5. ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสสิกฺขาปทวณฺณนา

ปญฺจเม สงฺเฆน อสมฺมตาติ ยสฺสา สงฺเฆน ปทภาชเน (ปาจิ. 1132) วุตฺตา วุฏฺฐาปนสมฺมุติ น ทินฺนาฯ เสสํ อุภยตฺถาปิ มหาสิกฺขมานาสิกฺขาปททฺวยสทิสเมวาติฯ

ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

6. ขียนธมฺมสิกฺขาปทวณฺณนา

ฉฏฺเฐ อลํ ตาว เต อยฺเย วุฏฺฐาปิเตนาติ วุจฺจมานาติ วุฏฺฐาปนสมฺมุติยา ยาจิตาย สงฺเฆน อุปปริกฺขิปิตฺวา ‘‘ยสฺมา พาลา อพฺยตฺตา จ อลชฺชินี จ โหติ, ตสฺมา อลํ ตาว ตุยฺหํ อุปสมฺปาทิเตนา’’ติ เอวํ นิวารียมานาฯ ปจฺฉา ขียนธมฺมนฺติ ปจฺฉา อญฺญาสํ พฺยตฺตานํ ลชฺชินีนํ วุฏฺฐาปนสมฺมุติํ ทิยฺยมานํ ทิสฺวา ‘‘อหเมว นูน พาลา’’ติอาทีนิ ภณมานา ยตฺถ กตฺถจิ ขีเยยฺยฯ ปาจิตฺติยนฺติ เอวํ ขียนธมฺมํ อาปชฺชนฺติยา ปาจิตฺติยํฯ

สาวตฺถิยํ จณฺฑกาฬิํ อารพฺภ เอวํ ขียนธมฺมํ อาปชฺชนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, ปกติยา ฉนฺทาทีนํ วเสน กโรนฺตีนํ ขียนฺติยา, อุมฺมตฺติกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ วุฏฺฐาปนสมฺมุติยา ยาจนํ, อุปปริกฺขิตฺวา น ฉนฺทาทิวเสน ปฏิกฺขิตฺตาย ‘‘สาธู’’ติ ปฏิสฺสโว, ปจฺฉาขียนนฺติ อิมาเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ อทินฺนาทานสทิสานิ, อิทํ ปน ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ขียนธมฺมสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7-8. สิกฺขมานนวุฏฺฐาปนปฐมทุติยสิกฺขาปทวณฺณนา

สตฺตเม สา ปจฺฉาติ สิกฺขมานาย อุปสมฺปทาย ยาจิยมานาย สา ภิกฺขุนี เอวํ วตฺวา ลทฺเธ จีวเร ปจฺฉา อสติ อนฺตราเย ‘‘เนว วุฏฺฐาเปสฺสามิ , น วุฏฺฐาปนาย อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามี’’ติ ธุรํ นิกฺขิเปยฺย, ตสฺสา สห ธุรนิกฺเขเปน ปาจิตฺติยนฺติฯ อฏฺฐเมปิ เอเสว นโยฯ

อุภยมฺปิ สาวตฺถิยํ ถุลฺลนนฺทํ อารพฺภ เอเตสุ วตฺถูสุ ปญฺญตฺตํ, ทฺวีสุปิ สติ อนฺตราเย, ปริเยสิตฺวา อลภนฺติยา, คิลานาย, อาปทาสุ, อุมฺมตฺติกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ อุภยตฺถ ‘‘เอวาหํ ตํ วุฏฺฐาเปสฺสามี’’ติ ปฏิญฺญา, อากงฺขิตนิปฺผตฺติ, ปจฺฉา ธุรนิกฺเขโป, อนุญฺญาตการณาภาโวติ อิมาเนตฺถ จตฺตาริ องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ สมนุภาสนสทิสานีติฯ

สิกฺขมานนวุฏฺฐาปนปฐมทุติยสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. โสกาวาสสิกฺขาปทวณฺณนา

นวเม โสกาวาสนฺติ สงฺเกตํ กตฺวา อาคจฺฉมานา ปุริสานํ อนฺโตโสกํ ปเวเสตีติ โสกาวาสา, ตํ โสกาวาสํฯ อถ วา ฆรํ วิย ฆรสามิกา อยมฺปิ ปุริสสมาคมํ อลภมานา โสกํ อาวิสติ, อิติ ยํ อาวิสติ, สฺวาสฺสา อาวาโส โหตีติ โสกาวาสาฯ เตเนวสฺส ปทภาชเน (ปาจิ. 1160) ‘‘โสกาวาสา นาม ปเรสํ ทุกฺขํ อุปฺปาเทติ, โสกํ อาวิสตี’’ติ ทฺวิธา อตฺโถ วุตฺโตฯ ปาจิตฺติยนฺติ เอวรูปํ วุฏฺฐาเปนฺติยา วุตฺตนเยเนว กมฺมวาจาปริโยสาเน อุปชฺฌายาย ปาจิตฺติยํฯ

สาวตฺถิยํ ถุลฺลนนฺทํ อารพฺภ เอวรูปํ สิกฺขมานํ วุฏฺฐาปนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ อชานนฺติยา , อุมฺมตฺติกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ โสกาวาสตา, ชานนํ, วุฏฺฐาปนนฺติ อิมาเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ คพฺภินิวุฏฺฐาปนสทิสาเนวาติฯ

โสกาวาสสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. อนนุญฺญาตสิกฺขาปทวณฺณนา

ทสเม มาตาปิตูหีติ วิชาตมาตรา จ ชนกปิตรา จฯ สามิเกนาติ เยน ปริคฺคหิตา, เตนฯ อนนุญฺญาตนฺติ อุปสมฺปทตฺถาย อนนุญฺญาตํฯ ทฺวิกฺขตฺตุญฺหิ ภิกฺขุนีหิ อาปุจฺฉิตพฺพํ, ปพฺพชฺชากาเล จ อุปสมฺปทากาเล จ, ภิกฺขูนํ ปน สกิํ อาปุจฺฉิเตปิ วฏฺฏติ ฯ ตสฺมา ยา อุปสมฺปทากาเล อนาปุจฺฉา อุปสมฺปาเทติ, ตสฺสา วุตฺตนเยเนว ปาจิตฺติยํฯ