ภิกฺขู อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน อาเนญฺชํ สมาธิํ สมาปนฺโน สทฺทํ โสสฺสติ! อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน อุลฺลปตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อตฺเถโส, ภิกฺขเว, สมาธิ โส จ โข อปริสุทฺโธฯ สจฺจํ, ภิกฺขเว, โมคฺคลฺลาโน อาหฯ อนาปตฺติ, ภิกฺขเว, โมคฺคลฺลานสฺสา’’ติฯ
อถ โข อายสฺมา โสภิโต ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อหํ, อาวุโส, ปญฺจ กปฺปสตานิ อนุสฺสรามี’’ติฯ ภิกฺขู อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อายสฺมา โสภิโต เอวํ วกฺขติ – ‘อหํ, อาวุโส , ปญฺจ กปฺปสตานิ อนุสฺสรามี’ติ! อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อายสฺมา โสภิโต อุลฺลปตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อตฺเถสา, ภิกฺขเว, โสภิตสฺสฯ สา จ โข เอกาเยว ชาติฯ สจฺจํ, ภิกฺขเว, โสภิโต อาหฯ อนาปตฺติ, ภิกฺขเว, โสภิตสฺสาติฯ
จตุตฺถปาราชิกํ สมตฺตํฯ
[233] อุทฺทิฏฺฐา โข อายสฺมนฺโต จตฺตาโร ปาราชิกา ธมฺมา, เยสํ ภิกฺขุ อญฺญตรํ วา อญฺญตรํ วา อาปชฺชิตฺวา น ลภติ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ สํวาสํ, ยถา ปุเร ตถา ปจฺฉา, ปาราชิโก โหติ อสํวาโสฯ ตตฺถายสฺมนฺเต ปุจฺฉามิ – ‘‘กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา’’? ทุติยมฺปิ ปุจฺฉามิ – ‘‘กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา’’? ตติยมฺปิ ปุจฺฉามิ – ‘‘กจฺจิตฺถ ปริสุทฺธา’’? ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามีติฯ
ปาราชิกํ นิฏฺฐิตํฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
เมถุนาทินฺนาทานญฺจ, มนุสฺสวิคฺคหุตฺตริ;
ปาราชิกานิ จตฺตาริ, เฉชฺชวตฺถู อสํสยาติฯ
ปาราชิกกณฺฑํ นิฏฺฐิตํฯ
2. สงฺฆาทิเสสกณฺฑํ
1. สุกฺกวิสฺสฏฺฐิสิกฺขาปทํ
อิเม โข ปนายสฺมนฺโต เตรส สงฺฆาทิเสสา
ธมฺมา อุทฺเทสํ อาคจฺฉนฺติฯ
[234] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา เสยฺยสโก อนภิรโต พฺรหฺมจริยํ จรติฯ โส เตน กิโส โหติ ลูโข ทุพฺพณฺโณ อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต ธมนิสนฺถตคตฺโตฯ อทฺทส โข อายสฺมา อุทายี อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ กิสํ ลูขํ ทุพฺพณฺณํ อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาตํ ธมนิสนฺถตคตฺตํฯ ทิสฺวาน อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ เอตทโวจ – ‘‘กิสฺส ตฺวํ, อาวุโส เสยฺยสก, กิโส ลูโข ทุพฺพณฺโณ อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต ธมนิสนฺถตคตฺโต? กจฺจิ โน ตฺวํ, อาวุโส เสยฺยสก, อนภิรโต พฺรหฺมจริยํ จรสี’’ติ? ‘‘เอวมาวุโส’’ติฯ ‘‘เตน หิ ตฺวํ, อาวุโส เสยฺยสก, ยาวทตฺถํ ภุญฺช ยาวทตฺถํ สุป ยาวทตฺถํ นฺหายฯ ยาวทตฺถํ ภุญฺชิตฺวา ยาวทตฺถํ สุปิตฺวา ยาวทตฺถํ นฺหายิตฺวา ยทา เต อนภิรติ อุปฺปชฺชติ ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติ ตทา หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจหี’’ติฯ ‘‘กิํ นุ โข, อาวุโส, กปฺปติ เอวรูปํ กาตุ’’นฺติ? ‘‘อาม, อาวุโสฯ อหมฺปิ เอวํ กโรมี’’ติฯ
อถ โข อายสฺมา เสยฺยสโก ยาวทตฺถํ ภุญฺชิ ยาวทตฺถํ สุปิ ยาวทตฺถํ นฺหายิฯ ยาวทตฺถํ ภุญฺชิตฺวา ยาวทตฺถํ สุปิตฺวา ยาวทตฺถํ นฺหายิตฺวา ยทา อนภิรติ อุปฺปชฺชติ ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติ ตทา หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจสิ ฯ อถ โข อายสฺมา เสยฺยสโก อปเรน สมเยน วณฺณวา อโหสิ ปีณินฺทฺริโย ปสนฺนมุขวณฺโณ วิปฺปสนฺนฉวิวณฺโณฯ อถ โข อายสฺมโต เสยฺยสกสฺส สหายกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ เอตทโวจุํ – ‘‘ปุพฺเพ โข ตฺวํ, อาวุโส เสยฺยสก, กิโส อโหสิ ลูโข ทุพฺพณฺโณ อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต ธมนิสนฺถตคตฺโตฯ โส ทานิ ตฺวํ เอตรหิ วณฺณวา ปีณินฺทฺริโย ปสนฺนมุขวณฺโณ วิปฺปสนฺนฉวิวณฺโณฯ
กิํ นุ โข ตฺวํ, อาวุโส เสยฺยสก, เภสชฺชํ กโรสี’’ติ? ‘‘น โข อหํ, อาวุโส, เภสชฺชํ กโรมิ ฯ อปิจาหํ ยาวทตฺถํ ภุญฺชามิ ยาวทตฺถํ สุปามิ ยาวทตฺถํ นฺหายามิฯ ยาวทตฺถํ ภุญฺชิตฺวา ยาวทตฺถํ สุปิตฺวา ยาวทตฺถํ นฺหายิตฺวา ยทา เม อนภิรติ อุปฺปชฺชติ ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติ ตทา หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจมี’’ติฯ ‘‘กิํ ปน ตฺวํ, อาวุโส เสยฺยสก, เยเนว หตฺเถน สทฺธาเทยฺยํ ภุญฺชสิ เตเนว หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจสี’’ติ? ‘‘เอวมาวุโส’’ติฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา…เป.… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อายสฺมา เสยฺยสโก หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจสฺสตี’’ติ!
