พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
ฌานปัจจัยและมัคคปัจจัย
[67] สภาวธรรมที่เป็นกุศลอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะฌานปัจจัย
... เพราะมัคคปัจจัย
(ฌานปัจจัยและมัคคปัจจัยเหมือนกับเหตุปัจจัย)
สัมปยุตตปัจจัย
[68] สภาวธรรมที่เป็นกุศลอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะสัมปยุตต-
ปัจจัย ได้แก่ ... อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นกุศล ... (สัมปยุตตปัจจัยเหมือนกับ
อารัมมณปัจจัย)
วิปปยุตตปัจจัย
[69] สภาวธรรมที่เป็นกุศลอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตต-
ปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นกุศลเกิดขึ้น ขันธ์ 1 อาศัยขันธ์ 3 เกิดขึ้น
ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (1)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตต-
ปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ที่เป็นกุศลเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปอาศัย
ขันธ์เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (2)
สภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้น
เพราะวิปปยุตตปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 1 ที่เป็น
กุศลเกิดขึ้น ขันธ์ 1 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 3 เกิดขึ้น ขันธ์ 2 และ
จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตต-
ปัจจัย จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (3)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตต-
ปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอกุศลเกิดขึ้น ขันธ์ 1 อาศัยขันธ์ 3 เกิดขึ้น
ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (1)
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตต-
ปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ที่เป็นอกุศลเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปอาศัย
ขันธ์เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (2)
สภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลเกิด
ขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 1 ที่เป็น
อกุศลเกิดขึ้น ขันธ์ 1 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 3 เกิดขึ้น ขันธ์ 2 และ
จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตต-
ปัจจัย จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (3)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตเกิดขึ้นเพราะ
วิปปยุตตปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอัพยากต-
วิบากและที่เป็นอัพยากตกิริยาเกิดขึ้น ขันธ์ 1 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 3
เกิดขึ้น ขันธ์ 2 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิด
ขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย
ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 3 และกฏัตตารูปอาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอัพยากตวิบากเกิดขึ้น
ขันธ์ 1 และกฏัตตารูปอาศัยขันธ์ 3 เกิดขึ้น ขันธ์ 2 และกฏัตตารูปอาศัยขันธ์ 2
เกิดขึ้น ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย กฏัตตารูปอาศัยขันธ์เกิด
ขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย หทัยวัตถุอาศัยขันธ์เกิดขึ้น ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้น
ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย หทัยวัตถุอาศัยขันธ์เกิดขึ้นเพราะ
วิปปยุตตปัจจัย มหาภูตรูป 3 อาศัยมหาภูตรูป 1 เกิดขึ้น มหาภูตรูป 1 อาศัย
มหาภูตรูป 3 เกิดขึ้น มหาภูตรูป 2 อาศัยมหาภูตรูป 2 เกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูป
และกฏัตตารูปที่เป็นอุปาทายรูปอาศัยมหาภูตรูปเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปและ
กฏัตตารูปที่เป็นอุปาทายรูปอาศัยขันธ์เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (1)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤต
เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ที่เป็นกุศลและอาศัย
มหาภูตรูปเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (1)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่เป็นอัพยากฤต
เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ที่เป็นอกุศลและ
อาศัยมหาภูตรูปเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์เกิดขึ้นเพราะวิปปยุตตปัจจัย (1)
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
อัตถิปัจจัย
[70] สภาวธรรมที่เป็นกุศลอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะอัตถิปัจจัย
ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นกุศลเกิดขึ้น (ย่อ) (อัตถิปัจจัยเหมือนกับ
สหชาตปัจจัย)
นัตถิปัจจัยและวิคตปัจจัย
[71] สภาวธรรมที่เป็นกุศลอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะนัตถิปัจจัย
เพราะวิคตปัจจัย (นัตถิปัจจัยและวิคตปัจจัยเหมือนกับอารัมมณปัจจัย)
อวิคตปัจจัย
[72] สภาวธรรมที่เป็นกุศลอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะอวิคตปัจจัย
ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นกุศลเกิดขึ้น (อวิคตปัจจัยเหมือนกับสหชาตปัจจัย)
(ผู้สาธยายพึงขยายปัจจัย 23 เหล่านี้ให้พิสดาร)
1. ปัจจยานุโลม 2. สังขยาวาร
คณนเหตุมูลกนัย
[73] เหตุปัจจัย มี 9 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 9 วาระ
อนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
สมนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
สหชาตปัจจัย มี 9 วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี 3 วาระ
นิสสยปัจจัย มี 9 วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
ปุเรชาตปัจจัย มี 3 วาระ
อาเสวนปัจจัย มี 3 วาระ
กัมมปัจจัย มี 9 วาระ
วิปากปัจจัย มี 1 วาระ
อาหารปัจจัย มี 9 วาระ
อินทรียปัจจัย มี 9 วาระ
ฌานปัจจัย มี 9 วาระ
มัคคปัจจัย มี 9 วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี 9 วาระ
อัตถิปัจจัย มี 9 วาระ
นัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
วิคตปัจจัย มี 3 วาระ
อวิคตปัจจัย มี 9 วาระ
ทุกนัย
[74] อารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี 3 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 9 วาระ
อนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
สมนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
สหชาตปัจจัย มี 9 วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี 3 วาระ
นิสสยปัจจัย มี 9 วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี 3 วาระ
อาเสวนปัจจัย มี 3 วาระ
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
กัมมปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี 9 วาระ
วิปากปัจจัย มี 1 วาระ
อาหารปัจจัย มี 9 วาระ
อินทรียปัจจัย มี 9 วาระ
ฌานปัจจัย มี 9 วาระ
มัคคปัจจัย มี 9 วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี 9 วาระ
อัตถิปัจจัย มี 9 วาระ
นัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
วิคตปัจจัย มี 3 วาระ
อวิคตปัจจัย มี 9 วาระ
ติกนัย
[75] อธิปติปัจจัย กับเหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
อนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
สมนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
สหชาตปัจจัย " มี 3 วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี 3 วาระ
นิสสยปัจจัย มี 3 วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี 3 วาระ
อาเสวนปัจจัย มี 3 วาระ
กัมมปัจจัย มี 3 วาระ
วิปากปัจจัย มี 1 วาระ
อาหารปัจจัย มี 3 วาระ
อินทรียปัจจัย มี 3 วาระ
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
ฌานปัจจัย กับเหตุปัจจัยและอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
มัคคปัจจัย มี 3 วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
อัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
นัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
วิคตปัจจัย มี 3 วาระ
อวิคตปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
ทวาทสกนัย
[76] กัมมปัจจัย กับเหตุปัจจัย อารัมมณปัจจัย อธิปติปัจจัย อนันตรปัจจัย
สมนันตรปัจจัย สหชาตปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย นิสสยปัจจัย อุปนิสสยปัจจัย
ปุเรชาตปัจจัย และอาเสวนปัจจัย มี 3 วาระ
อาหารปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
อินทรียปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
ฌานปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
มัคคปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
สัมปยุตตปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
อัตถิปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
นัตถิปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
วิคตปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ
อวิคตปัจจัย กับ ฯลฯ มี 3 วาระ ฯลฯ
พาวีสกนัย
[77] อวิคตปัจจัย กับเหตุปัจจัย อารัมมณปัจจัย ฯลฯ อาเสวนปัจจัย
กัมมปัจจัย อาหารปัจจัย อินทรียปัจจัย ฌานปัจจัย มัคคปัจจัย สัมปยุตตปัจจัย
วิปปยุตตปัจจัย อัตถิปัจจัย นัตถิปัจจัย และวิคตปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
เตรสกนัย
[78] อาหารปัจจัย กับเหตุปัจจัย อารัมมณปัจจัย ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย
กัมมปัจจัย และวิปากปัจจัย มี 1 วาระ
อินทรียปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ
ฌานปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ
มัคคปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ
สัมปยุตตปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ
อัตถิปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ
นัตถิปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ
วิคตปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ
อวิคตปัจจัย กับ ฯลฯ มี 1 วาระ ฯลฯ
พาวีสกนัย
[79] อวิคตปัจจัย กับเหตุปัจจัย อารัมมณปัจจัย ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย
กัมมปัจจัย วิปากปัจจัย อาหารปัจจัย อินทรียปัจจัย ฌานปัจจัย มัคคปัจจัย
สัมปยุตตปัจจัย วิปปยุตตปัจจัย อัตถิปัจจัย นัตถิปัจจัย และวิคตปัจจัย มี 1 วาระ
การนับวาระ มีเหตุปัจจัยเป็นมูล จบ
ทุกนัยมีอารัมมณปัจจัยเป็นต้น
(ปัจจัยทั้งปวงกับปัจจัยที่ตั้งอยู่ในอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ เท่านั้น)
[80] เหตุปัจจัย กับอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
เหตุปัจจัย กับอธิปติปัจจัย มี 9 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับอนันตรปัจจัยและสมนันตรปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับสหชาตปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับอัญญมัญญปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับนิสสยปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับอุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับปุเรชาตปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
