[28] ทสาหานาคตํ กตฺติกเตมาสิกปุณฺณมํ ภิกฺขุโน ปเนว อจฺเจกจีวรํ อุปฺปชฺเชยฺย, อจฺเจกํ มญฺญมาเนน ภิกฺขุนา ปฏิคฺคเหตพฺพํ, ปฏิคฺคเหตฺวา ยาว จีวรกาลสมยํ นิกฺขิปิตพฺพํฯ ตโต เจ อุตฺตริ นิกฺขิเปยฺย, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ

สาสงฺกสิกฺขาปทํ

[29] อุปวสฺสํ โข ปน กตฺติกปุณฺณมํ ยานิ โข ปน ตานิ อารญฺญกานิ เสนาสนานิ สาสงฺกสมฺมตานิ สปฺปฏิภยานิ, ตถารูเปสุ ภิกฺขุ เสนาสเนสุ วิหรนฺโต อากงฺขมาโน ติณฺณํ จีวรานํ อญฺญตรํ จีวรํ อนฺตรฆเร นิกฺขิเปยฺย, สิยา จ ตสฺส ภิกฺขุโน โกจิเทว ปจฺจโย เตน จีวเรน วิปฺปวาสาย, ฉารตฺตปรมํ เตน ภิกฺขุนา เตน จีวเรน วิปฺปวสิตพฺพํฯ ตโต เจ อุตฺตริ วิปฺปวเสยฺย อญฺญตฺร ภิกฺขุสมฺมุติยา, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ

ปริณตสิกฺขาปทํ

[30] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ อตฺตโน ปริณาเมยฺย, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ

ปตฺตวคฺโค ตติโยฯ

อุทฺทิฏฺฐา โข อายสฺมนฺโต ติํส นิสฺสคฺคิยา ปาจิตฺติยา ธมฺมาฯ ตตฺถายสฺมนฺเต ปุจฺฉามิ, กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา, ทุติยมฺปิ ปุจฺฉามิ, กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา, ตติยมฺปิ ปุจฺฉามิ, กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา, ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามีติฯ

นิสฺสคฺคิยปาจิตฺติยา นิฏฺฐิตาฯ

สุทฺธปาจิตฺติยา

อิเม โข ปนายสฺมนฺโต ทฺเวนวุติ ปาจิตฺติยา

ธมฺมา อุทฺเทสํ อาคจฺฉนฺติฯ

มุสาวาทสิกฺขาปทํ

[1] สมฺปชานมุสาวาเท ปาจิตฺติยํฯ

โอมสวาทสิกฺขาปทํ

[2] โอมสวาเท ปาจิตฺติยํฯ

เปสุญฺญสิกฺขาปทํ

[3] ภิกฺขุเปสุญฺเญ ปาจิตฺติยํฯ

ปทโสธมฺมสิกฺขาปทํ

[4] โย ปน ภิกฺขุ อนุปสมฺปนฺนํ ปทโส ธมฺมํ วาเจยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ปฐมสหเสยฺยสิกฺขาปทํ

[5] โย ปน ภิกฺขุ อนุปสมฺปนฺเนน อุตฺตริทิรตฺตติรตฺตํ สหเสยฺยํ กปฺเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ทุติยสหเสยฺยสิกฺขาปทํ

[6] โย ปน ภิกฺขุ มาตุคาเมน สหเสยฺยํ กปฺเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทํ

[7] โย ปน ภิกฺขุ มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสยฺย อญฺญตฺร วิญฺญุนา ปุริสวิคฺคเหน, ปาจิตฺติยํฯ

ภูตาโรจนสิกฺขาปทํ

[8] โย ปน ภิกฺขุ อนุปสมฺปนฺนสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อาโรเจยฺย, ภูตสฺมิํ ปาจิตฺติยํฯ

ทุฏฺฐุลฺลาโรจนสิกฺขาปทํ

[9] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส ทุฏฺฐุลฺลํ อาปตฺติํ อนุปสมฺปนฺนสฺส อาโรเจยฺย อญฺญตฺร ภิกฺขุสมฺมุติยา, ปาจิตฺติยํฯ