อถ โข เต ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ ปฏิปุจฺฉิ – ‘‘สจฺจํ กิร ตฺวํ, เสยฺยสก, หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจสี’’ติ? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา – ‘‘อนนุจฺฉวิกํ, โมฆปุริส, อนนุโลมิกํ อปฺปติรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํฯ กถญฺหิ นาม ตฺวํ, โมฆปุริส, หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจสฺสสิ! นนุ มยา, โมฆปุริส, อเนกปริยาเยน วิราคาย ธมฺโม เทสิโต โน สราคาย, วิสญฺโญคาย ธมฺโม เทสิโต โน สญฺโญคาย, อนุปาทานาย ธมฺโม เทสิโต โน สอุปาทานาย! ตตฺถ นาม ตฺวํ, โมฆปุริส, มยา วิราคาย ธมฺเม เทสิเต สราคาย เจเตสฺสสิ, วิสญฺโญคาย ธมฺเม เทสิเต สญฺโญคาย เจเตสฺสสิ, อนุปาทานาย ธมฺเม เทสิเต สอุปาทานาย เจเตสฺสสิ! นนุ มยา, โมฆปุริส, อเนกปริยาเยน ราควิราคาย ธมฺโม เทสิโต, มทนิมฺมทนาย ปิปาสวินยาย อาลยสมุคฺฆาตาย วฏฺฏุปจฺเฉทาย ตณฺหกฺขยาย วิราคาย นิโรธาย นิพฺพานาย ธมฺโม เทสิโต? นนุ มยา, โมฆปุริส, อเนกปริยาเยน กามานํ ปหานํ อกฺขาตํ, กามสญฺญานํ ปริญฺญา อกฺขาตา, กามปิปาสานํ ปฏิวินโย อกฺขาโต, กามวิตกฺกานํ สมุคฺฆาโต อกฺขาโต, กามปริฬาหานํ วูปสโม อกฺขาโต? เนตํ, โมฆปุริส, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย, ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวายฯ อถ ขฺเวตํ, โมฆปุริส, อปฺปสนฺนานญฺเจว อปฺปสาทาย, ปสนฺนานญฺจ เอกจฺจานํ อญฺญถตฺตายา’’ติฯ
อถ โข ภควา อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ทุพฺภรตาย…เป.… ‘‘เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ –
‘‘สญฺเจตนิกา สุกฺกวิสฺสฏฺฐิ [วิสฏฺฐิ (สี. สฺยา.)] สงฺฆาทิเสโส’’ติฯ
เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติฯ
[235] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ปณีตโภชนานิ ภุญฺชิตฺวา มุฏฺฐสฺสตี อสมฺปชานา นิทฺทํ โอกฺกมนฺติฯ เตสํ มุฏฺฐสฺสตีนํ อสมฺปชานานํ นิทฺทํ โอกฺกมนฺตานํ สุปินนฺเตน อสุจิ มุจฺจติฯ เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ – ‘‘ภควตา สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ – ‘สญฺเจตนิกา สุกฺกวิสฺสฏฺฐิ สงฺฆาทิเสโส’ติฯ อมฺหากญฺจ สุปินนฺเตน อสุจิ มุจฺจติฯ อตฺถิ เจตฺถ เจตนา ลพฺภติฯ กจฺจิ นุ โข มยํ สงฺฆาทิเสสํ อาปตฺติํ อาปนฺนา’’ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อตฺเถสา, ภิกฺขเว, เจตนา; สา จ โข อพฺโพหาริกาติฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ –
[236] ‘‘สญฺเจตนิกา สุกฺกวิสฺสฏฺฐิ อญฺญตฺร สุปินนฺตา สงฺฆาทิเสโส’’ติฯ
[237] สญฺเจตนิกาติ ชานนฺโต สญฺชานนฺโต เจจฺจ อภิวิตริตฺวา วีติกฺกโมฯ
สุกฺกนฺติ ทส สุกฺกานิ – นีลํ ปีตกํ โลหิตกํ โอทาตํ ตกฺกวณฺณํ ทกวณฺณํ เตลวณฺณํ ขีรวณฺณํ ทธิวณฺณํ สปฺปิวณฺณํฯ
วิสฺสฏฺฐีติ ฐานโต จาวนา วุจฺจติ วิสฺสฏฺฐีติฯ
อญฺญตฺร สุปินนฺตาติ ฐเปตฺวา สุปินนฺตํฯ
สงฺฆาทิเสโสติ สงฺโฆว ตสฺสา อาปตฺติยา ปริวาสํ เทติ, มูลาย ปฏิกสฺสติ, มานตฺตํ เทติ , อพฺเภติ; น สมฺพหุลา, น เอกปุคฺคโลฯ เตน วุจฺจติ – ‘‘สงฺฆาทิเสโส’’ติฯ ตสฺเสว อาปตฺตินิกายสฺส นามกมฺมํ อธิวจนํฯ เตนปิ วุจฺจติ – ‘‘สงฺฆาทิเสโส’’ติฯ
อชฺฌตฺตรูเป โมเจติ, พหิทฺธารูเป โมเจติ, อชฺฌตฺตพหิทฺธารูเป โมเจติ, อากาเส กฏิํ กมฺเปนฺโต โมเจติ; ราคูปตฺถมฺเภ โมเจติ, วจฺจูปตฺถมฺเภ โมเจติ, ปสฺสาวูปตฺถมฺเภ โมเจติ, วาตูปตฺถมฺเภ โมเจติ , อุจฺจาลิงฺคปาณกทฏฺฐูปตฺถมฺเภ โมเจติ; อาโรคฺยตฺถาย โมเจติ, สุขตฺถาย โมเจติ, เภสชฺชตฺถาย โมเจติ, ทานตฺถาย โมเจติ, ปุญฺญตฺถาย โมเจติ, ยญฺญตฺถาย โมเจติ, สคฺคตฺถาย โมเจติ, พีชตฺถาย โมเจติ, วีมํสตฺถาย โมเจติ, ทวตฺถาย โมเจติ; นีลํ โมเจติ, ปีตกํ โมเจติ, โลหิตกํ โมเจติ, โอทาตํ โมเจติ, ตกฺกวณฺณํ โมเจติ, ทกวณฺณํ โมเจติ, เตลวณฺณํ โมเจติ, ขีรวณฺณํ โมเจติ, ทธิวณฺณํ โมเจติ, สปฺปิวณฺณํ โมเจติฯ
[238] อชฺฌตฺตรูเปติ อชฺฌตฺตํ อุปาทินฺเน [อุปาทิณฺเณ (สี. ก.)] รูเปฯ
พหิทฺธารูเปติ พหิทฺธา อุปาทินฺเน วา อนุปาทินฺเน วาฯ
อชฺฌตฺตพหิทฺธารูเปติ ตทุภเยฯ
อากาเส กฏิํ กมฺเปนฺโตติ อากาเส วายมนฺตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติฯ
ราคูปตฺถมฺเภติ ราเคน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติฯ
วจฺจูปตฺถมฺเภติ วจฺเจน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติฯ
ปสฺสาวูปตฺถมฺเภติ ปสฺสาเวน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติฯ
วาตูปตฺถมฺเภติ วาเตน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติฯ
อุจฺจาลิงฺคปาณกทฏฺฐูปตฺถมฺเภติ อุจฺจาลิงฺคปาณกทฏฺเฐน องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติฯ
[239] อาโรคฺยตฺถายาติ อโรโค ภวิสฺสามิฯ
สุขตฺถายาติ สุขํ เวทนํ อุปฺปาเทสฺสามิฯ
เภสชฺชตฺถายาติ เภสชฺชํ ภวิสฺสติฯ
ทานตฺถายาติ ทานํ ทสฺสามิฯ
ปุญฺญตฺถายาติ ปุญฺญํ ภวิสฺสติฯ
ยญฺญตฺถายาติ ยญฺญํ ยชิสฺสามิฯ
สคฺคตฺถายาติ สคฺคํ คมิสฺสามิฯ
พีชตฺถายาติ พีชํ ภวิสฺสติฯ
วีมํสตฺถายาติ นีลํ ภวิสฺสติ, ปีตกํ ภวิสฺสติ, โลหิตกํ ภวิสฺสติ, โอทาตํ ภวิสฺสติ, ตกฺกวณฺณํ ภวิสฺสติ, ทกวณฺณํ ภวิสฺสติ, เตลวณฺณํ ภวิสฺสติ, ขีรวณฺณํ ภวิสฺสติ, ทธิวณฺณํ ภวิสฺสติ, สปฺปิวณฺณํ ภวิสฺสตีติฯ
ทวตฺถายาติ ขิฑฺฑาธิปฺปาโยฯ
[240] อชฺฌตฺตรูเป เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
พหิทฺธารูเป เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อชฺฌตฺตพหิทฺธารูเป เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อากาเส กฏิํ กมฺเปนฺโต เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ราคูปตฺถมฺเภ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
วจฺจูปตฺถมฺเภ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปสฺสาวูปตฺถมฺเภ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
