10. ธาตุวิภงฺคสุตฺตํ

[342] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา มคเธสุ จาริกํ จรมาโน เยน ราชคหํ ตทวสริ; เยน ภคฺคโว กุมฺภกาโร เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภคฺควํ กุมฺภการํ เอตทโวจ – ‘‘สเจ เต, ภคฺคว, อครุ วิหเรมุ อาเวสเน [วิหรามาเวสเน (สี. ปี.), วิหราม นิเวสเน (สฺยา. กํ.), วิหเรมุ นิเวสเน (ก.)] เอกรตฺต’’นฺติฯ ‘‘น โข เม, ภนฺเต, ครุฯ อตฺถิ เจตฺถ ปพฺพชิโต ปฐมํ วาสูปคโตฯ สเจ โส อนุชานาติ, วิหรถ [วิหร (สี. ปี.)], ภนฺเต, ยถาสุข’’นฺติฯ

เตน โข ปน สมเยน ปุกฺกุสาติ นาม กุลปุตฺโต ภควนฺตํ อุทฺทิสฺส สทฺธาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโตฯ โส ตสฺมิํ กุมฺภการาเวสเน [กุมฺภการนิเวสเน (สฺยา. กํ. ก.)] ปฐมํ วาสูปคโต โหติฯ อถ โข ภควา เยนายสฺมา ปุกฺกุสาติ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ ปุกฺกุสาติํ เอตทโวจ – ‘‘สเจ เต, ภิกฺขุ, อครุ วิหเรมุ อาเวสเน เอกรตฺต’’นฺติฯ ‘‘อุรุนฺทํ, อาวุโส [อูรูนฺทํ (สี. สฺยา. กํ. ปี.), อุรูทฺธํ (ก.) ที. นิ. 2 สกฺกปญฺหสุตฺตฏีกา โอโลเกตพฺพา], กุมฺภการาเวสนํฯ วิหรตายสฺมา ยถาสุข’’นฺติฯ

อถ โข ภควา กุมฺภการาเวสนํ ปวิสิตฺวา เอกมนฺตํ ติณสนฺถารกํ [ติณสนฺถริกํ (สี.), ติณสนฺถรกํ (สฺยา. กํ.)] ปญฺญาเปตฺวา นิสีทิ ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวา อุชุํ กายํ ปณิธาย ปริมุขํ สติํ อุปฏฺฐเปตฺวาฯ อถ โข ภควา พหุเทว รตฺติํ นิสชฺชาย วีตินาเมสิฯ อายสฺมาปิ โข ปุกฺกุสาติ พหุเทว รตฺติํ นิสชฺชาย วีตินาเมสิฯ

อถ โข ภควโต เอตทโหสิ – ‘‘ปาสาทิกํ โข อยํ กุลปุตฺโต อิริยติฯ ยํนูนาหํ ปุจฺเฉยฺย’’นฺติฯ อถ โข ภควา อายสฺมนฺตํ ปุกฺกุสาติํ เอตทโวจ – ‘‘กํสิ ตฺวํ, ภิกฺขุ, อุทฺทิสฺส ปพฺพชิโต? โก วา เต สตฺถา? กสฺส วา ตฺวํ ธมฺมํ โรเจสี’’ติ? ‘‘อตฺถาวุโส, สมโณ โคตโม สกฺยปุตฺโต สกฺยกุลา ปพฺพชิโตฯ