ปถวีขณนสิกฺขาปทํ

[10] โย ปน ภิกฺขุ ปถวิํ ขเณยฺย วา ขณาเปยฺย วา ปาจิตฺติยํฯ

มุสาวาทวคฺโค ปฐโมฯ

ภูตคามสิกฺขาปทํ

[11] ภูตคามปาตพฺยตาย ปาจิตฺติยํฯ

อญฺญวาทกสิกฺขาปทํ

[12] อญฺญวาทเก, วิเหสเก ปาจิตฺติยํฯ

อุชฺฌาปนกสิกฺขาปทํ

[13] อุชฺฌาปนเก , ขิยฺยนเก ปาจิตฺติยํฯ

ปฐมเสนาสนสิกฺขาปทํ

[14] โย ปน ภิกฺขุ สงฺฆิกํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา ภิสิํ วา โกจฺฉํ วา อชฺโฌกาเส สนฺถริตฺวา วา สนฺถราเปตฺวา วา ตํ ปกฺกมนฺโต เนว อุทฺธเรยฺย, น อุทฺธราเปยฺย, อนาปุจฺฉํ วา คจฺเฉยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ทุติยเสนาสนสิกฺขาปทํ

[15] โย ปน ภิกฺขุ สงฺฆิเก วิหาเร เสยฺยํ สนฺถริตฺวา วา สนฺถราเปตฺวา วา ตํ ปกฺกมนฺโต เนว อุทฺธเรยฺย, น อุทฺธราเปยฺย, อนาปุจฺฉํ วา คจฺเฉยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อนุปขชฺชสิกฺขาปทํ

[16] โย ปน ภิกฺขุ สงฺฆิเก วิหาเร ชานํ ปุพฺพุปคตํ ภิกฺขุํ อนุปขชฺช เสยฺยํ กปฺเปยฺย ‘‘ยสฺส สมฺพาโธ ภวิสฺสติ, โส ปกฺกมิสฺสตี’’ติ เอตเทว ปจฺจยํ กริตฺวา อนญฺญํ, ปาจิตฺติยํฯ

นิกฺกฑฺฒนสิกฺขาปทํ

[17] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุํ กุปิโต อนตฺตมโน สงฺฆิกา วิหารา นิกฺกฑฺเฒยฺย วา นิกฺกฑฺฒาเปยฺย วา, ปาจิตฺติยํฯ

เวหาสกุฏิสิกฺขาปทํ

[18] โย ปน ภิกฺขุ สงฺฆิเก วิหาเร อุปริเวหาสกุฏิยา อาหจฺจปาทกํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา อภินิสีเทยฺย วา อภินิปชฺเชยฺย วา, ปาจิตฺติยํฯ

มหลฺลกวิหารสิกฺขาปทํ

[19] มหลฺลกํ ปน ภิกฺขุนา วิหารํ การยมาเนน ยาว ทฺวารโกสา อคฺคฬฏฺฐปนาย อาโลกสนฺธิปริกมฺมาย ทฺวตฺติจฺฉทนสฺส ปริยายํ อปฺปหริเต ฐิเตน อธิฏฺฐาตพฺพํ, ตโต เจ อุตฺตริ อปฺปหริเตปิ ฐิโต อธิฏฺฐเหยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

สปฺปาณกสิกฺขาปทํ

[20] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ สปฺปาณกํ อุทกํ ติณํ วา มตฺติกํ วา สิญฺเจยฺย วา สิญฺจาเปยฺย วา, ปาจิตฺติยํฯ

ภูตคามวคฺโค ทุติโยฯ

โอวาทสิกฺขาปทํ

[21] โย ปน ภิกฺขุ อสมฺมโต ภิกฺขุนิโย โอวเทยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อตฺถงฺคตสิกฺขาปทํ

[22] สมฺมโตปิ เจ ภิกฺขุ อตฺถงฺคเต สูริเย ภิกฺขุนิโย โอวเทยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ภิกฺขุนุปสฺสยสิกฺขาปทํ

[23] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุนุปสฺสยํ อุปสงฺกมิตฺวา ภิกฺขุนิโย โอวเทยฺย อญฺญตฺร สมยา, ปาจิตฺติยํฯ ตตฺถายํ สมโย, คิลานา โหติ ภิกฺขุนี, อยํ ตตฺถ สมโยฯ

อามิสสิกฺขาปทํ

[24] โย ปน ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย ‘‘อามิสเหตุ เถรา ภิกฺขู ภิกฺขุนิโย โอวทนฺตี’’ติ, ปาจิตฺติยํฯ

จีวรทานสิกฺขาปทํ

[25] โย ปน ภิกฺขุ อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรํ ทเทยฺย อญฺญตฺร ปาริวตฺตกา, ปาจิตฺติยํฯ

จีวรสิพฺพนสิกฺขาปทํ

[26] โย ปน ภิกฺขุ อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรํ สิพฺเพยฺย วา สิพฺพาเปยฺย วา, ปาจิตฺติยํฯ

สํวิธานสิกฺขาปทํ

[27] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ สํวิธาย เอกทฺธานมคฺคํ ปฏิปชฺเชยฺย อนฺตมโส คามนฺตรมฺปิ อญฺญตฺร สมยา, ปาจิตฺติยํฯ ตตฺถายํ สมโย, สตฺถคมนีโย โหติ มคฺโค, สาสงฺกสมฺมโต, สปฺปฏิภโย, อยํ ตตฺถ สมโยฯ

