1. โกสิยสิกฺขาปทวณฺณนา

เอฬกโลมวคฺคสฺส ปฐเม โกสิยมิสฺสกนฺติ เอเกนาปิ โกสิยํสุนา อนฺตมโส ตสฺส กรณฏฺฐาเน วาตเวเคน นิปาติเตนาปิ มิสฺสีกตํฯ สนฺถตนฺติ สเม ภูมิภาเค โกสิยํสูนิ อุปรูปริ สนฺถริตฺวา กญฺชิยาทีหิ สิญฺจิตฺวา กตฺตพฺพตาลกฺขณํฯ การาเปยฺย นิสฺสคฺคิยนฺติ กรณการาปนปฺปโยเคสุ ทุกฺกฏํ, ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติฯ เอตฺถ จ ‘‘อิทํ เม, ภนฺเต, โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ การาปิตํ นิสฺสคฺคิย’’นฺติ (ปารา. 544) อิมินา นเยน นิสฺสชฺชนวิธานํ เวทิตพฺพํ, อิมสฺเสว วจนสฺส อนุสาเรน อิโต ปรํ สพฺพสนฺถตํ เวทิตพฺพํฯ สกฺกา หิ เอตฺตาวตา ชานิตุนฺติ น ตํ อิโต ปรํ ทสฺสยิสฺสามฯ

อาฬวิยํ ฉพฺพคฺคิเย อารพฺภ โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ การาปนวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, อสาธารณปญฺญตฺติ, อตฺตโน อตฺถาย การาปนวเสน สาณตฺติกํ, อตฺตนา วิปฺปกตปอโยสาปนนเยน จตุกฺกปาจิตฺติยํ, อญฺญสฺสตฺถาย กรณการาปเนสุ อญฺเญน กตํ ปฏิลภิตฺวา ปริภุญฺชเน จ ทุกฺกฏํฯ วิตานาทิกรเณ, อุมฺมตฺตกาทีนญฺจ อนาปตฺติฯ โกสิยมิสฺสกภาโว, อตฺตโน อตฺถาย สนฺถตสฺส กรณการาปนํ, ปฏิลาโภ จาติ อิมาเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ สมุฏฺฐานาทีนิ โธวาปนสิกฺขาปเท วุตฺตนเยเนวาติฯ

โกสิยสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. สุทฺธกาฬกสิกฺขาปทวณฺณนา

ทุติเย สุทฺธกาฬกานนฺติ สุทฺธานํ กาฬกานํ อญฺเญหิ อมิสฺสีกตานํฯ เวสาลิยํ ฉพฺพคฺคิเย อารพฺภ ตาทิสํ สนฺถตํ กรณวตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, เสสํ ปฐมสทิสเมวาติฯ

สุทฺธกาฬกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