30. ลิขิตกโจรวตฺถุ

[93] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ปุริโส โจริกํ กตฺวา ปลายิตฺวา ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต โหติฯ โส จ รญฺโญ อนฺเตปุเร ลิขิโต โหติ – ยตฺถ ปสฺสติ, ตตฺถ หนฺตพฺโพติฯ มนุสฺสา ปสฺสิตฺวา เอวมาหํสุ – ‘‘อยํ โส ลิขิตโก โจโรฯ หนฺท, นํ หนามา’’ติฯ เอกจฺเจ เอวมาหํสุ – ‘‘มายฺโย, เอวํ อวจุตฺถฯ อนุญฺญาตํ รญฺญา มาคเธน เสนิเยน พิมฺพิสาเรน ‘‘เย สมเณสุ สกฺยปุตฺติเยสุ ปพฺพชนฺติ, น เต ลพฺภา กิญฺจิ กาตุํ, สฺวากฺขาโต ธมฺโม, จรนฺตุ พฺรหฺมจริยํ สมฺมา ทุกฺขสฺส อนฺตกิริยายา’’ติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘อภยูวรา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา, นยิเม ลพฺภา กิญฺจิ กาตุํฯ กถญฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา ลิขิตกํ โจรํ ปพฺพาเชสฺสนฺตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น, ภิกฺขเว, ลิขิตโก โจโร ปพฺพาเชตพฺโพฯ โย ปพฺพาเชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

ลิขิตกโจรวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

31. กสาหตวตฺถุ

[94] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ปุริโส กสาหโต กตทณฺฑกมฺโม ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต โหติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา กสาหตํ กตทณฺฑกมฺมํ ปพฺพาเชสฺสนฺตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น , ภิกฺขเว, กสาหโต กตทณฺฑกมฺโม ปพฺพาเชตพฺโพฯ โย ปพฺพาเชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

กสาหตวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

32. ลกฺขณาหตวตฺถุ

[95] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ปุริโส ลกฺขณาหโต กตทณฺฑกมฺโม ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต โหติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา ลกฺขณาหตํ กตทณฺฑกมฺมํ ปพฺพาเชสฺสนฺตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น, ภิกฺขเว, ลกฺขณาหโต กตทณฺฑกมฺโม ปพฺพาเชตพฺโพฯ โย ปพฺพาเชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

ลกฺขณาหตวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

33. อิณายิกวตฺถุ

[96] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ปุริโส อิณายิโก ปลายิตฺวา ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต โหติฯ ธนิยา ปสฺสิตฺวา เอวมาหํสุ – ‘‘อยํ โส อมฺหากํ อิณายิโกฯ หนฺท, นํ เนมา’’ติฯ เอกจฺเจ เอวมาหํสุ – ‘‘มายฺโย, เอวํ อวจุตฺถฯ อนุญฺญาตํ รญฺญา มาคเธน เสนิเยน พิมฺพิสาเรน – ‘‘เย สมเณสุ สกฺยปุตฺติเยสุ ปพฺพชนฺติ, น เต ลพฺภา กิญฺจิ กาตุํ; สฺวากฺขาโต ธมฺโม, จรนฺตุ พฺรหฺมจริยํ สมฺมา ทุกฺขสฺส อนฺตกิริยายา’’ติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘อภยูวรา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยาฯ นยิเม ลพฺภา กิญฺจิ กาตุํฯ กถญฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา อิณายิกํ ปพฺพาเชสฺสนฺตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ น, ภิกฺขเว, อิณายิโก ปพฺพาเชตพฺโพฯ โย ปพฺพาเชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

อิณายิกวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

34. ทาสวตฺถุ

[97] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ทาโส ปลายิตฺวา ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต โหติฯ อยฺยกา [อยฺยิกา (ก.), อยิรกา (สี.)] ปสฺสิตฺวา เอวมาหํสุ – ‘‘อยํ โส อมฺหากํ ทาโสฯ หนฺท, นํ เนมา’’ติฯ เอกจฺเจ เอวมาหํสุ – ‘‘มายฺโย, เอวํ อวจุตฺถ, อนุญฺญาตํ รญฺญา มาคเธน เสนิเยน พิมฺพิสาเรน ‘‘เย สมเณสุ สกฺยปุตฺติเยสุ ปพฺพชนฺติ, น เต ลพฺภา กิญฺจิ กาตุํ, สฺวากฺขาโต ธมฺโม, จรนฺตุ พฺรหฺมจริยํ สมฺมา ทุกฺขสฺส อนฺตกิริยายา’’ติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘อภยูวรา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา, นยิเม ลพฺภา กิญฺจิ กาตุํฯ กถญฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา ทาสํ ปพฺพาเชสฺสนฺตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น, ภิกฺขเว, ทาโส ปพฺพาเชตพฺโพฯ โย ปพฺพาเชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

ทาสวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

35. กมฺมารภณฺฑุวตฺถุ

[98] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร กมฺมารภณฺฑุ มาตาปิตูหิ สทฺธิํ ภณฺฑิตฺวา อารามํ คนฺตฺวา ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต โหติฯ อถ โข ตสฺส กมฺมารภณฺฑุสฺส มาตาปิตโร ตํ กมฺมารภณฺฑุํ วิจินนฺตา อารามํ คนฺตฺวา ภิกฺขู ปุจฺฉิํสุ – ‘‘อปิ, ภนฺเต, เอวรูปํ ทารกํ ปสฺเสยฺยาถา’’ติ? ภิกฺขู อชานํเยว อาหํสุ – ‘‘น ชานามา’’ติ, อปสฺสํเยว อาหํสุ – ‘‘น ปสฺสามา’’ติฯ อถ โข ตสฺส กมฺมารภณฺฑุสฺส มาตาปิตโร ตํ กมฺมารภณฺฑุํ วิจินนฺตา ภิกฺขูสุ ปพฺพชิตํ ทิสฺวา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘อลชฺชิโน อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา, ทุสฺสีลา มุสาวาทิโนฯ ชานํเยว อาหํสุ – ‘น ชานามา’ติ, ปสฺสํเยว อาหํสุ – ‘น ปสฺสามา’ติฯ อยํ ทารโก ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต’’ติฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ตสฺส กมฺมารภณฺฑุสฺส มาตาปิตูนํ อุชฺฌายนฺตานํ ขิยฺยนฺตานํ วิปาเจนฺตานํฯ อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สงฺฆํ อปโลเกตุํ ภณฺฑุกมฺมายาติฯ

กมฺมารภณฺฑุวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

36. อุปาลิทารกวตฺถุ

[99] [อิทํ วตฺถุ ปาจิ. 402 อาทโย] เตน โข ปน สมเยน ราชคเห สตฺตรสวคฺคิยา ทารกา สหายกา โหนฺติฯ อุปาลิทารโก เตสํ ปาโมกฺโข โหติฯ อถ โข อุปาลิสฺส มาตาปิตูนํ เอตทโหสิ – ‘‘เกน นุ โข อุปาเยน อุปาลิ อมฺหากํ อจฺจเยน สุขญฺจ ชีเวยฺย, น จ กิลเมยฺยา’’ติ? อถ โข อุปาลิสฺส มาตาปิตูนํ เอตทโหสิ – ‘‘สเจ โข อุปาลิ เลขํ สิกฺเขยฺย, เอวํ โข อุปาลิ อมฺหากํ อจฺจเยน สุขญฺจ ชีเวยฺย, น จ กิลเมยฺยา’’ติฯ อถ โข อุปาลิสฺส มาตาปิตูนํ เอตทโหสิ – ‘‘สเจ โข อุปาลิ เลขํ สิกฺขิสฺสติ, องฺคุลิโย ทุกฺขา ภวิสฺสนฺติฯ สเจ โข อุปาลิ คณนํ สิกฺเขยฺย, เอวํ โข อุปาลิ อมฺหากํ อจฺจเยน สุขญฺจ ชีเวยฺย, น จ กิลเมยฺยา’’ติฯ อถ โข อุปาลิสฺส มาตาปิตูนํ เอตทโหสิ – ‘‘สเจ โข อุปาลิ คณนํ สิกฺขิสฺสติ, อุรสฺส ทุกฺโข ภวิสฺสติฯ สเจ โข อุปาลิ รูปํ สิกฺเขยฺย, เอวํ โข อุปาลิ อมฺหากํ อจฺจเยน สุขญฺจ ชีเวยฺย, น จ กิลเมยฺยา’’ติฯ อถ โข อุปาลิสฺส มาตาปิตูนํ เอตทโหสิ – ‘‘สเจ โข อุปาลิ รูปํ สิกฺขิสฺสติ, อกฺขีนิ ทุกฺขา ภวิสฺสนฺติฯ อิเม โข สมณา สกฺยปุตฺติยา สุขสีลา สุขสมาจารา, สุโภชนานิ ภุญฺชิตฺวา นิวาเตสุ สยเนสุ สยนฺติ ฯ สเจ โข อุปาลิ สมเณสุ สกฺยปุตฺติเยสุ ปพฺพเชยฺย, เอวํ โข อุปาลิ อมฺหากํ อจฺจเยน สุขญฺจ ชีเวยฺย, น จ กิลเมยฺยา’’ติฯ