นาวาภิรุหนสิกฺขาปทํ

[28] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ สํวิธาย เอกํ นาวํ อภิรุเหยฺย อุทฺธํคามินิํ วา อโธคามินิํ วา อญฺญตฺร ติริยํ ตรณาย, ปาจิตฺติยํฯ

ปริปาจิตสิกฺขาปทํ

[29] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ ภิกฺขุนิปริปาจิตํ ปิณฺฑปาตํ ภุญฺเชยฺย อญฺญตฺร ปุพฺเพ คิหิสมารมฺภา, ปาจิตฺติยํฯ

รโหนิสชฺชสิกฺขาปทํ

[30] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ เอโก เอกาย รโห นิสชฺชํ กปฺเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

โอวาทวคฺโค ตติโยฯ

อาวสถปิณฺฑสิกฺขาปทํ

[31] อคิลาเนน ภิกฺขุนา เอโก อาวสถปิณฺโฑ ภุญฺชิตพฺโพฯ ตโต เจ อุตฺตริ ภุญฺเชยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

คณโภชนสิกฺขาปทํ

[32] คณโภชเน อญฺญตฺร สมยา ปาจิตฺติยํฯ ตตฺถายํ สมโย, คิลานสมโย, จีวรทานสมโย, จีวรการสมโย, อทฺธานคมนสมโย, นาวาภิรุหนสมโย, มหาสมโย, สมณภตฺตสมโย, อยํ ตตฺถ สมโยฯ

ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทํ

[33] ปรมฺปรโภชเน อญฺญตฺร สมยา ปาจิตฺติยํฯ ตตฺถายํ สมโย, คิลานสมโย, จีวรทานสมโย, จีวรการสมโย, อยํ ตตฺถ สมโยฯ

กาณมาตุสิกฺขาปทํ

[34] ภิกฺขุํ ปเนว กุลํ อุปคตํ ปูเวหิ วา มนฺเถหิ วา อภิหฏฺฐุํ ปวาเรยฺย, อากงฺขมาเนน ภิกฺขุนา ทฺวตฺติปตฺตปูรา ปฏิคฺคเหตพฺพาฯ ตโต เจ อุตฺตริ ปฏิคฺคณฺเหยฺย, ปาจิตฺติยํฯ ทฺวตฺติปตฺตปูเร ปฏิคฺคเหตฺวา ตโต นีหริตฺวา ภิกฺขูหิ สทฺธิํ สํวิภชิตพฺพํ, อยํ ตตฺถ สามีจิฯ

ปฐมปวารณาสิกฺขาปทํ

[35] โย ปน ภิกฺขุ ภุตฺตาวี ปวาริโต อนติริตฺตํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ขาเทยฺย วา ภุญฺเชยฺย วา, ปาจิตฺติยํฯ

ทุติยปวารณาสิกฺขาปทํ

[36] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุํ ภุตฺตาวิํ ปวาริตํ อนติริตฺเตน ขาทนีเยน วา โภชนีเยน วา อภิหฏฺฐุํ ปวาเรยฺย ‘‘หนฺท ภิกฺขุ ขาท วา ภุญฺช วา’’ติ ชานํ อาสาทนาเปกฺโข, ภุตฺตสฺมิํ ปาจิตฺติยํฯ

วิกาลโภชนสิกฺขาปทํ

[37] โย ปน ภิกฺขุ วิกาเล ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ขาเทยฺย วา ภุญฺเชยฺย วา, ปาจิตฺติยํฯ

สนฺนิธิการกสิกฺขาปทํ

[38] โย ปน ภิกฺขุ สนฺนิธิการกํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ขาเทยฺย วา ภุญฺเชยฺย วา, ปาจิตฺติยํฯ

ปณีตโภชนสิกฺขาปทํ

[39] ยานิ โข ปน ตานิ ปณีตโภชนานิ, เสยฺยถิทํ – สปฺปิ, นวนีตํ, เตลํ, มธุ, ผาณิตํ, มจฺโฉ, มํสํ, ขีรํ, ทธิฯ โย ปน ภิกฺขุ เอวรูปานิ ปณีตโภชนานิ อคิลาโน อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺเชยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ทนฺตโปนสิกฺขาปทํ

[40] โย ปน ภิกฺขุ อทินฺนํ มุขทฺวารํ อาหารํ อาหเรยฺย อญฺญตฺร อุทกทนฺตโปนา, ปาจิตฺติยํฯ

