ทกวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ…เป.… ทกวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ… ทกวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… ทกวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ทกวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… ทกวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… ทกวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… ทกวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… ทกวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ , อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

เตลวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ…เป.… เตลวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ… เตลวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

เตลวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… เตลวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… เตลวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… เตลวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… เตลวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… เตลวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ขีรวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ…เป.… ขีรวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ขีรวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… ขีรวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ… ขีรวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ทธิวณฺณญฺจ นีลญฺจ…เป.… ทธิวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ… ทธิวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

สปฺปิวณฺณญฺจ นีลญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

สปฺปิวณฺณญฺจ ปีตกญฺจ…เป.… สปฺปิวณฺณญฺจ โลหิตกญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ โอทาตญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ… สปฺปิวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ … สปฺปิวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

เอกมูลกสฺส พทฺธจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ

นีลญฺจ ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.… นีลญฺจ ปีตกญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ทุมูลกสฺส ขณฺฑจกฺกํฯ

ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ โอทาตญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.… ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ…เป.… ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ นีลญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ทุมูลกสฺส พทฺธจกฺกํ สํขิตฺตํฯ

ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ นีลญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.… ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ทุมูลกํ นิฏฺฐิตํฯ

ติมูลกมฺปิ จตุมูลกมฺปิ ปญฺจมูลกมฺปิ ฉมูลกมฺปิ สตฺตมูลกมฺปิ อฏฺฐมูลกมฺปิ นวมูลกมฺปิ เอวเมว วิตฺถาเรตพฺพํฯ

อิทํ สพฺพมูลกํฯ

[247] นีลญฺจ ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ โอทาตญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

สพฺพมูลกํ นิฏฺฐิตํฯ

[248] อาโรคฺยตฺถญฺจ นีลญฺจ [อาโรคฺยตฺถํ นีลํ (?)] เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ นีลญฺจ ปีตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ นีลญฺจ ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

อุภโต วฑฺฒกํ เอวเมว วฑฺเฒตพฺพํฯ

อาโรคฺยตฺถญฺจ สุขตฺถญฺจ เภสชฺชตฺถญฺจ ทานตฺถญฺจ ปุญฺญตฺถญฺจ ยญฺญตฺถญฺจ สคฺคตฺถญฺจ พีชตฺถญฺจ วีมํสตฺถญฺจ ทวตฺถญฺจ นีลญฺจ ปีตกญฺจ โลหิตกญฺจ โอทาตญฺจ ตกฺกวณฺณญฺจ ทกวณฺณญฺจ เตลวณฺณญฺจ ขีรวณฺณญฺจ ทธิวณฺณญฺจ สปฺปิวณฺณญฺจ เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

มิสฺสกจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ

[249] นีลํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ปีตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

นีลํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โลหิตกํ…เป.… โอทาตํ … ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ขณฺฑจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ

[250] ปีตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โลหิตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปีตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โอทาตํ…เป.… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

พทฺธจกฺกมูลํ สํขิตฺตํฯ

[251] สปฺปิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ นีลํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

สปฺปิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ปีตกํ…เป.… โลหิตกํ… โอทาตํ … ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

กุจฺฉิจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ

[252] ปีตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ นีลํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

โลหิตกํ…เป.… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ นีลํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ปฐมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[253] โลหิตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ปีตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

โอทาตํ…เป.… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ

… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ปีตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ทุติยํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[254] โอทาตํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โลหิตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ตกฺกวณฺณํ…เป.… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ…

สปฺปิวณฺณํ… นีลํ … ปีตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โลหิตกํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ตติยํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[255] ตกฺกวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โอทาตํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ทกวณฺณํ…เป.… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ… ปีตกํ… โลหิตกํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ โอทาตํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส จตุตฺถํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[256] ทกวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ตกฺกวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

เตลวณฺณํ …เป.… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีล…

ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ตกฺกวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ปญฺจมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[257] เตลวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ทกวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ขีรวณฺณํ…เป.… ทธิวณฺณํ… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ … ปีตกํ… โลหิตกํ…

โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ทกวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ฉฏฺฐํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[258] ขีรวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ เตลวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ทธิวณฺณํ…เป.… สปฺปิวณฺณํ… นีลํ… ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ เตลวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส สตฺตมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[259] ทธิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ขีรวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

สปฺปิวณฺณํ…เป.… นีลํ… ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ขีรวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส อฏฺฐมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[260] สปฺปิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ทธิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

