรํ ปน วิกปฺเปตุํ น วฏฺฏตีติ วิญฺญายติ, เตเนว ทุติยกถินสิกฺขาปทสฺส อนาปตฺติวาเร ‘‘วิกปฺเปตี’’ติ อิทํ น วุตฺตํ, วีมํสิตฺวา ยถา ปาฬิยา สทฺธิํ น วิรุชฺฌติ, ตถา เอตฺถ อธิปฺปาโย คเหตพฺโพฯ

ตุยฺหํ เทมีติอาทีสุ ปริจฺจตฺตตฺตา มนสา อสมฺปฏิจฺฉนฺเตปิ สมฺปทานภูตสฺเสว สนฺตกํ โหติ, โส อิจฺฉิตกฺขเณ คเหตุํ ลภติฯ อิตฺถนฺนามสฺสาติ ปรมฺมุเข ฐิตํ สนฺธาย วทติฯ ยสฺส ปน รุจฺจตีติอาทิ อุโภหิปิ ปริจฺจตฺตตาย อสฺสามิกตํ สนฺธาย วุตฺตํฯ

‘‘ตํ น ยุชฺชตี’’ติ อิทํ อนฺโตทสาเห เอว วิสฺสาสคฺคหณํ สนฺธาย อนาปตฺติวารสฺส อาคตตฺตา, อิธ นิสฺสคฺคิยจีวรสฺส กปฺปิยภาวกรณตฺถํ เลเสน คหิตตฺตา จ วุตฺตํ, เกจิ ปน ‘‘ปเรหิ สภาเคน อจฺฉินฺเน, วิสฺสาสคฺคหิเต จ ปุน ลทฺเธ โทโส น ทิสฺสตี’’ติ วทนฺติฯ อนธิฏฺฐาเนนาติ กายวาจาหิ กตฺตพฺพสฺส อกรเณนาติ อธิปฺปาโยฯ จีวรสฺส อตฺตโน สนฺตกตา, ชาติปมาณยุตฺตตา, ฉินฺนปลิโพธภาโว, อติเรกจีวรตา, ทสาหาติกฺกโมติ อิมาเนตฺถ ปญฺจ องฺคานิฯ

ปฐมกถินสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. อุโทสิตสิกฺขาปทวณฺณนา

[473] ทุติเย อวิปฺปวาเสติ อวิปฺปวาเส นิปฺผาเทตพฺเพ, วิปฺปวาสโทสาภาเว สาเธตพฺเพ กตฺตพฺพา สมฺมุตีติ อตฺโถฯ