โภชนวคฺโค จตุตฺโถฯ

อเจลกสิกฺขาปทํ

[41] โย ปน ภิกฺขุ อเจลกสฺส วา ปริพฺพาชกสฺส วา ปริพฺพาชิกาย วา สหตฺถา ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ทเทยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อุยฺโยชนสิกฺขาปทํ

[42] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุํ ‘‘เอหาวุโส, คามํ วา นิคมํ วา ปิณฺฑาย ปวิสิสฺสามา’’ติ ตสฺส ทาเปตฺวา วา อทาเปตฺวา วา อุยฺโยเชยฺย ‘‘คจฺฉาวุโส, น เม ตยา สทฺธิํ กถา วา นิสชฺชา วา ผาสุ โหติ, เอกกสฺส เม กถา วา นิสชฺชา วา ผาสุ โหตี’’ติ เอตเทว ปจฺจยํ กริตฺวา อนญฺญํ, ปาจิตฺติยํฯ

สโภชนสิกฺขาปทํ

[43] โย ปน ภิกฺขุ สโภชเน กุเล อนุปขชฺช นิสชฺชํ กปฺเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

รโหปฏิจฺฉนฺนสิกฺขาปทํ

[44] โย ปน ภิกฺขุ มาตุคาเมน สทฺธิํ รโห ปฏิจฺฉนฺเน อาสเน นิสชฺชํ กปฺเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

รโหนิสชฺชสิกฺขาปทํ

[45] โย ปน ภิกฺขุ มาตุคาเมน สทฺธิํ เอโก เอกาย รโห นิสชฺชํ กปฺเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

จาริตฺตสิกฺขาปทํ

[46] โย ปน ภิกฺขุ นิมนฺติโต สภตฺโต สมาโน สนฺตํ ภิกฺขุํ อนาปุจฺฉา ปุเรภตฺตํ วา ปจฺฉาภตฺตํ วา กุเลสุ จาริตฺตํ อาปชฺเชยฺย อญฺญตฺร สมยา, ปาจิตฺติยํฯ ตตฺถายํ สมโย, จีวรทานสมโย, จีวรการสมโย, อยํ ตตฺถ สมโยฯ

มหานามสิกฺขาปทํ

[47] อคิลาเนน ภิกฺขุนา จตุมาสปฺปจฺจยปวารณา สาทิตพฺพา อญฺญตฺร ปุนปวารณาย, อญฺญตฺร นิจฺจปวารณายฯ ตโต เจ อุตฺตริ สาทิเยยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อุยฺยุตฺตเสนาสิกฺขาปทํ

[48] โย ปน ภิกฺขุ อุยฺยุตฺตํ เสนํ ทสฺสนาย คจฺเฉยฺย อญฺญตฺร ตถารูปปฺปจฺจยา, ปาจิตฺติยํฯ

เสนาวาสสิกฺขาปทํ

[49] สิยา จ ตสฺส ภิกฺขุโน โกจิเทว ปจฺจโย เสนํ คมนาย, ทิรตฺตติรตฺตํ เตน ภิกฺขุนา เสนาย วสิตพฺพํฯ ตโต เจ อุตฺตริ วเสยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อุยฺโยธิกสิกฺขาปทํ

[50] ทิรตฺตติรตฺตํ เจ ภิกฺขุ เสนาย วสมาโน อุยฺโยธิกํ วา พลคฺคํ วา เสนาพฺยูหํ วา อนีกทสฺสนํ วา คจฺเฉยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อเจลกวคฺโค ปญฺจโมฯ

สุราปานสิกฺขาปทํ

[51] สุราเมรยปาเน ปาจิตฺติยํฯ

องฺคุลิปโตทกสิกฺขาปทํ

[52] องฺคุลิปโตทเก ปาจิตฺติยํฯ

หสธมฺมสิกฺขาปทํ

[53] อุทเก หสธมฺเม ปาจิตฺติยํฯ

อนาทริยสิกฺขาปทํ

[54] อนาทริเย ปาจิตฺติยํฯ

ภิํสาปนสิกฺขาปทํ

[55] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุํ ภิํสาเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

โชติสิกฺขาปทํ

[56] โย ปน ภิกฺขุ อคิลาโน วิสิพฺพนาเปกฺโข โชติํ สมาทเหยฺย วา สมาทหาเปยฺย วา อญฺญตฺร ตถารูปปฺปจฺจยา, ปาจิตฺติยํฯ