อาเสวนทุกนัย
[81] เหตุปัจจัย กับอาเสวนปัจจัย มี 3 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 3 วาระ
อนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
สมนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
สหชาตปัจจัย มี 3 วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี 3 วาระ
นิสสยปัจจัย มี 3 วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี 3 วาระ
กัมมปัจจัย มี 3 วาระ
อาหารปัจจัย มี 3 วาระ
อินทรียปัจจัย มี 3 วาระ
ฌานปัจจัย มี 3 วาระ
มัคคปัจจัย มี 3 วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
วิปปยุตตปัจจัย กับอาเสวนปัจจัย มี 3 วาระ
อัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
นัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
วิคตปัจจัย มี 3 วาระ
อวิคตปัจจัย มี 3 วาระ
(ปัจจัยที่มีอาเสวนปัจจัยเป็นมูลไม่มีวิปากปัจจัย)
กัมมทุกนัย
[82] เหตุปัจจัย กับกัมมปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
วิปากทุกนัย
[83] เหตุปัจจัย กับวิปากปัจจัย มี 1 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 1 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 1 วาระ
อนันตรปัจจัย มี 1 วาระ
สมนันตรปัจจัย มี 1 วาระ
สหชาตปัจจัย มี 1 วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี 1 วาระ
นิสสยปัจจัย มี 1 วาระ
อุปนิสสยปัจจัย มี 1 วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี 1 วาระ
กัมมปัจจัย มี 1 วาระ
อาหารปัจจัย มี 1 วาระ
อินทรียปัจจัย มี 1 วาระ
ฌานปัจจัย มี 1 วาระ
มัคคปัจจัย มี 1 วาระ
สัมปยุตตปัจจัย มี 1 วาระ
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
วิปปยุตตปัจจัย กับวิปากปัจจัย มี 1 วาระ
อัตถิปัจจัย มี 1 วาระ
นัตถิปัจจัย มี 1 วาระ
วิคตปัจจัย มี 1 วาระ
อวิคตปัจจัย " มี 1 วาระ
(ปัจจัยที่มีวิปากปัจจัยเป็นมูลไม่มีอาเสวนปัจจัย)
ทุกนัยมีอาหารปัจจัยเป็นต้น
[84] เหตุปัจจัย กับอาหารปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับอินทรียปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับฌานปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับมัคคปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับสัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับวิปปยุตตปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับอัตถิปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับนัตถิปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
เหตุปัจจัย กับวิคตปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
อวิคตทุกนัย
[85] เหตุปัจจัย กับอวิคตปัจจัย มี 9 วาระ
อารัมมณปัจจัย " มี 3 วาระ
อธิปติปัจจัย " มี 9 วาระ ฯลฯ
นัตถิปัจจัย " มี 3 วาระ
วิคตปัจจัย " มี 3 วาระ
(ผู้สาธยายพึงทำปัจจัยแต่ละอย่างให้เป็นมูลแล้วนับดูเถิด)
อนุโลม จบ
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 1. กุสลติกะ 1. ปฏิจจวาร
2. ปัจจยปัจจนียะ 1. วิภังควาร
ปัจจนียะ นเหตุปัจจัย
[86] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลเกิดขึ้นเพราะ
นเหตุปัจจัย ได้แก่ โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาและที่สหรคตด้วยอุทธัจจะอาศัยขันธ์
ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาและที่สหรคตด้วยอุทธัจจะเกิดขึ้น (1)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตเกิดขึ้นเพราะ
นเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอเหตุกะซึ่งเป็น
อัพยากตวิบากและที่เป็นอัพยากตกิริยาเกิดขึ้น ขันธ์ 1 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัย
ขันธ์ 3 เกิดขึ้น ขันธ์ 2 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ
ที่เป็นอเหตุกะ1 ขันธ์ 3 และกฏัตตารูปอาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอัพยากตวิบากเกิดขึ้น
ขันธ์ 1 และกฏัตตารูปอาศัยขันธ์ 3 เกิดขึ้น ขันธ์ 2 และกฏัตตารูปอาศัย
ขันธ์ 2 เกิดขึ้น หทัยวัตถุอาศัยขันธ์เกิดขึ้น ขันธ์อาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้น มหา-
ภูตรูป 3 อาศัยมหาภูตรูป 1 เกิดขึ้น มหาภูตรูป 1 อาศัยมหาภูตรูป 3 เกิดขึ้น
มหาภูตรูป 2 อาศัยมหาภูตรูป 2 เกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปและกฏัตตารูปที่เป็น
อุปาทายรูปอาศัยมหาภูตรูปเกิดขึ้น... ที่เป็นภายนอก... ที่มีอาหารเป็นสมุฏฐาน...
ที่มีอุตุเป็นสมุฏฐาน... สำหรับเหล่าอสัญญสัตตพรหม มหาภูตรูป 3 อาศัยมหา-
ภูตรูป 1 เกิดขึ้น มหาภูตรูป 1 อาศัยมหาภูตรูป 3 เกิดขึ้น มหาภูตรูป 2 อาศัย
มหาภูตรูป 2 เกิดขึ้น กฏัตตารูปที่เป็นอุปาทายรูปอาศัยมหาภูตรูปเกิดขึ้น (1)
นอารัมมณปัจจัย
[87] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะ
นอารัมมณปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ที่เป็นกุศลเกิดขึ้น (1)
สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอกุศลเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณ-
ปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ที่เป็นอกุศลเกิดขึ้น (1)
เชิงอรรถ :
1 ได้แก่ อุเปกขาสันตีรณจิต 2 ขณะทำหน้าที่ปฏิสนธิของทุคคติอเหตุกบุคคลและสุคติอเหตุกบุคคลใน
กามภูมิ