วาตูปตฺถมฺเภ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อุจฺจาลิงฺคปาณกทฏฺฐูปตฺถมฺเภ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อาโรคฺยตฺถาย เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สุขตฺถาย…เป.… เภสชฺชตฺถาย… ทานตฺถาย… ปุญฺญตฺถาย… ยญฺญตฺถาย… สคฺคตฺถาย… พีชตฺถาย… วีมํสตฺถาย… ทวตฺถาย เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
นีลํ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส ฯ
ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สุทฺธิกํ นิฏฺฐิตํฯ
อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อาโรคฺยตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ…เป.… อาโรคฺยตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ… อาโรคฺยตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ… อาโรคฺยตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ… อาโรคฺยตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ… อาโรคฺยตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ… อาโรคฺยตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ… อาโรคฺยตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เอกมูลกสฺส ขณฺฑจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ
[241] สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สุขตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ…เป.… สุขตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ… สุขตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ… สุขตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ… สุขตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ… สุขตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ… สุขตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สุขตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
[242] เภสชฺชตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ…เป.… เภสชฺชตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ… เภสชฺชตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ… เภสชฺชตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ… เภสชฺชตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ… เภสชฺชตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ… เภสชฺชตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เภสชฺชตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ…เป.… เภสชฺชตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทานตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ…เป.… ทานตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ… ทานตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ… ทานตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ… ทานตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ… ทานตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทานตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ…เป.… ทานตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ… ทานตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปุญฺญตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ…เป.… ปุญฺญตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ… ปุญฺญตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ… ปุญฺญตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ… ปุญฺญตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปุญฺญตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ…เป.… ปุญฺญตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ… ปุญฺญตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ… ปุญฺญตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ยญฺญตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ…เป.… ยญฺญตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ… ยญฺญตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ … ยญฺญตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ยญฺญตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ…เป.… ยญฺญตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ… ยญฺญตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ… ยญฺญตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ… ยญฺญตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สคฺคตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ…เป.… สคฺคตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ… สคฺคตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สคฺคตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ…เป.… สคฺคตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ… สคฺคตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ… สคฺคตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ… สคฺคตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ… สคฺคตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
พีชตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ…เป.… พีชตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
พีชตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ…เป.… พีชตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ… พีชตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ… พีชตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ… พีชตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ… พีชตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ… พีชตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
วีมํสตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
วีมํสตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ…เป.… วีมํสตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ… วีมํสตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ… วีมํสตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ… วีมํสตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ… วีมํสตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ… วีมํสตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ… วีมํสตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทวตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ…เป.… ทวตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ… ทวตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ… ทวตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ… ทวตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ… ทวตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ… ทวตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ… ทวตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ… ทวตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เอกมูลกสฺส พทฺธจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ
อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.… อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทุมูลกสฺส ขณฺฑจกฺกํฯ
สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.… สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ…เป.… สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทุมูลกสฺส พทฺธจกฺกํ สํขิตฺตํฯ
วีมํสตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ อาโรคฺยตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ วีมํสตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทุมูลกํ นิฏฺฐิตํฯ
ติมูลกมฺปิ จตุมูลกมฺปิ ปญฺจมูลกมฺปิ ฉมูลกมฺปิ สตฺตมูลกมฺปิ อฏฺฐมูลกมฺปิ นวมูลกมฺปิ เอวเมว วิตฺถาเรตพฺพํฯ
อิทํ สพฺพมูลกํฯ
[243] อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สพฺพมูลกํ นิฏฺฐิตํฯ
[244] นีลญฺจ ปีตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
นีลญฺจ โลหิตกญฺจ…เป.… นีลญฺจ โอทาตญฺจ… นีลญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… นีลญฺจ ทกวณฺณญฺจ… นีลญฺจ เตลวณฺณญฺจ… นีลญฺจ ขีรวณฺณญฺจ… นีลญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… นีลญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจตฺติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เอกมูลกสฺส ขณฺฑจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ
[245] ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปีตกญฺจ โอทาตญฺจ…เป.… ปีตกญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… ปีตกญฺจ ทกวณฺณญฺจ… ปีตกญฺจ เตลวณฺณญฺจ… ปีตกญฺจ ขีรวณฺณญฺจ… ปีตกญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… ปีตกญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปีตกญฺจ นีลญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เอกมูลกสฺส พทฺธจกฺกํฯ
[246] โลหิตกญฺจ โอทาตญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
โลหิตกญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ…เป.… โลหิตกญฺจ ทกวณฺณญฺจ… โลหิตกญฺจ เตลวณฺณญฺจ… โลหิตกญฺจ ขีรวณฺณญฺจ… โลหิตกญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… โลหิตกญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
โลหิตกญฺจ นีลญฺจ…เป.… โลหิตกญฺจ ปีตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
โอทาตญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ…เป.… โอทาตญฺจ ทกวณฺณญฺจ… โอทาตญฺจ เตลวณฺณญฺจ… โอทาตญฺจ ขีรวณฺณญฺจ… โอทาตญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… โอทาตญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