นหานสิกฺขาปทํ

[57] โย ปน ภิกฺขุ โอเรนทฺธมาสํ นหาเยยฺย อญฺญตฺร สมยา, ปาจิตฺติยํฯ ตตฺถายํ สมโย ‘‘ทิยฑฺโฒ มาโส เสโส คิมฺหาน’’นฺติ ‘‘วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส’’ อิจฺเจเต อฑฺฒเตยฺยมาสา อุณฺหสมโย, ปริฬาหสมโย, คิลานสมโย, กมฺมสมโย, อทฺธานคมนสมโย, วาตวุฏฺฐิสมโย, อยํ ตตฺถ สมโยฯ

ทุพฺพณฺณกรณสิกฺขาปทํ

[58] นวํ ปน ภิกฺขุนา จีวรลาเภน ติณฺณํ ทุพฺพณฺณกรณานํ อญฺญตรํ ทุพฺพณฺณกรณํ อาทาตพฺพํ นีลํ วา กทฺทมํ วา กาฬสามํ วาฯ อนาทา เจ ภิกฺขุ ติณฺณํ ทุพฺพณฺณกรณานํ อญฺญตรํ ทุพฺพณฺณกรณํ นวํ จีวรํ ปริภุญฺเชยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

วิกปฺปนสิกฺขาปทํ

[59] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส วา ภิกฺขุนิยา วา สิกฺขมานาย วา สามเณรสฺส วา สามเณริยา วา สามํ จีวรํ วิกปฺเปตฺวา อปฺปจฺจุทฺธารณํ ปริภุญฺเชยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อปนิธานสิกฺขาปทํ

[60] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส ปตฺตํ วา จีวรํ วา นิสีทนํ วา สูจิฆรํ วา กายพนฺธนํ วา อปนิเธยฺย วา อปนิธาเปยฺย วา อนฺตมโส หสาเปกฺโขปิ, ปาจิตฺติยํฯ

สุราปานวคฺโค ฉฏฺโฐฯ

สญฺจิจฺจสิกฺขาปทํ

[61] โย ปน ภิกฺขุ สญฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

สปฺปาณกสิกฺขาปทํ

[62] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ สปฺปาณกํ อุทกํ ปริภุญฺเชยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อุกฺโกฏนสิกฺขาปทํ

[63] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ ยถาธมฺมํ นิหตาธิกรณํ ปุนกมฺมาย อุกฺโกเฏยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ทุฏฺฐุลฺลสิกฺขาปทํ

[64] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส ชานํ ทุฏฺฐุลฺลํ อาปตฺติํ ปฏิจฺฉาเทยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อูนวีสติวสฺสสิกฺขาปทํ

[65] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ อูนวีสติวสฺสํ ปุคฺคลํ อุปสมฺปาเทยฺย, โส จ ปุคฺคโล อนุปสมฺปนฺโน, เต จ ภิกฺขู คารยฺหา, อิทํ ตสฺมิํ ปาจิตฺติยํฯ

เถยฺยสตฺถสิกฺขาปทํ

[66] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ เถยฺยสตฺเถน สทฺธิํ สํวิธาย เอกทฺธานมคฺคํ ปฏิปชฺเชยฺย อนฺตมโส คามนฺตรมฺปิ, ปาจิตฺติยํฯ

สํวิธานสิกฺขาปทํ

[67] โย ปน ภิกฺขุ มาตุคาเมน สทฺธิํ สํวิธาย เอกทฺธานมคฺคํ ปฏิปชฺเชยฺย อนฺตมโส คามนฺตรมฺปิ, ปาจิตฺติยํฯ

อริฏฺฐสิกฺขาปทํ

[68] โย ปน ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย ‘‘ตถาหํ ภควตา ธมฺมํ เทสิตํ อาชานามิ, ยถา เยเม อนฺตรายิกา ธมฺมา วุตฺตา ภควตา, เต ปฏิเสวโต นาลํ อนฺตรายายา’’ติ, โส ภิกฺขุ ภิกฺขูหิ เอวมสฺส วจนีโย ‘‘มายสฺมา เอวํ อวจ, มา ภควนฺตํ อพฺภาจิกฺขิ, น หิ สาธุ ภควโต อพฺภกฺขานํ, น หิ ภควา เอวํ วเทยฺย, อเนกปริยาเยนาวุโส อนฺตรายิกา ธมฺมา อนฺตรายิกา วุตฺตา ภควตา, อลญฺจ ปน เต ปฏิเสวโต อนฺตรายายา’’ติฯ เอวญฺจ โส ภิกฺขุ ภิกฺขูหิ วุจฺจมาโน ตเถว ปคฺคณฺเหยฺย, โส ภิกฺขุ ภิกฺขูหิ ยาวตติยํ สมนุภาสิตพฺโพ ตสฺส ปฏินิสฺสคฺคายฯ ยาวตติยญฺเจ สมนุภาสิยมาโน ตํ ปฏินิสฺสชฺเชยฺย, อิจฺเจตํ กุสลํฯ โน เจ ปฏินิสฺสชฺเชยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อุกฺขิตฺตสมฺโภคสิกฺขาปทํ

