พระวินัยปิฎก มหาวรรค [7. กฐินขันธกะ] 200. ปลิโพธาปลิโพธกถา
200. ปลิโพธาปลิโพธกถา
ว่าด้วยปลิโพธและอปลิโพธ
ปลิโพธ 2 อย่าง1
[325] ภิกษุทั้งหลาย กฐินมีปลิโพธ 2 อย่าง มีอปลิโพธ 2 อย่าง
ภิกษุทั้งหลาย ปลิโพธ 2 อย่าง คือ
1. อาวาสปลิโพธ (ความกังวลในอาวาสเพราะคิดจะกลับมา)
2. จีวรปลิโพธ (ความกังวลในจีวรเพราะยังไม่ได้ทำจีวรหรือทำยังไม่เสร็จ)
ภิกษุทั้งหลาย อาวาสปลิโพธ คือ ในกรณีนี้ ภิกษุยังอยู่ในอาวาสนั้น หรือ
หลีกไปแต่ผูกใจว่า จะกลับ อย่างนี้ชื่อว่าอาวาสปลิโพธ
ภิกษุทั้งหลาย จีวรปลิโพธ คือ ในกรณีนี้ ภิกษุยังไม่ได้ทำจีวรหรือทำ
จีวรค้างไว้ หรือความหวังว่าจะได้จีวรยังไม่สิ้นสุดลง อย่างนี้ชื่อว่าจีวรปลิโพธ
ภิกษุทั้งหลาย กฐินมีปลิโพธ 2 อย่างนี้แหละ
ภิกษุทั้งหลาย กฐินมีอปลิโพธ 2 อย่าง คือ
1. อาวาสอปลิโพธ (ไม่มีความกังวลในอาวาส)
2. จีวรอปลิโพธ (ไม่มีความกังวลในจีวร)
ภิกษุทั้งหลาย อาวาสอปลิโพธ คือ ในกรณีนี้ ภิกษุหลีกไปจากอาวาส
นั้น สละ คาย ปล่อยวาง ไม่ผูกใจ คิดว่า จะไม่กลับมา อย่างนี้ชื่อว่าอาวาส
อปลิโพธ
เชิงอรรถ :
1 ปลิโพธ ในทางพระวินัย หมายถึงความกังวลที่เป็นเหตุให้กฐินยังไม่เดาะ คือยังรักษาอานิสงส์กฐินและ
เขตแห่งจีวรกาล ตามกำหนดไว้ได้ ถ้าภิกษุหลีกไปโดยคิดว่า จะไม่กลับมาอีก จีวรปลิโพธขาดก่อน
ในขณะที่อยู่ภายในสีมานั่นเอง อาวาสปลิโพธขาดในขณะเมื่อก้าวล่วงสีมาไปแล้ว (วิ.อ. 3/311/198)