โอทาตญฺจ นีลญฺจ…เป.… โอทาตญฺจ ปีตกญฺจ… โอทาตญฺจ โลหิตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ตกฺกวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ…เป.… ตกฺกวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ… ตกฺกวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ… ตกฺกวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… ตกฺกวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ตกฺกวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… ตกฺกวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… ตกฺกวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… ตกฺกวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทกวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ…เป.… ทกวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ… ทกวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… ทกวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทกวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… ทกวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… ทกวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… ทกวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… ทกวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ , อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เตลวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ…เป.… เตลวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… เตลวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เตลวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… เตลวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… เตลวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… เตลวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… เตลวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… เตลวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ขีรวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ…เป.… ขีรวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ขีรวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… ขีรวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทธิวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… ทธิวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สปฺปิวณฺณญฺจ นีลญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สปฺปิวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ…เป.… สปฺปิวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ … สปฺปิวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เอกมูลกสฺส พทฺธจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ
นีลญฺจ ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.… นีลญฺจ ปีตกญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทุมูลกสฺส ขณฺฑจกฺกํฯ
ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ โอทาตญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.… ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ…เป.… ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ นีลญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทุมูลกสฺส พทฺธจกฺกํ สํขิตฺตํฯ
ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ นีลญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.… ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทุมูลกํ นิฏฺฐิตํฯ
ติมูลกมฺปิ จตุมูลกมฺปิ ปญฺจมูลกมฺปิ ฉมูลกมฺปิ สตฺตมูลกมฺปิ อฏฺฐมูลกมฺปิ นวมูลกมฺปิ เอวเมว วิตฺถาเรตพฺพํฯ
อิทํ สพฺพมูลกํฯ
[247] นีลญฺจ ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ โอทาตญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สพฺพมูลกํ นิฏฺฐิตํฯ
[248] อาโรคฺยตฺถญฺจ นีลญฺจ [อาโรคฺยตฺถํ นีลํ (?)] เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ นีลญฺจ ปีตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ นีลญฺจ ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อุภโต วฑฺฒกํ เอวเมว วฑฺเฒตพฺพํฯ
อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ นีลญฺจ ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ โอทาตญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
มิสฺสกจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ
[249] นีลํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ปีตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
นีลํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โลหิตกํ…เป.… โอทาตํ … ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ขณฺฑจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ
[250] ปีตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โลหิตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปีตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โอทาตํ…เป.… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
พทฺธจกฺกมูลํ สํขิตฺตํฯ
[251] สปฺปิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ นีลํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สปฺปิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ปีตกํ…เป.… โลหิตกํ… โอทาตํ … ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
กุจฺฉิจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ
[252] ปีตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ นีลํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