[69] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ ตถาวาทินา ภิกฺขุนา อกฏานุธมฺเมน ตํ ทิฏฺฐิํ อปฺปฏินิสฺสฏฺเฐน สทฺธิํ สมฺภุญฺเชยฺย วา, สํวเสยฺย วา, สห วา เสยฺยํ กปฺเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

กณฺฏกสิกฺขาปทํ

[70] สมณุทฺเทโสปิ เจ เอวํ วเทยฺย ‘‘ตถาหํ ภควตา ธมฺมํ เทสิตํ อาชานามิ, ยถา เยเม อนฺตรายิกา ธมฺมา วุตฺตา ภควตา, เต ปฏิเสวโต นาลํ อนฺตรายายา’’ติ, โส สมณุทฺเทโส ภิกฺขูหิ เอวมสฺส วจนีโย ‘‘มาวุโส, สมณุทฺเทส เอวํ อวจ, มา ภควนฺตํ อพฺภาจิกฺขิ, น หิ สาธุ ภควโต อพฺภกฺขานํ, น หิ ภควา เอวํ วเทยฺย, อเนกปริยาเยนาวุโส, สมณุทฺเทส อนฺตรายิกา ธมฺมา อนฺตรายิกา วุตฺตา ภควตา, อลญฺจ ปน เต ปฏิเสวโต อนฺตรายายา’’ติ, เอวญฺจ โส สมณุทฺเทโส ภิกฺขูหิ วุจฺจมาโน ตเถว ปคฺคณฺเหยฺย, โส สมณุทฺเทโส ภิกฺขูหิ เอวมสฺส วจนีโย ‘‘อชฺชตคฺเค เต, อาวุโส, สมณุทฺเทส น เจว โส ภควา สตฺถา อปทิสิตพฺโพ, ยมฺปิ จญฺเญ สมณุทฺเทสา ลภนฺติ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ ทิรตฺตติรตฺตํ สหเสยฺยํ, สาปิ เต นตฺถิ, จร ปิเร, วินสฺสา’’ติฯ โย ปน ภิกฺขุ ชานํ ตถานาสิตํ สมณุทฺเทสํ อุปลาเปยฺย วา, อุปฏฺฐาเปยฺย วา, สมฺภุญฺเชยฺย วา, สห วา เสยฺยํ กปฺเปยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

สปฺปาณกวคฺโค สตฺตโมฯ

สหธมฺมิกสิกฺขาปทํ

[71] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขูหิ สหธมฺมิกํ วุจฺจมาโน เอวํ วเทยฺย ‘‘น ตาวาหํ, อาวุโส, เอตสฺมิํ สิกฺขาปเท สิกฺขิสฺสามิ, ยาว น อญฺญํ ภิกฺขุํ พฺยตฺตํ วินยธรํ ปริปุจฺฉามี’’ติ, ปาจิตฺติยํฯ สิกฺขมาเนน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา อญฺญาตพฺพํ ปริปุจฺฉิตพฺพํ ปริปญฺหิตพฺพํ, อยํ ตตฺถ สามีจิฯ

วิเลขนสิกฺขาปทํ

[72] โย ปน ภิกฺขุ ปาติโมกฺเข อุทฺทิสฺสมาเน เอวํ วเทยฺย ‘‘กิํ ปนิเมหิ ขุทฺทานุขุทฺทเกหิ สิกฺขาปเทหิ อุทฺทิฏฺเฐหิ, ยาวเทว กุกฺกุจฺจาย วิเหสาย วิเลขาย สํวตฺตนฺตี’’ติ, สิกฺขาปทวิวณฺณเก ปาจิตฺติยํฯ

โมหนสิกฺขาปทํ

[73] โย ปน ภิกฺขุ อนฺวทฺธมาสํ ปาติโมกฺเข อุทฺทิสฺสมาเน เอวํ วเทยฺย ‘‘อิทาเนว โข อหํ ชานามิ, อยมฺปิ กิร ธมฺโม สุตฺตาคโต สุตฺตปริยาปนฺโน อนฺวทฺธมาสํ อุทฺเทสํ อาคจฺฉตี’’ติฯ ตญฺเจ ภิกฺขุํ อญฺเญ ภิกฺขู ชาเนยฺยุํ นิสินฺนปุพฺพํ อิมินา ภิกฺขุนา ทฺวตฺติกฺขตฺตุํ ปาติโมกฺเข อุทฺทิสฺสมาเน, โก ปน วาโท ภิยฺโย, น จ ตสฺส ภิกฺขุโน อญฺญาณเกน มุตฺติ อตฺถิ, ยญฺจ ตตฺถ อาปตฺติํ อาปนฺโน, ตญฺจ ยถาธมฺโม กาเรตพฺโพ, อุตฺตริ จสฺส โมโห อาโรเปตพฺโพ ‘‘ตสฺส เต, อาวุโส, อลาภา, ตสฺส เต ทุลฺลทฺธํ, ยํ ตฺวํ ปาติโมกฺเข อุทฺทิสฺสมาเนน สาธุกํ อฏฺฐิํ กตฺวา มนสิ กโรสี’’ติ, อิทํ ตสฺมิํ โมหนเก ปาจิตฺติยํฯ

