เมนู

ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

ขุทฺทกนิกาเย

มหานิทฺเทส-อฏฺฐกถา

คนฺถารมฺภกถา

อวิชฺชาลงฺคิํ ฆาเตนฺโต, นนฺทิราคญฺจ มูลโต;

ภาเวนฺตฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ, ผุสิ โย อมตํ ปทํฯ

ปาปุณิตฺวา ชิโน โพธิํ, มิคทายํ วิคาหิย;

ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตตฺวา, เถรํ โกณฺฑญฺญมาทิโตฯ

อฏฺฐารสนฺนํ โกฏีนํ, โพเธสิ ตาปโส ตหิํ;

วนฺเทหํ สิรสา ตญฺจ, สพฺพสตฺตานมุตฺตมํฯ

ตถา ธมฺมุตฺตมญฺเจว, สงฺฆญฺจาปิ อนุตฺตรํ;

สํขิตฺเตน หิ โย วุตฺตํ, ธมฺมจกฺกํ วิภาคโสฯ

สาริปุตฺโต มหาปญฺโญ, สตฺถุกปฺโป ชินตฺรโช;

ธมฺมจกฺกํ วิภาเชตฺวา, มหานิทฺเทสมพฺรวิ;

ปาโฐ วิสิฏฺโฐ นิทฺเทโส, ตํนามวิเสสิโต จฯ

ตํ สาริปุตฺตํ ชินราชปุตฺตํ, เถรํ ถิราเนกคุณาธิวาสํ;

ปญฺญาปภาวุคฺคตจารุกิตฺติํ, สุนีจวุตฺติญฺจ อโถ นมิตฺวาฯ

ขมาทยาทิยุตฺเตน , ยุตฺตมุตฺตาทิวาทินา;

พหุสฺสุเตน เถเรน, เทเวน อภิยาจิโตฯ

มหาวิหารวาสีนํ , สชฺฌายมฺหิ ปติฏฺฐิโต;

คเหตพฺพํ คเหตฺวาน, โปราเณสุ วินิจฺฉยํฯ

อโวกฺกเมนฺโต สมยํ สกญฺจ, อนามสนฺโต สมยํ ปรญฺจ;

ปุพฺโพปเทสฏฺฐกถานยญฺจ, ยถานุรูปํ อุปสํหรนฺโตฯ

ญาณปฺปเภทาวหนสฺส ตสฺส, โยคีหิ เนเกหิ นิเสวิตสฺส;

อตฺถํ อปุพฺพํ อนุวณฺณยนฺโต, สุตฺตญฺจ ยุตฺติญฺจ อนุกฺกเมนฺโตฯ

อารภิสฺสํ สมาเสน, มหานิทฺเทสวณฺณนํ;

สทฺธมฺมพหุมาเนน, นาตฺตุกฺกํสนกมฺยตาฯ

วกฺขามหํ อฏฺฐกถํ ชนสฺส, หิตาย สทฺธมฺมจิรฏฺฐิตตฺถํ;

สกฺกจฺจ สทฺธมฺมปโชติกํ ตํ, สุณาถ ธาเรถ จ สาธุ สนฺโตติฯ

ตตฺถ ‘‘ปาโฐ วิสิฏฺโฐ นิทฺเทโส, ตํนามวิเสสิโต จา’’ติ วุตฺตตฺตา ทุวิโธ ปาโฐ – พฺยญฺชนปาโฐ, อตฺถปาโฐ จฯ เตสุ พฺยญฺชนปาโฐ อกฺขรปทพฺยญฺชนอาการนิรุตฺตินิทฺเทสวเสน ฉพฺพิโธฯ อตฺถปาโฐ สงฺกาสนปกาสนวิวรณวิภชนอุตฺตานีกรณปญฺญตฺติวเสน ฉพฺพิโธฯ ตตฺถ ตีสุ ทฺวาเรสุ ปริสุทฺธปโยคภาเวน วิสุทฺธกรุณานํ จิตฺเตน ปวตฺติตเทสนา วาจาหิ อกถิตตฺตา อเทสิตตฺตา อกฺขรมิติ สญฺญิตา, ตํ ปารายนิกพฺราหฺมณานํ มนสา ปุจฺฉิตปญฺหานํ วเสน ภควตา รตนฆเร นิสีทิตฺวา สมฺมสิตปฏฺฐานมหาปกรณวเสน จ อกฺขรํ นามาติ คเหตพฺพํฯ