3. อจฺฉริยอพฺภุตสุตฺตํ

[197] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ อถ โข สมฺพหุลานํ ภิกฺขูนํ ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺตานํ อุปฏฺฐานสาลายํ สนฺนิสินฺนานํ สนฺนิปติตานํ อยมนฺตรากถา อุทปาทิ – ‘‘อจฺฉริยํ, อาวุโส, อพฺภุตํ, อาวุโส, ตถาคตสฺส มหิทฺธิกตา มหานุภาวตา, ยตฺร หิ นาม ตถาคโต อตีเต พุทฺเธ ปรินิพฺพุเต ฉินฺนปปญฺเจ ฉินฺนวฏุเม ปริยาทินฺนวฏฺเฏ สพฺพทุกฺขวีติวตฺเต ชานิสฺสติ [อนุสฺสริสฺสติ ชานิสฺสติ (ก.)] – ‘เอวํชจฺจา เต ภควนฺโต อเหสุํ’ อิติปิ, ‘เอวํนามา เต ภควนฺโต อเหสุํ’ อิติปิ, ‘เอวํโคตฺตา เต ภควนฺโต อเหสุํ’ อิติปิ, ‘เอวํสีลา เต ภควนฺโต อเหสุํ’ อิติปิ, ‘เอวํธมฺมา เต ภควนฺโต อเหสุํ’ อิติปิ, ‘เอวํปญฺญา เต ภควนฺโต อเหสุํ’ อิติปิ, ‘เอวํวิหารี เต ภควนฺโต อเหสุํ’ อิติปิ, ‘เอวํวิมุตฺตา เต ภควนฺโต อเหสุํ’ อิติปี’’ติ! เอวํ วุตฺเต, อายสฺมา อานนฺโท เต ภิกฺขู เอตทโวจ – ‘‘อจฺฉริยา เจว, อาวุโส, ตถาคตา อจฺฉริยธมฺมสมนฺนาคตา จ; อพฺภุตา เจว, อาวุโส, ตถาคตา อพฺภุตธมฺมสมนฺนาคตา จา’’ติฯ อยญฺจ หิทํ เตสํ ภิกฺขูนํ อนฺตรากถา วิปฺปกตา โหติฯ

[198] อถ โข ภควา สายนฺหสมยํ ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโต เยนุปฏฺฐานสาลา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺญตฺเต อาสเน นิสีทิ ฯ นิสชฺช โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘กาย นุตฺถ, ภิกฺขเว, เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนา, กา จ ปน โว อนฺตรากถา วิปฺปกตา’’ติ? ‘‘อิธ, ภนฺเต, อมฺหากํ ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺตานํ อุปฏฺฐานสาลายํ สนฺนิสินฺนานํ สนฺนิปติตานํ อยมนฺตรากถา อุทปาทิ – ‘อจฺฉริยํ, อาวุโส, อพฺภุตํ, อาวุโส, ตถาคตสฺส มหิทฺธิกตา มหานุภาวตา, ยตฺร หิ นาม ตถาคโต อตีเต พุทฺเธ ปรินิพฺพุเต ฉินฺนปปญฺเจ ฉินฺนวฏุเม ปริยาทินฺนวฏฺเฏ สพฺพทุกฺขวีติวตฺเต ชานิสฺสติ – เอวํชจฺจา เต ภควนฺโต อเหสุํ อิติปิ, เอวํนามา… เอวํโคตฺตา… เอวํสีลา… เอวํธมฺมา.. เอวํปญฺญา… เอวํวิหารี… เอวํวิมุตฺตา เต ภควนฺโต อเหสุํ อิติปี’ติ! เอวํ วุตฺเต, ภนฺเต, อายสฺมา อานนฺโท อมฺเห เอตทโวจ – ‘อจฺฉริยา เจว, อาวุโส, ตถาคตา อจฺฉริยธมฺมสมนฺนาคตา จ, อพฺภุตา เจว, อาวุโส, ตถาคตา อพฺภุตธมฺมสมนฺนาคตา จา’ติฯ อยํ โข โน, ภนฺเต, อนฺตรากถา วิปฺปกตา; อถ ภควา อนุปฺปตฺโต’’ติฯ

[199] อถ โข ภควา อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ อามนฺเตสิ – ‘‘ตสฺมาติห ตํ, อานนฺท, ภิยฺโยโสมตฺตาย ปฏิภนฺตุ ตถาคตสฺส อจฺฉริยา อพฺภุตธมฺมา’’ติ [อพฺภุตา ธมฺมาติ (?)]ฯ