ปหารสิกฺขาปทํ

[74] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส กุปิโต อนตฺตมโน ปหารํ ทเทยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ตลสตฺติกสิกฺขาปทํ

[75] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส กุปิโต อนตฺตมโน ตลสตฺติกํ อุคฺคิเรยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

อมูลกสิกฺขาปทํ

[76] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุํ อมูลเกน สงฺฆาทิเสเสน อนุทฺธํเสยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

สญฺจิจฺจสิกฺขาปทํ

[77] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส สญฺจิจฺจ กุกฺกุจฺจํ อุปทเหยฺย ‘‘อิติสฺส มุหุตฺตมฺปิ อผาสุ ภวิสฺสตี’’ติ เอตเทว ปจฺจยํ กริตฺวา อนญฺญํ, ปาจิตฺติยํฯ

อุปสฺสุติสิกฺขาปทํ

[78] โย ปน ภิกฺขุ ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ อุปสฺสุติํ ติฏฺเฐยฺย ‘‘ยํ อิเม ภณิสฺสนฺติ, ตํ โสสฺสามี’’ติ เอตเทว ปจฺจยํ กริตฺวา อนญฺญํ, ปาจิตฺติยํฯ

กมฺมปฺปฏิพาหนสิกฺขาปทํ

[79] โย ปน ภิกฺขุ ธมฺมิกานํ กมฺมานํ ฉนฺทํ ทตฺวา ปจฺฉา ขียนธมฺมํ อาปชฺเชยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ฉนฺทํอทตฺวาคมนสิกฺขาปทํ

[80] โย ปน ภิกฺขุ สงฺเฆ วินิจฺฉยกถาย วตฺตมานาย ฉนฺทํ อทตฺวา อุฏฺฐายาสนา ปกฺกเมยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

ทุพฺพลสิกฺขาปทํ

[81] โย ปน ภิกฺขุ สมคฺเคน สงฺเฆน จีวรํ ทตฺวา ปจฺฉา ขียนธมฺมํ อาปชฺเชยฺย ‘‘ยถาสนฺถุตํ ภิกฺขู สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณาเมนฺตี’’ติ, ปาจิตฺติยํฯ

ปริณามนสิกฺขาปทํ

[82] โย ปน ภิกฺขุ ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ ปุคฺคลสฺส ปริณาเมยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

สหธมฺมิกวคฺโค อฏฺฐโมฯ

อนฺเตปุรสิกฺขาปทํ

[83] โย ปน ภิกฺขุ รญฺโญ ขตฺติยสฺส มุทฺธาภิสิตฺตสฺส อนิกฺขนฺตราชเก อนิคฺคตรตนเก ปุพฺเพ อปฺปฏิสํวิทิโต อินฺทขีลํ อติกฺกาเมยฺย, ปาจิตฺติยํฯ

รตนสิกฺขาปทํ

[84] โย ปน ภิกฺขุ รตนํ วา รตนสมฺมตํ วา อญฺญตฺร อชฺฌารามา วา อชฺฌาวสถา วา อุคฺคณฺเหยฺย วา อุคฺคณฺหาเปยฺย วา, ปาจิตฺติยํฯ รตนํ วา ปน ภิกฺขุนา รตนสมฺมตํ วา อชฺฌาราเม วา อชฺฌาวสเถ วา อุคฺคเหตฺวา วา อุคฺคหาเปตฺวา วา นิกฺขิปิตพฺพํ ‘‘ยสฺส ภวิสฺสติ, โส หริสฺสตี’’ติ, อยํ ตตฺถ สามีจิฯ

วิกาลคามปฺปเวสนสิกฺขาปทํ

[85] โย ปน ภิกฺขุ สนฺตํ ภิกฺขุํ อนาปุจฺฉาวิกาเล คามํ ปวิเสยฺย อญฺญตฺร ตถารูปา อจฺจายิกา กรณียา, ปาจิตฺติยํฯ

