ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
ขุทฺทกนิกาเย
มหานิทฺเทส-อฏฺฐกถา
คนฺถารมฺภกถา
อวิชฺชาลงฺคิํ ฆาเตนฺโต, นนฺทิราคญฺจ มูลโต;
ภาเวนฺตฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ, ผุสิ โย อมตํ ปทํฯ
ปาปุณิตฺวา ชิโน โพธิํ, มิคทายํ วิคาหิย;
ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตตฺวา, เถรํ โกณฺฑญฺญมาทิโตฯ
อฏฺฐารสนฺนํ โกฏีนํ, โพเธสิ ตาปโส ตหิํ;
วนฺเทหํ สิรสา ตญฺจ, สพฺพสตฺตานมุตฺตมํฯ
ตถา ธมฺมุตฺตมญฺเจว, สงฺฆญฺจาปิ อนุตฺตรํ;
สํขิตฺเตน หิ โย วุตฺตํ, ธมฺมจกฺกํ วิภาคโสฯ
สาริปุตฺโต มหาปญฺโญ, สตฺถุกปฺโป ชินตฺรโช;
ธมฺมจกฺกํ วิภาเชตฺวา, มหานิทฺเทสมพฺรวิ;
ปาโฐ วิสิฏฺโฐ นิทฺเทโส, ตํนามวิเสสิโต จฯ
ตํ สาริปุตฺตํ ชินราชปุตฺตํ, เถรํ ถิราเนกคุณาธิวาสํ;
ปญฺญาปภาวุคฺคตจารุกิตฺติํ, สุนีจวุตฺติญฺจ อโถ นมิตฺวาฯ
ขมาทยาทิยุตฺเตน , ยุตฺตมุตฺตาทิวาทินา;
พหุสฺสุเตน เถเรน, เทเวน อภิยาจิโตฯ
มหาวิหารวาสีนํ , สชฺฌายมฺหิ ปติฏฺฐิโต;
คเหตพฺพํ คเหตฺวาน, โปราเณสุ วินิจฺฉยํฯ
อโวกฺกเมนฺโต สมยํ สกญฺจ, อนามสนฺโต สมยํ ปรญฺจ;
ปุพฺโพปเทสฏฺฐกถานยญฺจ, ยถานุรูปํ อุปสํหรนฺโตฯ
ญาณปฺปเภทาวหนสฺส ตสฺส, โยคีหิ เนเกหิ นิเสวิตสฺส;
อตฺถํ อปุพฺพํ อนุวณฺณยนฺโต, สุตฺตญฺจ ยุตฺติญฺจ อนุกฺกเมนฺโตฯ
อารภิสฺสํ สมาเสน, มหานิทฺเทสวณฺณนํ;
สทฺธมฺมพหุมาเนน, นาตฺตุกฺกํสนกมฺยตาฯ
วกฺขามหํ อฏฺฐกถํ ชนสฺส, หิตาย สทฺธมฺมจิรฏฺฐิตตฺถํ;
สกฺกจฺจ สทฺธมฺมปโชติกํ ตํ, สุณาถ ธาเรถ จ สาธุ สนฺโตติฯ
ตตฺถ ‘‘ปาโฐ วิสิฏฺโฐ นิทฺเทโส, ตํนามวิเสสิโต จา’’ติ วุตฺตตฺตา ทุวิโธ ปาโฐ – พฺยญฺชนปาโฐ, อตฺถปาโฐ จฯ เตสุ พฺยญฺชนปาโฐ อกฺขรปทพฺยญฺชนอาการนิรุตฺตินิทฺเทสวเสน ฉพฺพิโธฯ อตฺถปาโฐ สงฺกาสนปกาสนวิวรณวิภชนอุตฺตานีกรณปญฺญตฺติวเสน ฉพฺพิโธฯ ตตฺถ ตีสุ ทฺวาเรสุ ปริสุทฺธปโยคภาเวน วิสุทฺธกรุณานํ จิตฺเตน ปวตฺติตเทสนา วาจาหิ อกถิตตฺตา อเทสิตตฺตา อกฺขรมิติ สญฺญิตา, ตํ ปารายนิกพฺราหฺมณานํ มนสา ปุจฺฉิตปญฺหานํ วเสน ภควตา รตนฆเร นิสีทิตฺวา สมฺมสิตปฏฺฐานมหาปกรณวเสน จ อกฺขรํ นามาติ คเหตพฺพํฯ