อสฺโสสิ โข อุปาลิทารโก มาตาปิตูนํ อิมํ กถาสลฺลาปํฯ อถ โข อุปาลิทารโก เยน เต ทารกา เตนุปสงฺกมิ, อุปสงฺกมิตฺวา เต ทารเก เอตทโวจ – ‘‘เอถ มยํ, อยฺยา, สมเณสุ สกฺยปุตฺติเยสุ ปพฺพชิสฺสามา’’ติฯ ‘‘สเจ โข ตฺวํ, อยฺย, ปพฺพชิสฺสสิ, เอวํ มยมฺปิ ปพฺพชิสฺสามา’’ติฯ อถ โข เต ทารกา เอกเมกสฺส มาตาปิตโร อุปสงฺกมิตฺวา เอตทโวจุํ – ‘‘อนุชานาถ มํ อคารสฺมา อนาคาริยํ ปพฺพชฺชายา’’ติฯ อถ โข เตสํ ทารกานํ มาตาปิตโร – ‘‘สพฺเพปิเม ทารกา สมานจฺฉนฺทา กลฺยาณาธิปฺปายา’’ติ – อนุชานิํสุฯ เต ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา ปพฺพชฺชํ ยาจิํสุฯ เต ภิกฺขู ปพฺพาเชสุํ อุปสมฺปาเทสุํ ฯ เต รตฺติยา ปจฺจูสสมยํ ปจฺจุฏฺฐาย โรทนฺติ – ‘‘ยาคุํ เทถ, ภตฺตํ เทถ, ขาทนียํ เทถา’’ติฯ ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อาคเมถ, อาวุโส, ยาว รตฺติ วิภายติฯ

สเจ ยาคุ ภวิสฺสติ ปิวิสฺสถ, สเจ ภตฺตํ ภวิสฺสติ ภุญฺชิสฺสถ, สเจ ขาทนียํ ภวิสฺสติ ขาทิสฺสถ; โน เจ ภวิสฺสติ ยาคุ วา ภตฺตํ วา ขาทนียํ วา, ปิณฺฑาย จริตฺวา ภุญฺชิสฺสถา’’ติฯ เอวมฺปิ โข เต ภิกฺขู ภิกฺขูหิ วุจฺจมานา โรทนฺติเยว ‘‘ยาคุํ เทถ, ภตฺตํ เทถ, ขาทนียํ เทถา’’ติ; เสนาสนํ อุหทนฺติปิ อุมฺมิหนฺติปิฯ