สูจิฆรสิกฺขาปทํ

[86] โย ปน ภิกฺขุ อฏฺฐิมยํ วา ทนฺตมยํ วา วิสาณมยํ วา สูจิฆรํ การาเปยฺย, เภทนกํ ปาจิตฺติยํฯ

มญฺจปีฐสิกฺขาปทํ

[87] นวํ ปน ภิกฺขุนา มญฺจํ วา ปีฐํ วา การยมาเนน อฏฺฐงฺคุลปาทกํ กาเรตพฺพํ สุคตงฺคุเลน อญฺญตฺร เหฏฺฐิมาย อฏนิยาฯ ตํ อติกฺกามยโต เฉทนกํ ปาจิตฺติยํฯ

ตูโลนทฺธสิกฺขาปทํ

[88] โย ปน ภิกฺขุ มญฺจํ วา ปีฐํ วา ตูโลนทฺธํ การาเปยฺย, อุทฺทาลนกํ ปาจิตฺติยํฯ

นิสีทนสิกฺขาปทํ

[89] นิสีทนํ ปน ภิกฺขุนา การยมาเนน ปมาณิกํ กาเรตพฺพํ, ตตฺริทํ ปมาณํ, ทีฆโส ทฺเว วิทตฺถิโย สุคตวิทตฺถิยา, ติริยํ ทิยฑฺฒํ, ทสา วิทตฺถิฯ ตํ อติกฺกามยโต เฉทนกํ ปาจิตฺติยํฯ

กณฺฑุปฺปฏิจฺฉาทิสิกฺขาปทํ

[90] กณฺฑุปฺปฏิจฺฉาทิํ ปน ภิกฺขุนา การยมาเนน ปมาณิกา กาเรตพฺพา, ตตฺริทํ ปมาณํ, ทีฆโส จตสฺโส วิทตฺถิโย สุคตวิทตฺถิยา, ติริยํ ทฺเว วิทตฺถิโยฯ ตํ อติกฺกามยโต เฉทนกํ ปาจิตฺติยํฯ

วสฺสิกสาฏิกสิกฺขาปทํ

[91] วสฺสิกสาฏิกํ ปน ภิกฺขุนา การยมาเนน ปมาณิกา กาเรตพฺพา, ตตฺริทํ ปมาณํ, ทีฆโส ฉ วิทตฺถิโย สุคตวิทตฺถิยา, ติริยํ อฑฺฒเตยฺยาฯ ตํ อติกฺกามยโต เฉทนกํ ปาจิตฺติยํฯ

นนฺทสิกฺขาปทํ

[92] โย ปน ภิกฺขุ สุคตจีวรปฺปมาณํ จีวรํ การาเปยฺย, อติเรกํ วา, เฉทนกํ ปาจิตฺติยํ ฯ ตตฺริทํ สุคตสฺส สุคตจีวรปฺปมาณํ, ทีฆโส นว วิทตฺถิโย สุคตวิทตฺถิยา, ติริยํ ฉ วิทตฺถิโย, อิทํ สุคตสฺส สุคตจีวรปฺปมาณนฺติฯ

รตนวคฺโค นวโมฯ

อุทฺทิฏฺฐา โข อายสฺมนฺโต ทฺเวนวุติ ปาจิตฺติยา ธมฺมาฯ ตตฺถายสฺมนฺเต ปุจฺฉามิ, กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา, ทุติยมฺปิ ปุจฺฉามิ, กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา, ตติยมฺปิ ปุจฺฉามิ, กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา, ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามีติฯ

ปาจิตฺติยา นิฏฺฐิตาฯ

ปาฏิเทสนียา

อิเม โข ปนายสฺมนฺโต จตฺตาโร ปาฏิเทสนียา

ธมฺมา อุทฺเทสํ อาคจฺฉนฺติฯ

ปฐมปาฏิเทสนียสิกฺขาปทํ

[1] โย ปน ภิกฺขุ อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา อนฺตรฆรํ ปวิฏฺฐาย หตฺถโต ขาทนียํ วา โภชนียํ วา สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ขาเทยฺย วา ภุญฺเชยฺย วา, ปฏิเทเสตพฺพํ เตน ภิกฺขุนา ‘‘คารยฺหํ, อาวุโส, ธมฺมํ อาปชฺชิํ อสปฺปายํ ปาฏิเทสนียํ, ตํ ปฏิเทเสมี’’ติฯ

ทุติยปาฏิเทสนียสิกฺขาปทํ

[2] ภิกฺขู ปเนว กุเลสุ นิมนฺติตา ภุญฺชนฺติ, ตตฺร เจ สา ภิกฺขุนี โวสาสมานรูปา ฐิตา โหติ ‘‘อิธ สูปํ เทถ, อิธ โอทนํ เทถา’’ติฯ