จิต และสัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ.
ในปฏิสนธิขณะ พึงกระทำทั้ง 2 นัย.
7. อัชฌัตติกธรรม อาศัยอัชฌัตติกธรรม และ
พาหิรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
คือ ในปฏิสนธิขณะ อัชฌัตติกกฏัตตารูป อาศัยจิตและสัมปยุตตขันธ์
ทั้งหลาย.
8. พาหิรธรรม อาศัยอัชฌัตติกธรรม และพาหิร-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
คือ ขันธ์ 2 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นพาหิรธรรม
และจิต ฯลฯ ขันธ์ 2.
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยจิตและมหาภูตรูปทั้งหลาย.
ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นพาหิรธรรม อาศัยจิตและหทยวัตถุ.
ในปฏิสนธิขณะ พึงทำทั้ง 3 นัย.
9. อัชฌัตติกธรรม และพาหิรธรรม อาศัยอัชฌัต-
ติกธรรม และพาหิรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
คือ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 2 และอัชฌัตติกะและพาหิรกฏัตตารูป
อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นพาหิรธรรม และจิต ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2.

2. อารัมมณปัจจัย

[267] 1. อัชฌัตติกธรรม อาศัยอัชฌัตติกธรรม เกิดขึ้น
เพราะอารัมมณปัจจัย

คือ จักขุวิญญาณ อาศัยจักขายตนะ ฯลฯ กายายตนะ.
2. พาหิรธรรม อาศัยอัชฌัตติกธรรม เกิดขึ้น
เพราะอารัมมณปัจจัย
คือ ขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยจักขุวิญญาณ อาศัยจักขายตนะ และ
จักขุวิญญาณ ฯลฯ กายายตนะ. สัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย อาศัยจิต.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
3. อัชฌัตติกธรรม และพาหิรธรรม อาศัยอัชฌัต-
ติกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย
คือ จักขุวิญญาณ และสัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย อาศัยจักขายตนะ
ฯลฯ กายายตนะ.
4. พาหิรธรรม อาศัยพาหิรธรรม เกิดขึ้น เพราะ
อารัมมณปัจจัย
คือ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นพาหิรธรรม ฯลฯ ขันธ์ 2.
ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นพาหิรธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
5. อัชฌัตติกธรรม อาศัยพาหิรธรรม เกิดขึ้น
เพราะอารัมมณปัจจัย
คือ จิต อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นพาหิรธรรม จิตอาศัยหทยวัตถุ.
ในปฏิสนธิขณะ พึงทำทั้ง 2 นัย.
6. อัชฌัตติกธรรม และพาหิรธรรม อาศัยพาหิร-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

คือ จิตและสัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ.
ในปฏิสนธิขณะ มี 1 นัย.
7. อัชฌัตติกธรรม อาศัยอัชฌัตติกธรรม และ
พาหิรธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย
คือ จักขุวิญญาณ อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสหรคตด้วยจักขุวิญญาณ
และจักขายตนะ ฯลฯ ที่สหรคตด้วยกายวิญญาณ ฯลฯ
8. พาหิรธรรม อาศัยอัชฌัตติกธรรม และพาหิร-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย
คือ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 1 ที่สหรคตด้วยจักขุวิญญาณ, จักขายตนะ
และจักขุวิญญาณ ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ อาศัยขันธ์ 1 ที่สหรคตด้วยกาย-
วิญญาณ ฯลฯ
ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นพาหิรพาธรรม และจิต, ขันธ์ 2 ฯลฯ
ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นพาหิรธรรม อาศัยจิตและหทยวัตถุ.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
พึงทำทั้ง 2 นัย.
9. อัชฌัตติกธรรม และพาหิรธรรม อาศัยอัชฌัต-
ติกธรรม และพาหิรธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย
คือ ขันธ์ 2 และจักขุวิญญาณ อาศัยขันธ์ 1 ที่สหรคตด้วยจักขุ-
วิญญาณ และจักขายตนะ ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[268] ในเหตุปัจจัย มี 9 วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี 9 วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี 5 วาระ ในอนันตรปัจจัย มี 9 วาระ ในสมนันตรปัจจัย
มี 9 วาระ ในสหชาตปัจจัย มี 9 วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี 9 วาระ
ในนิสสยปัจจัย มี 9 วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี 9 วาระ ในปุเรชาตปัจจัย
มี 9 วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี 9 วาระ ในกัมมปัจจัย มี 9 วาระ ใน
ปัจจัยทั้งปวง มี 9 วาระ ในอวิคตปัจจัย มี 9 วาระ.

ปัจจนียนัย

1. นเหตุปัจจัย

[269] 1. อัชฌัตติกธรรม อาศัยอัชฌัตติกธรรม
เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
คือ ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ อัชฌัตติกกฏัตตารูป อาศัยจิต, จักขุ-
วิญญาณ อาศัยจักขายตนะ ฯลฯ
พึงทำแม้ทั้ง 9 วาระอย่างนี้ พึงบวกปัญจวิญญาณ เข้าไปด้วย มี 3
นัย เหมือนกับ โมหะ.

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[270] ในนเหตุปัจจัย มี 9 วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี 9 วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี 9 วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี 9 วาระ ในนสมนันตร-