1. ลสุณสิกฺขาปทวณฺณนา

ปาจิตฺติเยสุ ลสุณวคฺคสฺส ตาว ปฐเม ลสุณนฺติ มคธรฏฺเฐ ชาตํ อามกํ ภณฺฑิกลสุณเมว, น เอกทฺวิติมิญฺชกํฯ ตญฺหิ ‘‘ขาทิสฺสามี’’ติ ปฏิคฺคณฺหนฺติยา ทุกฺกฏํ, อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร ปาจิตฺติยํฯ

สาวตฺถิยํ ถุลฺลนนฺทํ อารพฺภ ลสุณํ หราปนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, ติกปาจิตฺติยํ, อลสุเณ ทฺวิกทุกฺกฏํฯ ตสฺมิํ ปน อลสุณสญฺญาย, ปลณฺฑุเก, ภญฺชนเก, หริตเก, จาปลสุเณ, สูปสมฺปาเก, มํสสมฺปาเก, เตลสมฺปาเก, สาฬเว, อุตฺตริภงฺเค, อุมฺมตฺติกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ อามกลสุณญฺเจว, อชฺโฌหรณญฺจาติ อิมาเนตฺถ ทฺเว องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ เอฬกโลมสทิสานีติฯ

ลสุณสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. สมฺพาธโลมสิกฺขาปทวณฺณนา

ทุติเย สมฺพาเธติ ปฏิจฺฉนฺโนกาเส, อุปกจฺฉเกสุ จ มุตฺตกรเณ จาติ อตฺโถฯ สํหราเปยฺยาติ เอตฺถ ขุรสณฺฑาสกตฺตริอาทีสุ เยน เกนจิ สํหราเปนฺติยา ปโยคคณนาย ปาจิตฺติยํ, น โลมคณนายฯ

สาวตฺถิยํ ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภ สมฺพาเธ โลมํ สํหราปนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, อตฺตโน อตฺถาย อญฺญํ อาณาเปนฺติยา สาณตฺติกํ, อาปตฺติเภโทนตฺถิฯ อาพาธปจฺจยา, อุมฺมตฺติกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ อาพาธาภาโว, สมฺพาเธ โลมสํหรณนฺติ อิมาเนตฺถ ทฺเว องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ เอกทฺธานมคฺคคมนสิกฺขาปทสทิสานีติฯ

สมฺพาธโลมสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. ตลฆาตกสิกฺขาปทวณฺณนา

ตติเย ตลฆาตเกติ อนฺตมโส อุปฺปลเกสเรนาปิ มุตฺตกรณสฺส ตลฆาตเน มุตฺตกรณมฺหิ ปหารทาเน ปาจิตฺติยนฺติ อตฺโถฯ

สาวตฺถิยํ ทฺเว ภิกฺขุนิโย อารพฺภ ตลฆาตกรณวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, ปุริมนเยเนว สาณตฺติกํ, อาปตฺติเภโท นตฺถิฯ อิโต ปรํ ปน ยตฺถ นตฺถิ, ตตฺถ อวตฺวาว คมิสฺสามฯ อาพาธปจฺจยา คณฺฑํ วา วณํ วา ปหรนฺติยา, อุมฺมตฺติกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ อาพาธาภาโว, มุตฺตกรเณ ปหารทานํ, ผสฺสสาทิยนนฺติ อิมาเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ ปฐมปาราชิกสทิสานีติฯ

ตลฆาตกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. ชตุมฏฺฐกสิกฺขาปทวณฺณนา

จตุตฺเถ ชตุมฏฺฐเกติ ชตุนา กเต มฏฺฐทณฺฑเกฯ วตฺถุวเสเนตํ วุตฺตํ, กามราเคน ปน อุปฺปลเกสรมฺปิ ปเวเสนฺติยา อาปตฺติฯ

สาวตฺถิยํ อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภ ชตุมฏฺฐกสาทิยนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, เสสํ ตติยสทิสเมวาติฯ

ชตุมฏฺฐกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5. อุทกสุทฺธิกสิกฺขาปทวณฺณนา

ปญฺจเม อุทกสุทฺธิกนฺติ มุตฺตกรณสฺส โธวนํฯ อาทิยมานายาติ กโรนฺติยาฯ ทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อาทาตพฺพนฺติ ทฺวีสุ องฺคุลีสุ เอเกกํ กตฺวา ทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อาทาตพฺพํฯ ตํ อติกฺกาเมนฺติยาติ สเจ โธวนกาเล ราควเสน วิตฺถารโต ตติยาย องฺคุลิยา อคฺคปพฺพํ, คมฺภีรโต เอกิสฺสาว องฺคุลิยา ตติยปพฺพํ ปเวเสติ ปาจิตฺติยํฯ

สกฺเกสุ อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภ อติคมฺภีรํ อุทกสุทฺธิกํ อาทิยนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, ติกปาจิตฺติยํ, อูนกทฺวงฺคุลปพฺเพ ทฺวิกทุกฺกฏํฯ