นีลํ…เป.… ปีตกํ… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ… เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ ทธิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส นวมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

[261] นีลํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ สปฺปิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปีตกํ …เป.… โลหิตกํ… โอทาตํ… ตกฺกวณฺณํ… ทกวณฺณํ … เตลวณฺณํ… ขีรวณฺณํ… ทธิวณฺณํ โมเจสฺสามีติ เจเตติ อุปกฺกมติ สปฺปิวณฺณํ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

ปิฏฺฐิจกฺกสฺส ทสมํ คมนํ นิฏฺฐิตํฯ

ปิฏฺฐิจกฺกํ นิฏฺฐิตํฯ

[262] เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ

เจเตติ อุปกฺกมติ น มุจฺจติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสฯ

เจเตติ น อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ

เจเตติ น อุปกฺกมติ น มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ

น เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ

น เจเตติ อุปกฺกมติ น มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ

น เจเตติ น อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ

น เจเตติ น อุปกฺกมติ น มุจฺจติ, อนาปตฺติฯ

อนาปตฺติ สุปินนฺเตน, นโมจนาธิปฺปายสฺส, อุมฺมตฺตกสฺส, ขิตฺตจิตฺตสฺส, เวทนาฏฺฏสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

วินีตวตฺถุอุทฺทานคาถา

สุปิโนจฺจารปสฺสาโว , วิตกฺกุณฺโหทเกน จ;

เภสชฺชํ กณฺฑุวํ มคฺโค, วตฺถิ ชนฺตาฆรุปกฺกโม [ชนฺตคฺคุปกฺกโม (สี.), ชนฺตาฆรํ อูรุ (สฺยา.)]ฯ

สามเณโร จ สุตฺโต จ, อูรุ มุฏฺฐินา ปีฬยิ;

อากาเส ถมฺภํ นิชฺฌายิ, ฉิทฺทํ กฏฺเฐน ฆฏฺฏยิฯ

โสโต อุทญฺชลํ ธาวํ, ปุปฺผาวลิยํ โปกฺขรํ;

วาลิกา กทฺทมุสฺเสโก [กทฺทโมเสโก (?)], สยนงฺคุฏฺฐเกน จาติฯ

วินีตวตฺถุ

[263] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน สุปินนฺเตน อสุจิ มุจฺจิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ – ‘‘ภควตา สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ, กจฺจิ นุ โข อหํ สงฺฆาทิเสสํ อาปตฺติํ อาปนฺโน’’ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิฯ ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, สุปินนฺเตนา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน อุจฺจารํ กโรนฺตสฺส อสุจิ มุจฺจิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘กิํจิตฺโต ตฺวํ, ภิกฺขู’’ติ? ‘‘นาหํ, ภควา, โมจนาธิปฺปาโย’’ติฯ ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, นโมจนาธิปฺปายสฺสา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน ปสฺสาวํ กโรนฺตสฺส อสุจิ มุจฺจิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, นโมจนาธิปฺปายสฺสา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน กามวิตกฺกํ วิตกฺเกนฺตสฺส อสุจิ มุจฺจิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, วิตกฺเกนฺตสฺสา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน อุณฺโหทเกน นฺหายนฺตสฺส อสุจิ มุจฺจิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘กิํจิตฺโต ตฺวํ, ภิกฺขู’’ติ? ‘‘นาหํ, ภควา, โมจนาธิปฺปาโย’’ติฯ ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, นโมจนาธิปฺปายสฺสา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน โมจนาธิปฺปายสฺส อุณฺโหทเกน นฺหายนฺตสฺส อสุจิ มุจฺจิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘อาปตฺติํ ตฺวํ, ภิกฺขุ, อาปนฺโน สงฺฆาทิเสส’’นฺติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน โมจนาธิปฺปายสฺส อุณฺโหทเกน นฺหายนฺตสฺส อสุจิ น มุจฺจิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, สงฺฆาทิเสสสฺส; อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน องฺคชาเต วโณ โหติฯ เภสชฺเชน [ตสฺส เภสชฺเชน (?)] อาลิมฺเปนฺตสฺส อสุจิ มุจฺจิฯ ตสฺส กุกฺกุจฺจํ อโหสิ…เป.… ‘‘อนาปตฺติ, ภิกฺขุ, นโมจนาธิปฺปายสฺสา’’ติฯ