โลหิตกํ…เป.… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ นีลํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ปฐมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[253] โลหิตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ปีตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
โอทาตํ…เป.… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ
… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ปีตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ทุติยํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[254] โอทาตํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โลหิตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ตกฺกวณฺณํ…เป.… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ…
สปฺปิวณฺณํ… นีลํ … ปีตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โลหิตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ตติยํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[255] ตกฺกวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โอทาตํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทกวณฺณํ…เป.… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ… ปีตกํ… โลหิตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โอทาตํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส จตุตฺถํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[256] ทกวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ตกฺกวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เตลวณฺณํ …เป.… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีล…
ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ตกฺกวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ปญฺจมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[257] เตลวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ทกวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ขีรวณฺณํ…เป.… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ … ปีตกํ… โลหิตกํ…
โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ทกวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ฉฏฺฐํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[258] ขีรวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ เตลวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทธิวณฺณํ…เป.… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ… ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ เตลวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส สตฺตมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[259] ทธิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ขีรวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สปฺปิวณฺณํ…เป.… นีลํ… ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ขีรวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส อฏฺฐมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[260] สปฺปิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ทธิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
นีลํ…เป.… ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ทธิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส นวมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
[261] นีลํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ สปฺปิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปีตกํ …เป.… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ … เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ สปฺปิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ทสมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ
ปิฏฺฐิจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ
[262] เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เจเตติ อุปกฺกมติ น มุจฺจติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสฯ
เจเตติ น อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ
เจเตติ น อุปกฺกมติ น มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ
น เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ
น เจเตติ อุปกฺกมติ น มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ
น เจเตติ น อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ
น เจเตติ น อุปกฺกมติ น มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ
อนาปตฺติ สุปินนฺเตน, นโมจนาธิปฺปายสฺส, อุมฺมตฺตกสฺส, ขิตฺตจิตฺตสฺส, เวทนาฏฺฏสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ
วินีตวตฺถุอุทฺทานคาถา
สุปิโนจฺจารปสฺสาโว , วิตกฺกุณฺโหทเกน จ;
เภสชฺชํ กณฺฑุวํ มคฺโค, วตฺถิ ชนฺตาฆรุปกฺกโม [ชนฺตคฺคุปกฺกโม (สี.), ชนฺตาฆรํ อูรุ (สฺยา.)]ฯ
สามเณโร จ สุตฺโต จ, อูรุ มุฏฺฐินา ปีฬยิ;
อากาเส ถมฺภํ นิชฺฌายิ, ฉิทฺทํ กฏฺเฐน ฆฏฺฏยิฯ
โสโต อุทญฺชลํ ธาวํ, ปุปฺผาวลิยํ โปกฺขรํ;
วาลิกา กทฺทมุสฺเสโก [กทฺทโมเสโก (?)], สยนงฺคุฏฺฐเกน จาติฯ
