ตํ ปญฺจวิธํ วิตฺถาเรตฺวา กเถตุกาโม ‘‘กถํ อรหา อิฏฺฐานิฏฺเฐ ตาที’’ติอาทิมาหฯ ตตฺถ ลาเภปีติ จตุนฺนํ ปจฺจยานํ ลาเภปิฯ อลาเภปีติ เตสํ อลาเภปิฯ ยเสปีติ ปริวาเรปิฯ อยเสปีติ ปริวารวิปตฺติยาปิฯ ปสํสายปีติ วณฺณภณนายปิฯ นินฺทายปีติ ครหายปิฯ สุเขปีติ กายิกสุเขปิฯ ทุกฺเขปีติ กายิกทุกฺเขปิฯ เอกญฺเจ พาหํ คนฺเธน ลิมฺเปยฺยุนฺติ สเจ เอกํ พาหํ จตุชาติยคนฺเธน เลปํ อุปรูปริ ทเทยฺยุํฯ วาสิยา ตจฺเฉยฺยุนฺติ ยทิ เอกํ พาหํ วฑฺฒกี วาสิยา ตจฺเฉตฺวา ตจฺเฉตฺวา ตนุํ กเรยฺยุํฯ อมุสฺมิํ นตฺถิ ราโคติ อมุสฺมิํ คนฺธเลปเน สิเนโห นตฺถิ น สํวิชฺชติฯ อมุสฺมิํ นตฺถิ ปฏิฆนฺติ อมุสฺมิํ วาสิยา ตจฺฉเน ปฏิหนนสงฺขาตํ ปฏิฆํ โกปํ นตฺถิ น สํวิชฺชติฯ อนุนยปฏิฆวิปฺปหีโนติ สิเนหญฺจ โกปญฺจ ปชหิตฺวา ฐิโตฯ อุคฺฆาตินิฆาติวีติวตฺโตติ อนุนยวเสน อนุคฺคหญฺจ ปฏิฆวเสน นิคฺคหญฺจ อติกฺกมิตฺวา ฐิโตฯ อนุโรธวิโรธสมติกฺกนฺโตติ อนุนยญฺจ ปฏิฆญฺจ สมฺมา อติกฺกนฺโตฯ

สีเล สตีติ สีเล สํวิชฺชมาเนฯ สีลวาติ สีลสมฺปนฺโนฯ เตน นิทฺเทสํ กถนํ ลภตีติ ตาทีฯ สทฺธาย สติ สทฺโธติ เอวมาทีสุปิ เอเสว นโยฯ

สทฺธมฺมปฺปชฺโชติกาย มหานิทฺเทสฏฺฐกถาย

ปรมฏฺฐกสุตฺตนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

6. ชราสุตฺตนิทฺเทสวณฺณนา

[39] ฉฏฺเฐ ชราสุตฺเต อปฺปํ วต ชีวิตํ อิทนฺติ อิทํ วต มนุสฺสานํ ชีวิตํ อปฺปกํ ปริตฺตํ ฐิติปริตฺตตาย สรสปริตฺตตายาติ คุหฏฺฐกสุตฺเตปิ วุตฺตนยเมตํฯ โอรํ วสฺสสตาปิ มิยฺยตีติ วสฺสสตา โอรํ กลลาทิกาเลปิ มิยฺยติฯ อติจฺจาติ วสฺสสตํ อติกฺกมิตฺวาฯ ชรสาปิ มิยฺยตีติ ชราย มิยฺยติฯ อิโต ปรํ คุหฏฺฐกสุตฺตวณฺณนาย วุตฺตนเยเนว คเหตพฺพํฯ