อสฺโสสิ โข ภควา รตฺติยา ปจฺจูสสมยํ ปจฺจุฏฺฐาย ทารกสทฺทํฯ สุตฺวาน อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ อามนฺเตสิ – ‘‘กิํ นุ โข โส, อานนฺท, ทารกสทฺโท’’ติ? อถ โข อายสฺมา อานนฺโท ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ…เป.… ‘‘สจฺจํ กิร, ภิกฺขเว, ภิกฺขู ชานํ อูนวีสติวสฺสํ ปุคฺคลํ อุปสมฺปาเทนฺตี’’ติ? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา…เป.… ‘‘กถญฺหิ นาม เต, ภิกฺขเว, โมฆปุริสา ชานํ อูนวีสติวสฺสํ ปุคฺคลํ อุปสมฺปาเทสฺสนฺติฯ อูนวีสติวสฺโส, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อกฺขโม โหติ สีตสฺส อุณฺหสฺส ชิฆจฺฉาย ปิปาสาย ฑํสมกสวาตาตปสรีสปสมฺผสฺสานํ ทุรุตฺตานํ ทุราคตานํ วจนปถานํ อุปฺปนฺนานํ สารีริกานํ เวทนานํ ทุกฺขานํ ติพฺพานํ ขรานํ กฏุกานํ อสาตานํ อมนาปานํ ปาณหรานํ อนธิวาสกชาติโก โหติฯ วีสติวสฺโสว โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล ขโม โหติ สีตสฺส อุณฺหสฺส ชิฆจฺฉาย ปิปาสาย ฑํสมกสวาตาตปสรีสปสมฺผสฺสานํ ทุรุตฺตานํ ทุราคตานํ วจนปถานํ, อุปฺปนฺนานํ สารีริกานํ เวทนานํ ทุกฺขานํ ติพฺพานํ ขรานํ กฏุกานํ อสาตานํ อมนาปานํ ปาณหรานํ อธิวาสกชาติโก โหติฯ เนตํ, ภิกฺขเว, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย, ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย…เป.… วิครหิตฺวา…เป.… ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘น, ภิกฺขเว, ชานํ อูนวีสติวสฺโส ปุคฺคโล อุปสมฺปาเทตพฺโพฯ โย อุปสมฺปาเทยฺย, ยถาธมฺโม กาเรตพฺโพ’’ติฯ

อุปาลิทารกวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

37. อหิวาตกโรควตฺถุ

[100] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรํ กุลํ อหิวาตกโรเคน กาลงฺกตํ โหติฯ ตสฺส ปิตาปุตฺตกา เสสา โหนฺติฯ เต ภิกฺขูสุ ปพฺพชิตฺวา เอกโตว ปิณฺฑาย จรนฺติฯ อถ โข โส ทารโก ปิตุโน ภิกฺขาย ทินฺนาย อุปธาวิตฺวา เอตทโวจ – ‘‘มยฺหมฺปิ, ตาต, เทหิ; มยฺหมฺปิ , ตาต, เทหี’’ติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘อพฺรหฺมจาริโน อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยาฯ อยมฺปิ ทารโก ภิกฺขุนิยา ชาโต’’ติฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขิยฺยนฺตานํ วิปาเจนฺตานํฯ อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น, ภิกฺขเว, อูนปนฺนรสวสฺโส ทารโก ปพฺพาเชตพฺโพฯ โย ปพฺพาเชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต อานนฺทสฺส อุปฏฺฐากกุลํ สทฺธํ ปสนฺนํ อหิวาตกโรเคน กาลงฺกตํ โหติ, ทฺเว จ ทารกา เสสา โหนฺติฯ เต โปราณเกน อาจิณฺณกปฺเปน ภิกฺขู ปสฺสิตฺวา อุปธาวนฺติฯ ภิกฺขู อปสาเทนฺติฯ เต ภิกฺขูหิ อปสาทิยมานา โรทนฺติฯ อถ โข อายสฺมโต อานนฺทสฺส เอตทโหสิ – ‘‘ภควตา ปญฺญตฺตํ ‘น อูนปนฺนรสวสฺโส ทารโก ปพฺพาเชตพฺโพ’ติฯ อิเม จ ทารกา อูนปนฺนรสวสฺสาฯ เกน นุ โข อุปาเยน อิเม ทารกา น วินสฺเสยฺยุ’’นฺติ? อถ โข อายสฺมา อานนฺโท ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิฯ อุสฺสหนฺติ ปน เต, อานนฺท, ทารกา กาเก อุฑฺฑาเปตุนฺติ? อุสฺสหนฺติ, ภควาติฯ อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อูนปนฺนรสวสฺสํ ทารกํ กากุฑฺเฑปกํ ปพฺพาเชตุ’’นฺติฯ

อหิวาตกโรควตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

38. กณฺฏกวตฺถุ

[101] เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต อุปนนฺทสฺส สกฺยปุตฺตสฺส ทฺเว สามเณรา โหนฺติ – กณฺฏโก จ มหโก จฯ เต อญฺญมญฺญํ ทูเสสุํฯ ภิกฺขู อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม สามเณรา เอวรูปํ อนาจารํ อาจริสฺสนฺตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น, ภิกฺขเว, เอเกน ทฺเว สามเณรา อุปฏฺฐาเปตพฺพาฯ โย อุปฏฺฐาเปยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

กณฺฏกวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

39. อาหุนฺทริกวตฺถุ

[102] เตน โข ปน สมเยน ภควา ตตฺเถว ราชคเห วสฺสํ วสิ, ตตฺถ เหมนฺตํ, ตตฺถ คิมฺหํฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘อาหุนฺทริกา สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ ทิสา อนฺธการา, น อิเมสํ ทิสา ปกฺขายนฺตี’’ติฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขิยฺยนฺตานํ วิปาเจนฺตานํฯ อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ อถ โข ภควา อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ อามนฺเตสิ – ‘‘คจฺฉานนฺท, อวาปุรณํ [อปาปุรณํ (ก.)] อาทาย อนุปริเวณิยํ ภิกฺขูนํ อาโรเจหิ – ‘‘อิจฺฉตาวุโส ภควา ทกฺขิณาคิริํ จาริกํ ปกฺกมิตุํฯ ยสฺสายสฺมโต อตฺโถ, โส อาคจฺฉตู’’ติฯ เอวํ, ภนฺเต, ติ โข อายสฺมา อานนฺโท ภควโต ปฏิสฺสุณิตฺวา อวาปุรณํ อาทาย อนุปริเวณิยํ ภิกฺขูนํ อาโรเจสิ – ‘อิจฺฉตาวุโส ภควา ทกฺขิณาคิริํ จาริกํ ปกฺกมิตุํฯ ยสฺสายสฺมโต อตฺโถ, โส อาคจฺฉตู’’’ติฯ ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘ภควตา, อาวุโส อานนฺท, ปญฺญตฺตํ ทสวสฺสานิ นิสฺสาย วตฺถุํ, ทสวสฺเสน นิสฺสยํ ทาตุํฯ ตตฺถ จ โน คนฺตพฺพํ ภวิสฺสติ, นิสฺสโย จ คเหตพฺโพ ภวิสฺสติ, อิตฺตโร จ วาโส ภวิสฺสติ, ปุน จ ปจฺจาคนฺตพฺพํ ภวิสฺสติ, ปุน จ นิสฺสโย คเหตพฺโพ ภวิสฺสติฯ สเจ อมฺหากํ อาจริยุปชฺฌายา คมิสฺสนฺติ, มยมฺปิ คมิสฺสาม; โน เจ อมฺหากํ อาจริยุปชฺฌายา คมิสฺสนฺติ, มยมฺปิ น คมิสฺสามฯ ลหุจิตฺตกตา โน, อาวุโส อานนฺท, ปญฺญายิสฺสตี’’ติฯ อถ โข ภควา โอคเณน ภิกฺขุสงฺเฆน ทกฺขิณาคิริํ จาริกํ ปกฺกามิฯ

อาหุนฺทริกวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

40. นิสฺสยมุจฺจนกกถา

[103] อถ โข ภควา ทกฺขิณาคิริสฺมิํ ยถาภิรนฺตํ วิหริตฺวา ปุนเทว ราชคหํ ปจฺจาคจฺฉิฯ อถ โข ภควา อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ อามนฺเตสิ – ‘‘กิํ นุ โข, อานนฺท, ตถาคโต โอคเณน ภิกฺขุสงฺเฆน ทกฺขิณาคิริํ จาริกํ ปกฺกนฺโต’’ติ? อถ โข อายสฺมา อานนฺโท ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิฯ อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน ปญฺจวสฺสานิ นิสฺสาย วตฺถุํ, อพฺยตฺเตน ยาวชีวํฯ

‘‘ปญฺจหิ , ภิกฺขเว, องฺเคหิ สมนฺนาคเตน ภิกฺขุนา น อนิสฺสิเตน วตฺถพฺพํฯ น อเสกฺเขน สีลกฺขนฺเธน สมนฺนาคโต โหติ น อเสกฺเขน สมาธิกฺขนฺเธน, น อเสกฺเขน ปญฺญากฺขนฺเธน น อเสกฺเขน วิมุตฺติกฺขนฺเธน น อเสกฺเขน วิมุตฺติญาณทสฺสนกฺขนฺเธน สมนฺนาคโต โหติ – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคเตน ภิกฺขุนา น อนิสฺสิเตน วตฺถพฺพํฯ