[64] จตุตฺถคาถาย น เต มารสฺส ปทฺธคูติ เต มารสฺส ปทฺธจรา ปริจาริกา สิสฺสา น โหนฺติฯ

มหาชนํ ปาเส นิโยเชตฺวา มาเรตีติ มาโรฯ อกุสลกมฺเม นิยุตฺตตฺตา กณฺโหฯ ฉสุ เทวโลเกสุ อธิปติตฺตา อธิปติฯ อกุสลานํ ธมฺมานํ อนฺตํ คตตฺตา อนฺตคูฯ ปาปชนํ น มุญฺจตีติ นมุจิฯ สติวิปฺปวาสปฺปมตฺตปุคฺคลานํ ญาตโกติ ปมตฺตพนฺธุฯ เสสํ สพฺพตฺถ ปากฏเมวฯ

เอวํ ภควา อิทมฺปิ สุตฺตํ อรหตฺตนิกูเฏเนว เทเสสิ, เทสนาปริโยสาเน จ ปุพฺพสทิโสว ธมฺมาภิสมโย อโหสีติฯ

สทฺธมฺมปฺปชฺโชติกาย จูฬนิทฺเทส-อฏฺฐกถาย

กปฺปมาณวสุตฺตนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. ชตุกณฺณิมาณวสุตฺตนิทฺเทสวณฺณนา

[65] เอกาทสเม ชตุกณฺณิสุตฺเต – สุตฺวานหํ วีร อกามกามินฺติ อหํ ‘‘อิติปิ โส ภควา’’ติอาทินา (ปารา. 1; ที. นิ. 1.157, 255, 301; อ. นิ. 6.10; สํ. นิ. 5.997) นเยน วีร กามานํ อกามนโต อกามกามิํ พุทฺธํ สุตฺวาฯ อกามมาคมนฺติ นิกฺกามํ ภควนฺตํ ปุจฺฉิตุํ อาคโตมฺหิฯ สหชเนตฺตาติ สหชาตสพฺพญฺญุตญฺญาณจกฺขุ ฯ ยถาตจฺฉนฺติ ยถาตถํฯ พฺรูหิ เมติ ปุน ยาจนฺโต ภณติฯ ยาจนฺโต หิ สหสฺสกฺขตฺตุมฺปิ ภเณยฺย, โก ปน วาโท ทฺวิกฺขตฺตุํฯ

อิติปิ โส ภควา อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธติ อิเมสํ ปทานํ อตฺโถ เหฏฺฐา วุตฺโตวฯ วิชฺชาหิ ปน จรเณน จ สมฺปนฺนตฺตา วิชฺชาจรณสมฺปนฺโนฯ ตตฺถ วิชฺชาติ ติสฺโสปิ วิชฺชา อฏฺฐปิ วิชฺชาฯ ติสฺโส วิชฺชา ภยเภรวสุตฺเต (ม. นิ. 1.34 อาทโย) วุตฺตนเยน เวทิตพฺพา, อฏฺฐ อมฺพฏฺฐสุตฺเต (ที. นิ. 1.254 อาทโย)ฯ ตตฺถ หิ วิปสฺสนาญาเณน มโนมยิทฺธิยา จ สห ฉ อภิญฺญา ปริคฺคเหตฺวา อฏฺฐ วิชฺชา วุตฺตาฯ จรณนฺติ สีลสํวโร อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวารตา โภชเน มตฺตญฺญุตา ชาคริยานุโยโค สตฺต สทฺธมฺมา จตฺตาริ รูปาวจรชฺฌานานีติ อิเม ปนฺนรส ธมฺมา เวทิตพฺพาฯ