วุตฺตลกฺขณเสยฺยา , ตสฺสา สงฺฆิกตา, วุตฺตลกฺขเณ วิหาเร สนฺถรณํ วา สนฺถราปนํ วา, อปลิพุทฺธตา, อาปทาย อภาโว, อนเปกฺขสฺส ทิสาปกฺกมนํ , อุปจารสีมาติกฺกโมติ อิมาเนตฺถ สตฺต องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ อนนฺตรสิกฺขาปเท วุตฺตนยาเนวาติฯ

ทุติยเสนาสนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

6. อนุปขชฺชสิกฺขาปทวณฺณนา

ฉฏฺเฐ ชานนฺติ ‘‘อนุฏฺฐาปนีโย อย’’นฺติ ชานนฺโต, เตเนวสฺส ปทภาชเน ‘‘วุฑฺโฒ’ติ ชานาติ, ‘คิลาโน’ติ ชานาติ, ‘สงฺเฆน ทินฺโน’ติ ชานาตี’’ติ (ปาจิ. 121) วุตฺตํฯ วุฑฺโฒ หิ อตฺตโน วุฑฺฒตาย อนุฏฺฐาปนีโย, คิลาโน คิลานตาย, สงฺโฆ ปน ภณฺฑาคาริกสฺส วา ธมฺมกถิกวินยธรคณวาจกาจริยานํ วา พหูปการตํ คุณวิสิฏฺฐตญฺจ สลฺลกฺเขตฺวา ธุววาสตฺถาย วิหารํ สลฺลกฺเขตฺวา สมฺมนฺนิตฺวา เทติ, ตสฺมา ยสฺส สงฺเฆน ทินฺโน, โสปิ อนุฏฺฐาปนีโยฯ ปุพฺพุปคตนฺติ ปุพฺพํ อุปคตํฯ อนุปขชฺชาติ มญฺจปีฐานํ วา ตสฺส วา ภิกฺขุโน ปวิสนฺตสฺส วา นิกฺขมนฺตสฺส วา อุปจารํ อนุปวิสิตฺวาฯ ตตฺถ มญฺจปีฐานํ ตาว มหลฺลเก วิหาเร สมนฺตา ทิยฑฺโฒ หตฺโถ อุปจาโร, ขุทฺทเก ยโต ปโหติ, ตโต ทิยฑฺโฒ หตฺโถ , ตสฺส ปน ปวิสนฺตสฺส ปาทโธวนปาสาณโต ยาว มญฺจปีฐํ, นิกฺขมนฺตสฺส มญฺจปีฐโต ยาว ปสฺสาวฏฺฐานํ, ตาว อุปจาโรฯ เสยฺยํ กปฺเปยฺยาติ ตสฺส สมฺพาธํ กตฺตุกามตาย ตสฺมิํ อุปจาเร ทสสุ เสยฺยาสุ เอกมฺปิ สนฺถรนฺตสฺส วา สนฺถราเปนฺตสฺส วา ทุกฺกฏํ, ตตฺถ นิสีทนฺตสฺส วา นิปชฺชนฺตสฺส วา ปาจิตฺติยํ, ทฺเวปิ กโรนฺตสฺส ทฺเว ปาจิตฺติยานิ, ปุนปฺปุนํ กโรนฺตสฺส ปโยคคณนาย ปาจิตฺติยํฯ

สาวตฺถิยํ ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภ อนุปขชฺช เสยฺยกปฺปนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, สาธารณปญฺญตฺติ, อนาณตฺติกํ, ติกปาจิตฺติยํ, ปุคฺคลิเก ติกทุกฺกฏํ, วุตฺตูปจารโต วา พหิ, อุปฏฺฐานสาลาทิเก วา, วิหารสฺส อุปจาเร วา, สนฺถรณสนฺถราปเนสุปิ นิสชฺชสยเนสุปิ ทุกฺกฏเมวฯ อตฺตโน วา, วิสฺสาสิกสฺส วา สนฺตเก ปน วิหาเร สนฺถรนฺตสฺส, โย จ คิลาโน วา สีตุณฺหปีฬิโต วา ปวิสติ, ตสฺส จ, อาปทาสุ จ, อุมฺมตฺตกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