13. กัมมปัจจัย ฯลฯ 19. สัมปยุตตปัจจัย

[246] 1. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็นปัจจัยแก่จิตต-
สังสัฏฐสมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของกัมมปัจจัย มี 3 วาระ.
เหมือนกับจิตตสหภุทุกะ ไม่มีต่างกัน.
กัมมปัจจัย มี 3 วาระ ทั้งสหชาตะ และนานาขณิกะ.
เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของวิปากปัจจัย มี 9 วาระ.
เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอาหารปัจจัย มี 9 วาระ เหมือนกับ
ข้อความตามบาลี ในจิตตสหภุทุกะ. กวฬีการาหาร มี 1 วาระ เท่านั้น.
เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอินทริยปัจจัย มี 9 วาระ.
เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของฌานปัจจัย มี 3 วาระ.
เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของมัคคปัจจัย มี 3 วาระ.
เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของสัมปยุตตปัจจัย มี 5 วาระ.

20. วิปปยุตตปัจจัย

[247] 1. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรม
ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มี 2 อย่าง คือที่เป็น สหชาตะ และ ปัจฉาชาตะ ฯลฯ
2. ธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็น
ปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของ
วิปปยุตตปัจจัย

มี 3 อย่าง คือที่เป็น สหชาตะ ปุเรชาตะ และ ปัจฉาชาตะ ฯลฯ
3. ธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็น
ปัจจัยแก่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มี 2 อย่าง คือที่เป็น สหชาตะ และ ปุเรชาตะ
ที่เป็น สหชาตะ ได้แก่
ในปฏิสนธิขณะ หทยวัตถุ เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นจิตต-
สังสัฏฐสมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
ที่เป็น ปุเรชาตะ ได้แก่
จักขายตนะ เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยจักขุวิญญาณ ด้วย
อำนาจของวิปปยุตตปัจจัย ฯลฯ กายายตนะ ฯลฯ.
หทยวัตถุ เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม
ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
4. ธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็น
ปัจจัยแก่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม และธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐ-
สมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มี 2 อย่าง คือที่เป็น สหชาตะ และ ปุเรชาตะ
ที่เป็น สหชาตะ ได้แก่
ในปฏิสนธิขณะ หทยวัตถุ เป็นปัจจัยแก่จิต และสัมปยุตตขันธ์
ทั้งหลาย ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
ที่เป็น ปุเรชาตะ ได้แก่

จักขายตนะ เป็นปัจจัยแก่จักขุวิญญาณ และสัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย
ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย ฯลฯ กายายตนะ ฯลฯ
หทยวัตถุ เป็นปัจจัยแก่จิต และสัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย ด้วยอำนาจ
ของวิปปยุตตปัจจัย.
5. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐ-
สมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มี 2 อย่าง คือที่เป็น สหชาตะ และ ปัจฉาชาตะ
ฯลฯ

21. อัตถิปัจจัย

[248] 1. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็นปัจจัยแก่จิตต-
สังสัฏฐสมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของอัตถิปัจจัย เหมือนกับปฏิจจ-
วาระ.
2. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรม
ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม ด้วยอำนาจของอัตถิปัจจัย
มี 2 อย่าง คือที่เป็น สหชาตะ และ ปัจฉาชาตะ ฯลฯ
3. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เป็นปัจจัยแก่จิตต-
สังสัฏฐสมุฏฐานธรรม และธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม
ด้วยอำนาจของอัตถิปัจจัย เหมือนกับปฏิจจวาระ.